HAZAR WORLD - SAYI 43 Haziran 2016
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ÖZBEKİSTAN<br />
sorunun yayılmasına sebep oldu. Biri “dini radikalizm”<br />
diğeri de “uyuşturucu” trafiğidir. Çoğunluğu Özbek ve<br />
Müslüman olan SSCB askerleri karşılarında savaşan Afgan<br />
mücahitlerin de Müslüman olmasından dolayı inançlarını<br />
sorgulamaya başlamıştı. Zamanla teslim olup mücahit<br />
saflarında savaşan Özbekleri görmeye başladık. Bu süreçte<br />
Sünni Afgan cihat hareketi dünyadaki cihat hareketlerinin<br />
çıkış kaynağı olma hüviyetini taşımaya başladı. Savaş<br />
bittikten sonra ülkelerine dönen Özbek askerlerinin<br />
ülkedeki klasik dini Yesevi geleneği sorgulamaları, şeriatı<br />
silahla gerçekleştirme talepleri ve bunun için silahlı<br />
mücadeleyi başlatma teşebbüsleri Özbekistan’da İslam<br />
Karimov’un sertleşmesine neden oldu.<br />
Öte yandan ABD, 1990 sonlarında Suudi Arabistan<br />
üzerinden bölgedeki Vahhabi hareketleri destekleyip<br />
binlerce Vahhabi ve Selefi söylemlerinin Fergana<br />
Vadisi’nde üs kurup oradan bütün Orta Asya’ya<br />
yayılmaları bölgedeki geleneksel İslam anlayışının<br />
sorgulanmasına, İslam’la terör kavramlarının birlikte<br />
anılmasına sebep oldu. Günümüze geldiğimizde<br />
DAEŞ’in Horasani kolu olarak karşımıza çıkan radikal<br />
söylemlerde Özbekistan ve Fergana Vadisi’nin öne<br />
çıkması tesadüf değil.<br />
Afganistan’ın başta Özbekistan olmak üzere tüm<br />
Orta Asya’ya yaptığı en büyük zarar hiç şüphesiz<br />
uyuşturucu kullanımı ve trafiğidir. Afganistan’da<br />
istikrarın sağlanmasının bölgeye de huzur getireceği<br />
unutulmamalıdır.<br />
İSLAM KARIMOV SONRASI ÖZBEKISTAN<br />
Son yılarda en çok cevap aranan soru sanırım Karimov<br />
sonrası Özbekistan’ın durumunun ne olacağı. Bu konu<br />
aynı zamanda spekülasyonlara da en açık soru olarak<br />
karşımızda duruyor. İslam Karimov’un yaşının ve<br />
rahatsızlığının yanı sıra Orta Asya nüfusunun yüzde<br />
46’sını barındıran Özbekistan’ın geleceği de bütün<br />
bölgeyi ilgilendiriyor. Nitekim bunun farkında olan<br />
Karimov kendisinden sonraki Özbekistan için önemli<br />
gelişmelere imza attı. Geçen sene yapılan seçimlere<br />
farklı partilerin girmesi, çoğulcu yapıya yavaş yavaş,<br />
kontrollü şekilde yer verildiğini gözler önüne serdi.<br />
İslam Karimov’un yeniden kazanması da ayrıca üzerinde<br />
durulması gereken bir sonuçtu. Yine bu süreçte İslam<br />
Karimov’a bir şey olması durumunda yetkilerinin Meclis<br />
Başkanı’na geçmesinin kabul edilmesi birçok tartışmayı<br />
beraberinde getirse de şu anda Karimov iktidarının<br />
devam etmesinin gerek Özbekistan gerekse bölge<br />
istikrarı için şart olduğunu unutmamalı.<br />
26 HAZİRAN <strong>2016</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>43</strong>
Change language