Zobacz pełne wydanie (PDF) - SÄ deczanin

Przewodniczący Rady
Narodowej przyznał, że
rozmawiał z księżmi
w Gołkowicach, Nowej Wsi,
w Nowym Sączu, ale nic nie
wskórał.
do niej, a także rodziców podczas coniedzielnych
kazań.
Za le ce nia ku rii re ali zo wa li księ ża
z parafii św. Małgorzaty w Nowym Sączu,
administrowanej przez ks. Władysła
wa Le sia ka. 24 lu te go 1963 r.
w kaplicy szkolnej przy placu Kazimierza
Wielkiego kazanie wygłosił ks. Tokarz.
Ko mu ni ści uzna li, iż by ło ono
nacechowane „w ca łej swej tre ści wro -
gimi wypowiedziami pod adresem obecnej
rze czy wi sto ści”. Ks. To karz m.in.
powiedział: „W Pol sce jest tyl ko 5% ko -
mu ni stów, a nas ka to li ków jest 95%,
więc ma my się ich bać” Dalej mówił,
że do niereligijnego wychowania mło -
dzieży przyczyniają się rodzice, którzy
wysyłają dzieci na kolonie, obozy, wyciecz
ki or ga ni zo wa ne przez szko ły:
„Dzie ci swe sprze da je cie za krom kę
chle ba z mar mo la dą, wy sy ła jąc je
na wycieczki zamiast na nabożeństwa.
Zatem wy jesteście katolicy”
Głosząc kazanie, ks. Tokarz skrytykował
politykę gospodarczą polskiego
rządu (ówcześnie istniały spore trudności
z dostawami węgla na Sądecczyznę).
Duchowny powiedział: „...u nas jest wę -
giel, tyl ko idzie do przy ja ciół ze Wscho -
du”. Natomiast na zakończenie kazania
rzekł: „W Polsce jest wolność wyznania
i wol ność sło wa, więc mo gę so bie po -
zwolić na takie kazanie”. Wystąpienie
ks. To ka rza zi ry to wa ło mi li cjan tów.
W dokumencie z tamtego okresu znalazł
się po stu lat, by „z księ dzem To ka rzem
prze pro wa dził roz mo wę ostrze gaw czą
kompetentny przedstawiciel Prezydium
Miej skiej Ra dy Na ro do wej w No wym
Sączu”.
Komunistyczne służy bezpieczeństwa
donosiły do I sekretarza KP PZPR o wygłoszonym
kazaniu przez księdza Maśla
ka w Brze znej w dniu 19 mar ca 1963
HISTORIA
r. Duchowny oświadczył, że prezydium
KP PZPR żąda od niego sprawozdania
odnośnie działalności punktów katechetycz
nych. Ks. Ma ślak uznał te go ty pu
żądania za absurd.
Wiele zagadnień odnośnie działalności
duchowieństwa na Sądecczyźnie poru
szo no pod czas na ra dy władz
komunistycznych w dniu 5 marca 1963
r. Spo tka nie zo sta ło zwo ła ne w ce lu
omó wie nia kwe stii zwią za nych ze
współpracą władz politycznych z księżmi
z powiatu i miasta Nowy Sącz. 18
lutego 1963 r. wszyscy administratorzy
parafii w Nowym Sączu otrzymali zaproszenie
na naradę do prezydium Miejskiej
Ra dy Na ro do wej. Pla no wa no
podczas niej omówić sprawy gospodarza
mia sta. Bi skup Je rzy Able wicz wy -
dał za rzą dze nie za bra nia ją ce udzia łu
księżom w tym spotkaniu. Na naradę nie
przy był ża den ad mi ni stra tor pa ra fii.
Księ ża nie uspra wie dli wi li ta kże swej
nieobecności, co prezydium MRN uznało
za lekceważenie, a nawet bojkot.
Komuniści nie zatrzymali
fali mrozu
Ob ra dy są dec kich ko mu ni stów
w dniu 5 mar ca 1963 r. to czy ły się w do -
syć na pię tej at mos fe rze. Naj więk szą
„aktywnością” podczas tych dysput wykazali
się: Witold Adamuszek – I sekretarz
KP PZPR, Ka zi mierz Wę glar ski
– prze wod ni czą cy Ra dy Na ro do wej
w No wym Są czu, Ja nusz Piecz kow ski
– przewodniczący Prezydium Miejskiej
Rady Narodowej, Ludwik Nędza – sekre
tarz KP PZPR, Ry szard Wol ny – wi -
ce prze wod ni czą cy Miej skiej Ra dy
Narodowej.
