Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Nizaminin “Yeddi Gözəl” poeması təqribən 1196-cı ildə<br />
yazılmışdır. Poemada iki süjet xətti vardır - Bəhram şahın<br />
tarixi və ilk süjet xətti ilə heç bir əlaqəsi olmayan, şifahi xalq<br />
yaradıcılığına aid fantastik hekayələrdən ibarət haşiyəvi novella silsiləsi.<br />
Bəhram hələ gənc yaşlarında, yaşadığı sarayda, əvvəllər varlığından<br />
xəbərdar olmadığı otaq tapır. Bu otağın divarında qeyri-adi şəkil təsvir<br />
olunmuşdur: Bəhram özü və əhatəsində yeddi əfsanəvi gözəl. Atasının<br />
ölümündən sonra taxt sahibi olan kimi, o, rəsmlərini Xəvərnaqdə<br />
gördüyü yeddi şahzadə (hind, türkmən, horəzm, slavyan, ərəb, bizans<br />
və iran) ilə evlənir. Bəhramın əmri ilə ən yaxşı memar onun arvadları<br />
üçün bağlı-bağçalı, gümbəzlərlə örtülü yeddi saray ucaldır. Hər gümbəz<br />
aid olduğu həftənin günü və planetlə əlaqədar astroloji anlayışa müvafiq<br />
rəngə boyanır. Maraqlısı odur ki, Avropa xalqlarının təqvimləri də<br />
Babilin astroloji baxışları ilə əlaqədar olan bu simvolikadan istifadə<br />
edir. Babil məbədlərinin həftənin günü və planetlərlə əlaqədar olaraq,<br />
yeddi pilləli və divarlarının yeddi rəngdə olduğu məlumdur.<br />
Bəhram günün rənginə müvafiq geyinərək, hər sarayda bir gecə keçirir.<br />
Saraylardakı müxəlləfat da eynilə günün rənginə müvafiq qurulur. Hər<br />
şahzadə, növbə ilə, musiqi müşayiəti altında Bəhrama öz ölkəsinin<br />
rəvayətini danışır.<br />
“Yeddi Gözəl” poemasında, Nizami, onu dərindən narahat edən müdrik<br />
və ədalətli hökmdar probleminə müraciət edir. 421-438-ci illərdə<br />
hökmdarlıq edən əfsanəvi Sasani şahı Bəhram və ya V Varaxran Bəhram<br />
Gurun proobrazıdır. Əsərin əsas ideyası həqiqi hökmdarın bir çox<br />
istedadlara və geniş biliklərə malik olması, öz xalqının qayğısına qalması,<br />
dövlətin idarə edilməsində isə müdrik həyat təcrübəsinə əsaslanmasının<br />
mühümlüyünü göstərməkdir.
Change language