| 1. Ο Λευκάδιος Χερν ή Γιάκουμο Κοϊζούμι.2. Ο Γιάκουμο με τη Γιαπωνέζα γυναίκα τουκαι ένα από τα παιδιά τους.◗◗“Η Κρήτη έχει πολλά κοινά στοιχεία με την Ιαπωνία της παράδοσης...”Η συζήτηση με τον κ. Ιναγκάκι αποτέλεσε μια καλή εισαγωγή στονκόσμο του Λευκάδιου Χερν.- Η Κρήτη και η Ελλάδα που περιγράφει ο Καζαντζάκης, όπωςάκουσα σήμερα στις ομιλίες, έχει πολλά κοινά στοιχεία με τον παραδοσιακόπολιτισμό της Ιαπωνίας. Πριν από λίγα χρόνια πήρανχώμα από τον τάφο της Ρόζας Κασιμάτη και το έφεραν εδώ, τοέβαλαν στον τάφο του Γιάκουμο. Τώρα εγώ θα πάρω χώμα απότον τάφο του παππού μου και θα το βάλω στον τάφο της Ρόζαςστα Κύθηρα. Αυτό θα άρεσε στον Γιάκουμο… Άκουσα ακόμη ότιστην Ελλάδα, όπως λέει και ο Καζαντζάκης, ρίχνουν κρασί στουςτάφους σαν προσφορά στους νεκρούς. Σκέφτηκα αμέσως νακάνω κι εγώ το ίδιο στον τάφο της Ρόζας.ΤΟ ΦΩΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΝΩΝΕΙ…Ο Ελληνοϊρλανδός συγγραφέας είχε γεννηθεί στη Λευκάδα το1850. Ο γάμος του Κάρολου και της Ρόζας διαλύθηκε σχετικάνωρίς. Ο Πατρίκιος – Λευκάδιος (αυτό ήταν το πραγματικό όνομάτου) βρέθηκε στην Ιρλανδία όταν ήταν πέντε χρονών και μεγάλωσεμε τους συγγενείς του πατέρα του. Από τα χρόνια της εφηβείαςτου θα απορρίψει το συμβολικό για τους Ιρλανδούς όνομαΠατρίκιος και θα επιλέξει το Λευκάδιος. Είναι μια από τις πρώτεςρήξεις που κάνει στη δύσκολη ζωή του. Τα χρόνια που ακολουθούνείναι δύσκολα. Διακόπτει τις σπουδές του, μεταβαίνει στηνΑμερική, εργάζεται εκεί ως δημοσιογράφος και, σαραντάρης πια,αναχωρεί για την Ιαπωνία σε δημοσιογραφική αποστολή. Η χώρατων Σαμουράι τον γοητεύει. Και επιλέγει να μείνει για πάντα εκεί.Εγκαθίσταται στο Ματσούε, στο βορειοδυτικό τμήμα του μεγαλύτερουαπό τα νησιά που συνθέτουν την Ιαπωνία. Δεν θα μείνει,όμως, για πάντα εκεί. Θα γνωρίσει ένα μεγάλο τμήμα της χώραςκαι θα εγκατασταθεί τελικά στο Τόκιο.Η ανάμνηση τόσο της μητέρας του όσο και της Ελλάδας δεν είναικαι τόσο καθαρή αφού δεν την είδε ποτέ ξανά. Μετά την εγκατάστασηστην Ιρλανδία ο Κάρολος Χερν διέλυσε το γάμο στηριζόμενοςσε ένα «παράθυρο» του νόμου. Φαίνεται, όμως, ότι κάθεαναφορά στον ελληνικό πολιτισμό προκαλούσε συγκίνηση στονΛευκάδιο. Δεν κρύβει τον θαυμασμό του για την αρχαιοελληνικήτέχνη και την αισθητική της.- Αγαπούσε περισσότερο τη μητέρα του, λέει ο κ. Ιναγκάκι. Ήτανάνθρωπος που του άρεσε το φως και η ζεστασιά, δεν ήθελε ναζει σε βαριά κλίματα. Πιστεύω ότι θα προτιμούσε να ζει στηνΑθήνα παρά στο Δουβλίνο. Άλλωστε η χώρα σας, που είναι εν46
ΥΠΕΡ Χ ΑΝΟΙΞΗ 2011 μέρει και δική μου αφού κατάγομαι από εκεί, και η Ιαπωνία έχουνως κοινό χαρακτηριστικό το φως…Τον ρωτάμε αν είναι γνωστή στην Ιαπωνία η ελληνική και η ιρλανδικήκαταγωγή του συγγραφέα τους.- Ναι, το γνωρίζουν. Όμως δεν γνωρίζουν πολλά για την Ελλάδα.Περισσότερο γνωρίζουν πως είναι μια χώρα με μεγάλο πολιτισμό.Ο Λευκάδιος ή Γιάκουμο είναι αυτός που έκανε γνωστό στον δυτικόκόσμο τον ιαπωνικό πολιτισμό, γεγονός που επίσης συγκινείτους σημερινούς συμπατριώτες μου. Πολλοί που τον διαβάζουνπροσπαθούν να μάθουν περισσότερα για τις ρίζες του. Όσοι γνωρίσουντην Ελλάδα την αγαπάνε και τη σέβονται. Είναι, λοιπόν, οΓιάκουμο μια καλή αφορμή για πιο ουσιαστική προσέγγιση ανάμεσαστους δυο λαούς.