Pod czas ze bra nia wi ce prze wod ni -
czą cy MRN za po znał obec nych z pi -
smem su pe rio ra za ko nu je zu itów o.
Ta de usza Mi cha li ka, do ty czą cym wy -
da nia ze zwo le nia na ko ro na cję na ryn -
ku w No wym Są czu ob ra zu Mat ki
Bo skiej Po cie sze nia z ko ścio ła Świę te -
go Du cha (wła dze nie wy da ły zgo dy,
uro czy sto ści ko ro na cyj ne od by ły się
w Za wa dzie z udzia łem ok. 300 tys. lu -
dzi – przyp. red.). Wpierw za brał
głos I se kre tarz KP PZPR, uty sku jąc,
że prze ciw ni cy wła dzy lu do wej wy ko -
rzy stu ją trud no ści eko no micz ne, spo -
wo do wa ne przez mroź ną zi mę: „de -
wot ki mó wią, dla cze go ko mu ni ści nie
za trzy ma li fa li mro zów”. Dal sza część
prze mó wie nia I se kre ta rza do ty czy ła
obrad Soboru Watykańskiego II. Sekretarz
skry ty ko wał kar dy na ła Ste fa -
na Wy szyń skie go, któ ry – je go
zda niem – lek ce wa ży wła dze po li tycz -
ne. Za le cił, że by nie do pu ścić do wy -
ku pie nia przez księ ży, ma ją cych się
uka zać bro szur o so bo rze. Ko lej ne
z wy tycz nych prze ka za nych ze bra nym
przez I se kre ta rza, do ty czy ły za ostrze -
nia kur su wzglę dem du chow nych. Da -
wał on wy raz prze ko na niu, iż na le ży
„wy czu lić są dy i pro ku ra tu rę, że by nie
umarzać żadnych spraw prowadzonych
prze ciw ko księ żom… Mu si my mieć ro -
ze zna nie od no śnie księ ży, któ rzy z na -
mi współpracują. Musimy rozpracować
szy ka ny ku rii w sto sun ku do księ ży po -
stę po wych”.
Podczas spotkania 5 marca 1963 r. komuniści
najwięcej uwagi poświęcili sprawie
punktów katechetycznych. Zwrócono
uwagę, iż przepisy nakazują, aby księża
składali sprawozdania z działalności
punktów katechetycznych (w przypadku,
gdy ksiądz nie zdał spra woz da nia z dzia -
łalności punktu katechetycznego, Inspektorat
Oświaty mógł wystosować pismo
do właściciela pomieszczenia gdzie znajdo
wał się punkt, za bra nia jąc mu dal sze -
go jego prowadzenia).
Wśród członków Komitetu Powiatowego
PZPR w Nowym Sączu panowała
opi nia, iż trze ba ka rać księ ży, któ rzy
prowadzą punkty katechetyczne. Jeden
z obecnych przekonywał, iż należałoby
„wytypować grupę towarzyszy, któraby
przeprowadziła rozmowę ze wszystkimi
księ żmi. Po ro ze zna niu wy brać kil ku
księ ży, któ rzy się nie pod po rząd ko wa li
i nieskończenie ich karać”.
Wiceprzewodniczący Miejskiej Rady
Na ro do wej, sły sząc te sło wa, rzekł:
„Jest wydana instrukcja przez Ministerstwo
Oświa ty, je śli bę dzie my szli na pro -
wa dze nie roz mów, to księ ża bę dą
uwa żać, że my się co fa my. Uwa żam, że
trze ba się trzy mać li te ry pra wa i nie
ustępować od zaleceń instrukcji”.
Po dob ne za pa try wa nia wy ra ża li ta -
kże po zo sta li obec ni na ob ra dach.
Prze wod ni czą cy Pre zy dium Miej skiej
84 Sądeczanin STYCZEŃ 2010 v www.sadeczanin.info