12.07.2015 Views

ömrün qürbət payı - Azərbaycan Milli Kitabxanası

ömrün qürbət payı - Azərbaycan Milli Kitabxanası

ömrün qürbət payı - Azərbaycan Milli Kitabxanası

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

diyarının kifayət qədər əhalisi, Səhra Ģəraiti üçün zəngin floravə faunası vardır. Sonuncunu onunla izah edirlər ki, yeraltından (təxminən 3 metrdən 20 metrə kimi dərinlikdə)yarıĢor, yarıiçməli su sızır. Bu su Hoqqar dağından axanməĢhur Səhra çayının tör-töküntüsüdür. Burada qum içərisindəçoxlu sayda zəhərli əqrəblər vardır.Yerli adamlar qum təpələri arasındakı çökəkliyi bir qədərqazır və böyük müstəvi səthli dərə yaradırlar. Sonra buradaxurma ağacları əkirlər. Bu ağacların köklərini yerə elə batırırlarki, onların kökləri irəlidə qeyd etdiyim yeraltı su axınına çatabilsinlər. Bu olduqca orijinal və səmərəli irriqasiya üsuludur.Səhranın digər rayonlarında suyu yerdən çıxarıb bitkilərisulayırlar. Lakin burada isə bitkinin kökünü suya batırırlar.Xurma ağacı sevir ki, onun “ayaqları” suyun, “baĢı” isə oduniçərisində olsun. Bu ərazinin təbii Ģəraiti irəlidə söylədiyimiztələbata çox uyğun gəlir. Məhz ona görə də buradakı xurmaplantasiyaları öz məhsuldarlığına görə Böyük Səhrada birinciyeri tutur.Bu torpaqda yaĢayan hər bir Ģəxsin xurma plantasiyaları olabilər. Bir Ģərtlə ki, həmin adam gərək özü bu ağacları əkməküçün dərə qazsın.Irriqasiya üsulunun nöqsanları da vardır. Belə ki, küləyindoldurduğu dərəni həmiĢə təmizləmək lazımdır. Burada eləqum qasırğası qopur ki, xurma ağaclarının kökünü qumla örtür.Əlbəttə onları təmizləmək və əvvəlki vəziyyətinə gətirməkböyük zəhmət istəyir.Xurma ağacı çox zəhmət tələb edən, ona qayğı göstərəniincidən ağacdır. Onun tozlanma prosesi həddən artıqmürəkkəbdir. Bunu yerli adamlar əl ilə icra edirlər.Əsli Yəməndən olan ərəblər bu qum dənizində dörd əsrbundan əvvəl yurd salmıĢlar. Xəstəlik və ehtiyac onları buyerlərə gətirib çıxarmıĢdır. Onlar əvvəllər Ģimali-Ģərqdə, dənizkənarında Liviyada və ya Tunisdə yaĢamıĢlar. Lakin böyükvergilər onları Səhraya qaçmağa məcbur etmiĢdir. Onlar 84

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!