Zobacz pełne wydanie (PDF) - SÄ deczanin

Księdzem, na którego
sądeckie władze
komunistyczne zwracały
szczególną uwagę, był
Władysław Lesiak,
proboszcz parafii św.
Małgorzaty w Nowym
Sączu.
w punk tach ka te che tycz nych ob ni ża ły
różne zajęcia prowadzone przez organizacje
młodzieżowe. Aktywiści partyjni
zachęcali do uczestniczenia w zajęciach
świetlicowych, oglądania filmów w kinach.
Prowadzona akcja zeświecczania
szko ły da wa ła pew ne re zul ta ty, szcze -
gól nie w szko łach śred nich. Część mło -
dzieży nie uczęszczała na naukę religii
oraz wstępowała w szeregi partii.
Do no wo są dec kich władz ko mu ni -
stycznych napływały systematycznie raporty
od Milicji Obywatelskiej na temat
działalności punktów katechetycznych.
W no tat ce spi sa nej 2 sierp nia 1961 r.
znalazły się informacje o stanie przygotowań
lokali do nauczania religii. Autor
notatki zawarł w niej analizę zachowań
księży na wiadomość o usunięciu religii
z programu nauczania. Wykazywał,
iż wielu księży otrzymawszy zawiadomienia
z Wydziału Oświaty, informujące
ich, że nie bę dą za trud nie ni z no wym
ro kiem szkol nym, „usto sun ko wa ło się
do tego zdecydowanie wrogo jak np. ks.
Młynarczyk z Podegrodzia – proboszcz,
na jednym z kazań w miesiącu lipcu br.
twierdził, że do tego przyczynili się również
na uczy cie le i kie row ni cy szkół.
Wspo mniał tu o kie row nicz ce szko ły
w Gostwicy…, która według oświadczenia
ks. Mły nar czy ka z za do wo le niem
przyjęła wiadomość, że nie będzie nauki
re li gii w szko le..., wyzy wał ją od nie -
do wiar ków, a na wet na wo ły wał, by
spo łe czeń stwo żą da ło jej usu nię cia ze
szko ły. Mia ła ona z te go po wo du też
przykrości ze strony elementów sfanatyzowanych”.
Część społeczeństwa była przekonana,
iż do usu nię cia re li gii z pro gra mu
na ucza nia przy czy ni li się dy rek to rzy
HISTORIA
szkół. Oprócz Gostwicy, takie wypowiedzi
da ło się sły szeć rów nież w Mo krej
Wsi, gdzie do ma ga no się wy da le nia
z wioski dyrektora szkoły. Komunistów
nie po ko iły wy po wie dzi pro bosz cza
z Tylicza, który krytykując usunięcie reli
gii ze szkół, wy po wie dział się pod czas
ka za nia, że „wszyst ko za le ży od wier -
nych i on nie przy go to wu je żad nych
punktów do nauczania religii, bo od tego
są szkoły, a jeżeli rodzice tego będą
żą da li, nikt ich nie po wstrzy ma”.
Zachowane źródła historyczne przekazują,
iż księdzem, na którego sądeckie
wła dze ko mu ni stycz ne zwra ca ły
szczególną uwagę, był Władysław Lesiak,
proboszcz parafii św. Małgorzaty
w No wym Są czu. 10 mar ca 1962 r. zor -
ga ni zo wał on tzw. przy spie szo ną kon -
gre ga cję de ka nal ną, w któ rej wzię li
udział duchowni ze wszystkich dekanatów
z terenu powiatu nowosądeckiego.
W tamtych czasach organizacja tego rodzaju
kongregacji należała do rzadkości.
Informatorzy donieśli do KP PZPR, iż
na owej kongregacji omówiono treść encykliki
papieża Jana XXIII, a także zapo
zna no się z roz po rzą dze nia mi ku rii
tarnowskiej, a dotyczącymi m.in. kwestii
wy cho wa nia re li gij ne go, ro dzi ny.
W dyskusji nad tymi problemami brał
aktywny udział ks. Władysław Lesiak,
który podkreślił, że nauką religii objęte
musi być całe społeczeństwo: „Musimy
– stwierdził – ratować innych, by samemu
oca leć”. W ocenie komunistów, ks.
Lesiak wypowiadając te słowa, wysunął
po trze bę na ucza nia dzie ci re li gii już
od naj młod szych lat ży cia. Gło szo ne
przez nie go idee po parł bi skup Mi chał
Blecharczyk, który z ramienia kurii tarnowskiej
przebywał na kongregacji.
W dru giej czę ści ob rad oma wia no
sprawy związane z tworzeniem punktów
ka te che tycz nych. Bi skup Ble char czyk
wyjaśnił zebranym, że wytyczne episkopatu
i kurii tarnowskiej wyraźnie stwierdza
ją, iż punk ty ka te che tycz ne
organizowane w kościołach, kaplicach,
do mach pa ra fial nych, ple ba niach i in -
nych pomieszczeniach kościelnych nie
pod le ga ją re je stra cji. Księ ża nie ma ją
również obowiązku składać sprawozdań
władzom świeckim o działalności tych
punk tów. Ak ta KP PZPR ujaw nia ją, że
Koronacja MBP, 1963 r.
biskup Blecharczyk, a także ks. Władysław
Le siak „napiętnowali księży, którzy
skła da li już spra woz da nie
do Inspektoratu Oświaty o działalności
punktów katechetycznych”.
W cieniu Soboru Watykańskiego
Do za ostrze nia sto sun ków mię dzy
wła dza mi po li tycz ny mi a Ko ścio łem
na Są dec czyź nie do szło je sie nią 1962
r. 11 października tego roku w Bazylice
św. Pio tra pa pież Jan XXIII otwo rzył
obrady I sesji Soboru Watykańskiego II.
Kilka dni później, 20 października 1962
r., za stęp ca ko men dan ta po wia to we go
Milicji Obywatelskiej w Nowym Sączu
wysłał pismo do I sekretarza KP PZPR,
w któ rym in for mo wał, że w związ ku
z odbywającym się soborem powszechnym
w Rzy mie, jest na ten te mat wśród
82 Sądeczanin STYCZEŃ 2010 v www.sadeczanin.info