Strategija razvoja nauke u BiH 2010.- 2015. - Univerzitet u Zenici

Zapostavljenost naučnoistraživačke djelatnosti ogleda se i u činjenici da se statistički neprati skoro ni jedan za nauku relevantan parametar i da BiH nema gotovo nigdje u međunarodnimstatističkim publikacijama vezanih za nauku i istraživanje.Sažeto rečeno, naučnoistraživačku djelatnost u Bosni i Hercegovini danas karakterizira:- Manjak osposobljenih i akreditovanih institucija za NIR i mali broj istraživača;- Nizak nivo i nepovoljna struktura izvora finansiranja – ukupna sredstva zafinansiranje nauke su ispod 0,1% BDP, u njima država učestvuje sa preko 80%,poslovni sektor oko 10% te obrazovne institucije i ostali ispod 10%;- Mala pokretljivost istraživača i njihova velika koncentracija u entitetskim centrima;- Niska konkurentnost naučnih radova po broju i kvalitetu;- Nizak stepen transformacije naučnih istraživanja u inovacije i proizvode visokedodane vrijednosti;- Veoma oskudni statistički podaci o naučnoistraživačkim rezultatima po relevantnimmeđunarodnim standardima i dr.4.1 Profil zemljeBosna i Hercegovina je država koju čine dva entiteta : Republika Srpska (RS) i Federacija Bosnei Hercegovine (FBiH). FBiH je dalje administrativno uređena sa 10 kantona. Distrikt Brčko (DB) jeposebna administrativna jedinica. Površina Bosne i Hercegovine ukupno zauzima 51.209,2 km²(kopno 51.197 km² i more 12,2 km²). Broj stanovnika je oko 3,8 miliona (3.842.942 prema procjeniod 30.06.2007. godine). Skoro deceniju i po nakon potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazumasocijalna i ekonomska situacija u BiH još nije na zadovoljavajućem nivou. Iako je osnovnainfrastruktura uglavnom rekonstruirana, mnogi od infrastrukturnih objekata su još u veoma lošemstanju.U 2004. godini, BiH nacionalni proizvod (8 milijardi eura) predstavljao je 56% predratnognivoa, dok je, prema zvaničnim podacima stopa nezaposlenosti ostala na veoma visokom nivou(40% aktivne populacije) od čega oko 20% populacije živi ispod praga siromaštva. BiH također imaveliki trgovinski deficit pošto izvoz pokriva samo 41% uvoza (2008. godine), a stopa štednje uzemlji je niska. Slika, međutim, nije u potpunosti crna: - inflacija je stavljena pod kontrolu i ostajena niskom nivou, što doprinosi održavanju monetarne stabilnosti, - poreska reforma je usvojena iona se primijenjuje od 2006. godine (na taj način je uveden porez na dodanu vrijednost). Pokrenutje veliki broj ekonomskih reformi, a industrijska proizvodnja je sve do 2009. godine bila u porastu.BiH razvoj se suočava sa poteškoćama, što u ovim uvjetima i ne treba da čudi. Prema nekimprovedenim anketama, 60% mladih ljudi vidi svoju budućnost u inozemstvu, a ne u vlastitoj državi.U daljnjem tesktu se nalaze neki od osnovnih statističkih podataka o Bosni i Hercegovini,koji su relevantni za sagledavanja stanja u naučnoistraživačkoj djelatnosti i utjecaja nauke iistraživanja na ukupno stanje u zemlji.14