Zobacz pełne wydanie (PDF) - SÄ deczanin

SPOŁECZEŃSTWO
Dzieło biskupa Karola Pękali nieprzerwanie
służy chorym i cierpiącym
De fi cyt
w sa mo opie ce
Ks. Pa weł Bo brow ski FOT. HSZ
Mó wi się, że No wy Sącz ma
szpi tal, Kry ni ca ma szpi -
tal, Gor li ce ma ją szpi tal
i Li ma no wa ma szpi tal,
a o tym, że w sa mym ser cu Gry bo wa
od po nad 60 lat dzia ła mo że nie szpi tal,
ale szpitalik dla osób przewlekle i obłożnie
cho rych, nie mó wi się wca le. Ten
przybytek nazywa się Zakładem Opiekuń
czo–Lecz ni czym im. ks. bi sku pa
Karola Pękali Caritas Diecezji Tarnowskiej.
Mieści się w dwustuletnim dworze
Hoschów, dawnych właścicieli dóbr
grybowskich. Gdy reporter „Sądeczanina”
tam zaj rzał, to aku rat pod bra mę
z ko lum na mi za je cha ła ka ret ka, jak
w normalnym szpitalu. Za chwilę kogoś
wniesiono do karetki na noszach. Zwykły,
szpitalny obrazek.
***
Po ostatniej wojnie było dużo biedy
i kalek. Ludzie potracili bliskich. Wojna
wyrzuciła poza nawias życia tysiące
samotnych, bezradnych nie tylko z powo
du wie ku lu dzi, któ ry mi nie miał się
kto zająć. Tę smutną wojenną spuściznę
dostrzegł biskup Karol Pękala, pochodzący
z pobliskiej Siołkowej i postanowił
założyć w Grybowie ochronkę dla
takich nieszczęśników. Na potrzeby zakła
du za ku pił z fun du szy ko ściel nych
opuszczony pałac w Rynku z opadającym
tarasowato ogrodem na południowej
szkar pie miej skiej nad Bia łą. Kto to
był bi skup Pę ka la – spy ta ktoś. To był
największy jałmużnik ówczesnej Polski,
przedwojenny dyrektor Caritas na całą
Rzecz po spo li tą, czło wiek, któ ry pod -
czas okupacji niemieckiej zorganizował
w Tar no wie ak cję wy sy ła nia pa czek
do obozów koncentracyjnych na niespotykaną
gdzie indziej skalę. Kapłan, który
za pew nił dach nad gło wą ty siąc om
uchodźców, w tym warszawiakom, wyrzuconym
na południe kraju po upadku
powstania. A gdy umilkły działa wojenne,
to biskup Pękala z ramienia episkopatu
pojechał do Ameryki i załatwił dla
wy nędz nia łej Pol ski po moc UNRA.
Z Ameryki popłynęły do Polski tysiące
ton kon serw i mle ka w prosz ku, po je -
chały wagony ubrań, butów, nawet konie
i kro wy.
Po cząt ko wo bi skup Pę ka la my ślał
o zakładzie dla ociemniałych, ale szybko
prze kształ cił się on w przy tu li sko
dla naj więk szych nie szczęść ludz kich,
ja kie no si ła zie mia gry bow ska. Hie rar -
cha spro wa dził do mia stecz ka nad Bia -
łą tarnowską siostry służebniczki starowiej
skie, spe cja list ki od pie lę gna cji
chorych. I zakład pełnił swoją chwalebną
mi sję do 1950 r., kie dy to ko mu ni -
ści roz wią za li Ca ri tas i ode bra li
Ko ścio ło wi ochron ki, schro ni ska, noc -
le gow nie i ja dło daj nie. Za kład w Gry -
bo wie prze kształ co no w pań stwo wy
dom po mo cy spo łecz nej, lecz w środ -
ku nie wie le się zmie ni ło. Pen sjo na riu -
sze zostali ci sami, zakonnic komuniści
też nie prze go ni li, bo nie by ło je kim
za stą pić. I dzie ło bi sku pa Pę ka li w tro -
chę innej postaci przetrwało do 1990 r.,
kie dy to znów po wiał wiatr hi sto rii. Bi -
skup tarnowski uzbrojony w notarialny
akt wła sno ści pa ła cu przy Ryn ku gry -
bow skim szyb ko od zy skał za re kwi ro -
wa ną przez wła dzę lu do wą
nie ru cho mość.
– I wówczas założono obecny zakład
opie kuń czo–lecz ni czy – opo wia da ks.
Paweł Bobrowski, sprawujący od 4 miesięcy
funkcję dyrektora. Zakład jest własno
ścią Ca ri tas, ale kon trak tu je swo ją
dzia łal ność z Na ro do wym Fun du szem
Zdrowia, dlatego podlega wszystkim zarządzeniom
prezesa funduszu. A ponieważ
pol ska słu żba zdro wia jest w sta nie
chronicznej zapaści, to kontrakty są takie,
ja kie są, i bez po mo cy Ca ri tas die -
ce zji tar now skiej ten nie pu blicz ny
zakład opieki zdrowotnej nie przetrwałby
cię żkich cza sów.
– Świadczymy usługi rehabilitacyjno–
pielęgnacyjne dla osób bardzo ciężko
chorych, bo zakład opiekuńczo–leczniczy
to jest specyficzna działalność – tłuma-
48 Sądeczanin STYCZEŃ 2010 v www.sadeczanin.info