11.05.2015 Views

Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe dla Miasta Opola

Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe dla Miasta Opola

Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe dla Miasta Opola

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

OPRACOWANIE EKOFIZJOGRAFICZNE PODSTAWOWE DLA MIASTA OPOLA<br />

miasta jednak dominują na terenach dawno i dość intensywnie odwodnionych, w związku z<br />

czym częśc znich ma charakter czarnych ziem zdegradowanych [szare]. Występują w dość<br />

znacznych ilościach, głównie w południowo-zachodniej [okolice Wójtowej Wsi, Szczepanowic],<br />

południowej [Grotowice] oraz wschodniej części miasta.<br />

Gleby hydrogeniczne – gleby pobagienne<br />

Murszowe i murszowate – tego typu gleby występują już na niewielkich powierzchniach w<br />

południowo-wschodniej części miasta – w obrębie doliny rzeki Maliny. Powstają z gleb bagiennych<br />

po ich odwodnieniu, co powoduje przyspieszenie zjawiska mineralizacji i ubytek<br />

masy organicznej. Na terenie miasta reprezentowane są przez gatunek gleby – piaski słabo<br />

gliniaste na piaskach luźnych. Tworzą zwykle siedliska łąkowe lub leśne – łęgowe i grądowe.<br />

Gleby napływowe – gleby aluwialne<br />

Mady rzeczne – stanowią dominujący typ gleby w obrębie <strong>Opola</strong> obejmując tereny doliny<br />

Odry oraz dna dolin mniejszych rzek, zwłaszcza Małej Panwi, Swornicy i Prószkowskiego<br />

Potoku. Jest to również dominujący typ gleby w zasięgu występowania plejstoceńskich tarasów<br />

nadzalewowych. Mady powstają w procesie akumulacji utworów aluwialnych w związku<br />

z przepływem wód powierzchniowych przy udziale najczęściej znacznych wahań zwierciadła<br />

wód gruntowych. Charakterystyczne <strong>dla</strong> nich jest występowanie zwłaszcza na terenach<br />

współczesnych dolin zalewowych o stosunkowo płytkim poziomie wód gruntowych, często z<br />

okresową możliwością podtapiania lub zalewów. Mady, biorąc pod uwagę skład mechaniczny,<br />

reprezentowane są przez różnoziarniste gliny oraz różnoziarniste piaski, zalegające głównie<br />

na piaskach, ewentualnie również na utworach słabo przepuszczalnych, tj. na pyłach i<br />

iłach. W klasyfikacji siedlisk łąkowych, mady stanowią łęgi właściwe i należą do gleb żyznych,<br />

o dobrych i bardzo dobrych właściwościach <strong>dla</strong> użytkowania rolnego.<br />

Gleby antropogeniczne – Gleby industrio- i urbanoziemne<br />

Gleby z rzędu industrio- i urbanoziemnych – stanowią odrębną grupę gleb, gdyż należą do<br />

typowo synantropijnych i w obrębie <strong>Opola</strong> zajmują dość znaczny odsetek powierzchni. Ich<br />

występowanie związane jest ściśle z obszarem silnie zurbanizowanym, gdyż gleby industrio- i<br />

urbanoziemne obejmują utwory glebowe przeobrażone w wyniku oddziaływania zabudowy<br />

przemysłowej i komunalnej, infrastruktury komunikacyjnej, a zwłaszcza górnictwa odkrywkowego,<br />

szczególnie rozwiniętego na terenie miasta.<br />

Jednymi z podstawowych elementów pozwalających określić predyspozycje rolnicze<br />

obszaru są kompleksy przydatności rolniczej. Kryteria definiujące kompleksy opierają się na<br />

właściwościach profilu glebowego takich jak struktura, zdolność retencjonowania wody i głębokość<br />

poziomu wody gruntowej, zawartość materii organicznej oraz inne cechy decydujące<br />

o produktywności. Ponadto warunki klimatyczne gleby, położenie w rzeźbie terenu, układ<br />

stosunków wilgotnościowych. Kompleksy przydatności rolniczej gleb można klasyfikować<br />

zatem jako typy siedliskowe przestrzeni rolniczej odzwiercie<strong>dla</strong>jące naturalną urodzajność<br />

gleb i ich przydatność <strong>dla</strong> upraw o różnym wymaganiach.<br />

Ponieważ w granicach administracyjnych <strong>Opola</strong>, poza terenami trwale zainwestowanymi,<br />

główną formą użytkowania jest gospodarka rolna, wydzieleń podstawowych jednostek<br />

siedliskowych dokonano na podstawie kompleksów przydatności rolniczej gleb. Szczegółowe<br />

uwarunkowania i charakterystyki siedliskowe oraz ich usytuowanie przestrzenne przedstawiono<br />

na Mapie siedlisk i wartości przyrodniczych.<br />

Jako materiał źródłowy służący delimitacji siedlisk rolniczych wykorzystano mapy glebowo-rolnicze<br />

w skali 1:5000 oraz w skali 1:10 000, na których treść gleboznawczo-rolnicza<br />

została opracowana w 1977 roku. Mapy te zatem okazały się częściowo nieaktualne w odnie-<br />

Konsorcjum ECOPLAN / GRUNT 24

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!