technologieNasady należy montować w taki sposób, aby pręty rusztu byłyustawione prostopadle do krawędzi parkingu.Odstęp pomiędzy wpustami zależy od dopływu wód opadowych,zdolności wpustowej nasady (przepustowości), warunków miejscowych(spadek podłużny i poprzeczny powierzchni) oraz szerokościrynny ściekowej. Zaleca się przyjmować maksymalną wartośćpowierzchni odwadnianej za pomocą jednego wpustu jako400 m 2 . Przepustowość wpustu podawana w literaturze wynosiod 10 dm 3 /s do 20 dm 3 /s. Przepustowość przykanalika o średnicyDN 150 mm ułożonego ze spadkiem 1,0% wynosi ok. 14 dm 3 /s(przy chropowatości kanału k = 2,5 mm) i powinna być przyjmowanaza dopuszczalne obciążenie wpustu drogowego [2].Przy dużym dopływie wód opadowych planuje się wpusty po dwalub trzy bezpośrednio jeden za drugim. Wskazane jest wykonaniedodatkowych wpustów w odległości od ok. 5 m do 10 m przednajniższym punktem niwelety w celu usunięcia większej częściwód opadowych z nawierzchni, pozostawiając tylko niewielkączęść spływającej wody dla najniżej usytuowanego wpustu.Należy utrzymywać drożność połączeń wpustów i elementówodwodnień liniowych z przewodami kanalizacyjnymi.Przewody kanalizacyjne powinny być oczyszczane i udrażnianew miarę konieczności w sposób mechaniczny lub hydrauliczny.W urządzeniach ochrony środowiska należy wymieniać elementyczyszczące (filtry, lamele) zgodnie z zaleceniami producenta.Na fot. 5 przedstawiono przykłady wadliwego wykonania orazniewłaściwego utrzymania elementów powierzchniowego odwodnieniaparkingów.Fot. 4 | Przykładowy system lekkich studzienek wykonanych z tworzywsztucznych stosowanych przy odwodnieniach parkingów i MOP-ów(materiały informacyjne firmy Wavin Metalplast-Buk)Przykładowe nowoczesne systemy lekkich wpustów i studzienekstosowanych przy odwodnieniach parkingów i MOP-ówwykonanych z tworzyw sztucznych produkowanych przez firmęWavin pokazano na fot. 4.UtrzymanieKonserwacji i czyszczeniu elementów odwodnienia parkingówi MOP-ów podlegają:■ nawierzchnie,■ elementy odwodnienia powierzchniowego (wpusty ściekowe,odwodnienia liniowe),■ przewody kanalizacyjne,■ urządzenia ochrony środowiska (separatory, odstojniki).Utrzymanie nawierzchni polega na usuwaniu zanieczyszczeńw miarę potrzeb oraz kontroli pod kątem utrzymania czystości.Sprawdzeniu podlegają również spoiny elementów nawierzchni.Czyszczenie i konserwację wpustów ściekowych i elementów odwodnienialiniowego należy wykonywać w miarę potrzeb, minimumraz do roku, po okresie zimowym.Podczas przeglądów przeprowadza się:■ czyszczenie szczelin krat,■ czyszczenie osadników zanieczyszczeń,■ czyszczenie i ewentualne odtworzenie nawierzchni w okolicywpustów.Fot. 5 | Przykłady nieprawidłowego wykonania oraz utrzymania elementówodwodnienia powierzchniowego parkingów:a) zastoisko wody w obrębie odwodnienia liniowego;b) zastoiska wody opadowej wywołane deformacją nawierzchni;c) zniszczone przekrycie odwodnienia liniowego;d) brak krawężnika w obrębie osi odwodnienia skutkującyzastoiskiem wody w tym obrębie (fot. A. Wysokowski)Do zasadniczych wad dotyczących nieprawidłowego wykonaniaoraz utrzymania elementów powierzchniowego odwodnieniaparkingów można zaliczyć:■ niewykształtowanie prawidłowych spadków powierzchni,■ zbyt wysoko lub zbyt nisko osadzone wpusty odwodnieniowebądź też elementy odwodnienia liniowego,■ zbyt mała liczba zaprojektowanych wpustów,■ zapadnięcia się nawierzchni parkingów w trakcie eksploatacji,■ uszkodzenia pokryw odwodnień liniowych lub wpustów bądźteż brak niektórych elementów,■ brak konserwacji i różny stopień zanieczyszczenia systemówodwodnień.Fot. 6 | Przykład prawidłowego wykonania oraz utrzymania odwodnieniapowierzchniowego parkingów i MOP-ów. Widoczne prawidłoweukształtowanie nawierzchni oraz dobry stan urządzeńodwadniających (fot. A. Wysokowski)72INŻYNIER BUDOWNICTWA