- Έχετε στα χέρια σας υλικό που δεν έχει ακόμη δημοσιευτεί;- Ο Γιάκουμο δεν κρατούσε ημερολόγιο. Έχει όμως αφήσει πολλέςκαι σημαντικές σημειώσεις. Είναι ιαπωνικοί θρύλοι και παραδόσειςτις οποίες συγκέντρωνε με αληθινή αγάπη για τονπολιτισμό του λαού μας. Όταν δοθεί η κατάλληλη ευκαιρία νομίζωπως θα προχωρήσω σε κάποια έκδοση.ΔΙΔΑΞΕ ΣΕΒΑΣΜΟ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗΛίγο πριν από το τέλος του 19ου αιώνα ο Λευκάδιος Χερν γνώριζεέναν εντυπωσιακό κόσμο στη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου.Από εκεί έστελνε κείμενα στη Δύση, γραμμένα στην αγγλική. Δίδαξεαγγλικά σε σχολεία και αργότερα στο αυτοκρατορικό πανεπιστήμιοτου Τόκιο. Η σχέση του με την Ιαπωνία έγινε στενότερηκαι βαθύτερη όταν γνώρισε τη Σετζούκο, από παλιά οικογένειαΣαμουράι. Μια νέα σελίδα άνοιξε τότε στη ζωή του· εντάχτηκεπλήρως στην οικογένεια Κοϊζούμι και πήρε το επώνυμο της συζύγουτου. Με αυτό τον ξέρουν σήμερα στην Ιαπωνία.| Πάρκο στο Τόκιο.ΔΕΙΓΜΑ ΓΡΑΦΗΣΤΟΥ ΛΕΥΚΑΔΙΟΥ ΧΕΡΝΟσιντόριYπήρχε ένας γερακάριος και κυνηγός,που τον λέγανε Σόνγιο, καιζούσε στην περιοχή Ταμουράνο-Γκο, της επαρχίας Μούτσου. Μιαμέρα βγήκε να κυνηγήσει αλλάδεν εύρισκε τίποτα. Στο γυρισμό,στην τοποθεσία Ακανούμα, αντιλήφθηκεένα ζευγάρι οσιντόρι(αγριόπαπιες), να κολυμπάνε μαζίσ’ ένα ποταμό που ετοιμαζόταν ναδιασχίσει. Λένε ότι δεν είναι καλό να σκοτώνεις οσιντόρι. ΟΣόνγιο, όμως, πεινούσε πολύ και τόξευσε το ζευγάρι. Το βέλοςτου καρφώθηκε στο αρσενικό. Το θηλυκό ξέφυγε στα βούρλατης παραπέρα όχθης και εξαφανίστηκε. Ο Σόνγιο πήρε το σκοτωμένοπουλί σπίτι του και το μαγείρεψε.Εκείνη τη νύχτα είδε ένα θλιβερό όνειρο. Του φάνηκε ότι μιαόμορφη γυναίκα μπήκε στο δωμάτιό του, στάθηκε δίπλα στομαξιλάρι του και άρχισε να κλαίει. Έκλαιγε τόσο γοερά που οΣόνγιο ένιωσε να ραγίζει η καρδιά του καθώς την άκουγε. Ηγυναίκα τού φώναξε:«Γιατί, γιατί τον σκότωσες; -τι κακό έκανε;…Ήμασταν τόσο ευτυχισμένοι οι δυο μας στην Ακανούμα -κι εσύτον σκότωσες!...Τι σου έφταιξε; Ξέρεις τι έχεις κάνει; Ξέρεις τι σκληρό, τι απαίσιοέγκλημα έχεις διαπράξει; Έχεις σκοτώσει κι εμένα, γιατί δενμπορώ να ζήσω χωρίς τον άντρα μου!Ήρθα μόνο και μόνο για να σου πω αυτό»…Συνέχισε να κλαίει δυνατά, τόσο πικρά που οι λυγμοί της διαπερνούσαντα κόκαλα, μέχρι το μεδούλι, αυτού που την άκουγε.Πρόφερε με λυγμούς τους στίχους αυτού του ποιήματος:Όταν ήρθε το ξημέρωμα τον κάλεσα να γυρίσει κοντά μου!Να κοιμάμαι τώρα μόνη στη σκιά των καλαμιών της Ακανούμα–αχ, τι ανείπωτη δυστυχία!»Αφού απάγγειλε αυτούς τους στίχους φώναξε:«Αχ, δεν ξέρεις –δεν μπορείς να ξέρεις τι έχεις κάνει! Αύριο,όμως, όταν πας στην Ακανούμα, θα δεις, -θα καταλάβεις…»Αφού είπε αυτά, και κλαίγοντας οικτρά, έφυγε.Το πρωί, όταν ξύπνησε ο Σόνγιο, το όνειρο ήταν τόσο ζωντανόστο μυαλό του που ταράχτηκε πολύ. Θυμήθηκε τα λόγια:«Αύριο, όμως, όταν πας στην Ακανούμα, θα δεις, -θα καταλάβεις…».Αποφάσισε να πάει εκεί αμέσως και ίσως θα μάθαινεαν το όνειρό του ήταν κάτι περισσότερο από απλό όνειρο.Πήγε, λοιπόν, στην Ακανούμα. Φθάνοντας στην όχθη του ποταμούείδε το θηλυκό οσιντόρι να κολυμπά μόνο του. Την ίδιαστιγμή το πουλί αντιλήφθηκε τον Σόνγιο. Αλλά, αντί να προσπαθήσεινα ξεφύγει, κολύμπησε προς το μέρος του, κοιτάζοντάςτον συνεχώς και περίεργα. Και τότε, με το ράμφος της,ξέσχισε το σώμα της και πέθανε εκεί μπροστά στα μάτια του…Ο Σόνγιο ξύρισε το κεφάλι του και έγινε μοναχός.Απόδοση στα Ελληνικά: Έφη Ψιλάκη47
Change language