Zobacz pełne wydanie (PDF) - SÄ deczanin

KULTURA
Stanisława Morańda, dyrektor grybow
skie go MDK FOT. MIGA
– W młodzieżowym gronie o niczym
in nym się wów czas nie mó wi ło – wspomina
Krzysztof Nowak, obecnie radny
powiatowy. – Zapanowała wówczas moda
na wschod nie sztu ki wal ki. Na śla -
dowców Bruce’a Lee było co niemiara.
Wielu moich kolegów jeździło do Nowego
Sącza i ćwiczyło zawzięcie, by zdoby
wać ko lej ne pa sy. Nie któ rzy na wet
mieli na swoim koncie pewne sukcesy.
Praw dzi we ob lę że nie ki no „Bia ła”
prze ży wa ło, gdy na ekra ny wcho dzi ła
sfil mo wa na ksią żka, znaj du ją ca się
w kanonie lektur szkolnych. Sala wypełnia
ła się wte dy od pierw sze go, aż
do ostatniego rzędu uczniami z okolicznych
szkół.
Spo rym za in te re so wa niem cie szy ło
się również kino studyjne.
– W ramach tego cyklu wyświetlano
filmy bardziej ambitne – dodaje Krzysztof
No wak. – Dzi siaj na zy wa się to „ki -
nem za an ga żo wa nym”. Ki no stu dyj ne
mia ło ró żno rod ną ofer tę. Tam m.in.
obej rza łem np. dra mat spo łecz ny Ja jo
węża w re ży se rii In g ma ra Berg ma -
na i inne świetne ekranizacje. Oferta kina
stu dyj ne go przy pa dła do gu stu
wąskiemu gronu grybowian, ale była to
stała publika.
Zanim na kinowym ekranie pojawił
się ty tuł fil mu i pierw sze je go ka dry, pu -
blika oglądała puszczane przez kinoopera
to rów re kla mów ki firm.
Wyświetlana była również reklamówka
kina, a w niej niekiedy można było usłyszeć:
„Proszę miłe panie o zdjęcie nakry
cia gło wy. Dzię ku je my”. Po tem
emitowana był filmik Polskiej Kroniki
Fil mo wej, czy li „pi guł ka” naj wa żniej -
szych wia do mo ści z kra ju i ze świa ta
w so cre ali stycz nym so sie. Po niej wi -
dzo wie oglą da li do da tek, na stęp nie
zwiastun kolejnego filmu i dopiero rozpierali
się w fotelach, żeby zobaczyć obraz,
na który zakupili bilety.
Jed nym z ostat nich ki no ope ra to rów
w ki nie „Bia ła” był wła śnie Ja cek Re -
jowski. Pracował w nim w latach 1979–
2000, a tra fił tam z Za kła dów
Stolarskich w Grybowie. Najpierw był
pomocnikiem, a po skończeniu specjalistycznych
kursów, stanął przy masywnych
projektorach, które nadal znajdują
się w operatorce kinowej. Dziś już nieco
trą cą mysz ką, ale trzy de ka dy wstecz
były cudem techniki.
– Kiedy rozpoczynałem pracę w kinie,
dzia ła ły tam jesz cze apa ra ty łu ko we,
później już wkroczyła nowoczesna technika
– opowiada Rejowski.
W lu tym 1990 r. ki no „Bia ła” prze ję -
ło mia sto. Zna la zło się ono w struk tu rze
Ośrod ka Kul tu ry w Gry bo wie. Po wo li
zaczęło tracić atrakcyjność, ubywało widzów,
któ rzy ki no wy fo tel za mie nia li
na do mo we pie le sze. Ki no wy pie ra ły
wypożyczalnie kaset, oferujące nowości
filmowe, które mógł obejrzeć każdy posiadacz
magnetowidu. Wkrótce potem
roz po czę ła się era fil mów za pi sa nych
metodą cyfrową na płytkach DVD.
Dzisiaj w kinie „Biała” grybowianie
mo gą ogląd nąć wszyst kie no wo ści
(w ostat nim cza sie m.in. Dzie ci Ire ny
Sen dle ro wej, Mi łość na wy bie gu,
Gwiaz dę Ko per ni ka), ale przez więk -
szość roku sala kinowa świeci pustkami.
Widownia zapełnia się, gdy w kinie organizowane
są uroczystości patriotyczne,
oko licz no ścio we, aka de mie czy
koncerty. Występują też dzieci uczęszcza
ją ce na ró żne za ję cia w Miej skim
Domu Kultury. Jest to jednak namiastka
im prez, któ re od by wa ły się tam kil ka -
dziesiąt lat temu. Wystawiano wówczas
jasełka, odbywały się spektakle teatralne,
spotkania z aktorami, piosenkarzami,
śpie wa ka mi. Ale to by ła in na rze -
czywistość.
Na pomoc kinu
Ki no „Bia ła”, któ re w 1971 r. szo ko -
wa ło roz wią za nia mi ar chi tek to nicz ny -
mi i tech nicz ny mi, wy ma ga dziś
ge ne ral ne go re mon tu. Do mu zeum
tech ni ki z po wo dze niem mo gą tra fić
wciąż dzia ła ją ce ma syw ne pro jek to ry.
Fo te li wy ście la nych sza fi ro wym ak sa -
mi tem, też nie oszczę dził czas (dwa
pierwsze rzędy już zdemontowano), nie
mówiąc już o samym kinowym ekranie
i prze sta rza łych na gło śnie niu i na wie -
wie. Dziś gry bow skie ki no od tych naj -
no wo cze śniej szych, na szpi ko wa nych
elek tro ni ką i pro fe sjo nal ną apa ra tu rą
dzieli przepaść technologiczna.
Kino, jako
samodzielna instytucja,
dzisiaj już praktycznie nie
istnieje, aczkolwiek nadal
funkcjonuje.
Modernizacja kina, jeśli ma ono przetrwać
w Gry bo wie, jest wręcz ko niecz -
no ścią, ale ta ka in we sty cja wy ma ga
sporego kapitału. Wnioski o pozyskanie
fun du szy unij nych na ten cel, któ re mia -
sto do tej po ry skła da ło, nie ste ty, nie
przełożyły się na złotówki. Nie oznacza
to jed nak, że ten te mat oj co wie mia sta
sobie odpuścili.
– Obecnie działalność kina wpisana
jest w działalność statutową Miejskiego
Domu Kultury – mówi Stanisława
Morańda, dyrektor grybowskiego MDK.
– Kino, jako samodzielna instytucja, dzisiaj
już prak tycz nie nie ist nie je, acz kol -
wiek na dal funk cjo nu je. Wciąż w nim są
wyświetlane filmy – nowości (wtedy kino
ożywa) i te nawiązujące tematycznie
do obchodzonych rocznic, np. 11 Listopada,
czy rocznicy zbrodni katyńskiej. Te
ostatnie zamawiają samorządy miasta
oraz gminy Grybów. Wtedy dostarczany
jest kon kret ny film. Wi dow nia, choć nie
tak do koń ca, ale się za peł nia.
IGA MI CHA LEC
76 Sądeczanin STYCZEŃ 2010 v www.sadeczanin.info