P O L S K AI Z B AINŻYNIERÓWBUDOWNICTWAISSN 2080-2188„KATALOG INYNIERA Instalacje” dostpny równie w formie elektronicznejtechnologiePrzykład prawidłowego wykonania oraz utrzymania odwodnieniapowierzchniowego parkingu i MOP-u pokazanona fot. 6a i 6b.prof. UZ, dr hab. inż. Adam Wysokowskikierownik Zakładu Dróg i MostówUniwersytet ZielonogórskiW części II artykułu zostaną omówione odwodnienia wgłębne.Literatura1. Analiza metod poprawy stanu odwodnienia dróg i należących donich drogowych obiektów inżynierskich WS-09, praca zbiorowawykonana na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad,IBDiM 2006.2. R. Edel, Odwodnienie dróg, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności,Warszawa 2002.3. R. Edel, Odwodnienia powierzchni dróg, placów i parkingów.Ogólne zasady – cz. I, „Magazyn Autostrady” nr 8-9/2005, cz. IInr 10/2005.4. J. Karda, A. Wysokowski, Wpływ systemu odwodnienia na trwałośćmostu, „Materiały Budowlane”nr 4/2007, s. 65–67.5. H. Sawicka-Siarkiewicz, Ograniczanie zanieczyszczeń w spływachpowierzchniowych z dróg. Ocena technologii i zasady wyboru,Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004.6. Z. Szling, E. Pacześniak, Odwodnienia budowli komunikacyjnych,Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2004.7. T. Wójcicki, Nowoczesne urządzenia odwodnienia dróg i oczyszczaniaścieków opadowych, „Drogownictwo” nr 8/98.8. A. Wysokowski, A. Staszczuk, Systemy odwodnienia obiektówmostowych, „Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne” nr 4/2007.9. A. Wysokowski, J. Howis, Przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej– cz. 6, Materiały do budowy przepustów – cz. I i II, „NowoczesneBudownictwo Inżynieryjne” nr 3 i 5/2009.Przepisy prawne10. PN-S-02204:1997 Drogi samochodowe. Odwodnienie dróg.11. PN-EN 976-1:2002 Podziemne zbiorniki z tworzyw sztucznychwzmocnionych włóknem szklanym (GRP). Bezciśnieniowe poziomezbiorniki cylindryczne do magazynowania paliw ciekłych pochodzącychz przetwórstwa ropy naftowej. Część 1: Wymaganiai metody badań zbiorników z pojedynczą ścianką.12. PN-EN 206-1:2003 Beton. Część 1: Wymagania, właściwości,produkcja i zgodność.13. PN-EN 858-1:2005 Instalacje oddzielaczy cieczy lekkich (np. oleji benzyna). Część 1: Zasady projektowania, właściwości użytkowei badania, znakowanie i sterowanie jakością.14. PN-EN 858-2:2005 Instalacje oddzielaczy cieczy lekkich (np. oleji benzyna). Część 2: Dobór wielkości nominalnych, instalowanie,użytkowanie i eksploatacja.15. PN-EN 1825-1:2005 Oddzielacze tłuszczu. Część 1: Zasady projektowania,właściwości użytkowe i badania, znakowanie i sterowaniejakością.16. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinnyodpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz.U.z 1999 r. Nr 43, poz. 430).17. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r.w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadaćbudynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2002 r.).18. Rozporządzenie Ministra <strong>Budownictwa</strong> z dnia 14 lipca 2006 r.w sprawie sposobu realizacji obowiązków dostawców ściekówprzemysłowych oraz warunków wprowadzania ścieków do urządzeńkanalizacyjnych (Dz.U. z 2006 r. Nr 136, poz. 964).19. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2006 r.w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniuścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnieszkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. z 2006 r.Nr 137, poz. 984).20. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2003 r.Nr 207, poz. 2016 z późn. zm., ostatnia zmiana Dz.U. z 2005 r.Nr 163, poz. 1364).21. Instrukcja zagospodarowania dróg, załącznik do zarządzenianr 4/97 Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych z dnia12 marca 1997 r., Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych, Warszawa1997.22. Wytyczne projektowania dróg I i II klasy technicznej (Autostradyi drogi ekspresowe) WPD-1, Warszawa 1995.23. Wytyczne projektowania dróg III, IV i V klasy technicznej WPD-2,Warszawa 1995.24. Ogólne Specyfikacje Techniczne, D-03.02.01 Kanalizacja deszczowa,Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych, Warszawa 1998.25. Ogólne Specyfikacje Techniczne, D-03.00.00 Odwodnienie korpusudrogowego, Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych, Warszawa1998.26. Ogólne Specyfikacje Techniczne, D-10.06.01 Parkingi i zatoki,Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych, Warszawa 1998.www.kataloginzyniera.pl20092010KATALOG INŻ YNIERASzczegółowe parametry urządzeń doodwodnień liniowych i punktowychznajdziesz w „KATALOGU INŻYNIERAInstalacje” 2009/2010.Zamów kolejną edycję katalogu – formularzna stronie:www.kataloginzyniera.plpaździernik 10 [77]73