Strategija razvoja nauke u BiH 2010.- 2015. - Univerzitet u Zenici

1. Javni naučnoistraživački i istraživačko-razvojni sektor koji se sastoje od univerziteta(visokog obrazovanja) i državnih naučnoistraživačkih instituta koji se finansiraju uglavnomiz državnog budžeta, a koji može uključivati i neprofitne naučne organizacije.2. Istraživačkorazvojne komponente u preduzećima koje obuhvataju formalne istraživačke irazvojne resurse, tj. organizirana, vlastito finansirana istraživanja u industrijskimlaboratorijima i neformalne resurse, kao što je stečeno znanje inženjera i tehničkog osoblja.3. Obrazovne institucije koje „proizvode“ istraživače i inženjere, ali isto tako osposobljavajuradnike i obučavaju tehničare.4. Vladine institucije koje stvaraju inovacijsku politiku koja uključuje sve vrste javnihprograma, zakonsku regulativu i administrativne mjere kojima je cilj pružiti podrškutehnološkom razvoju i inovativnosti, a posebno saradnji nauke i privrede.Osnovna bit inovacijske politike je da ona objedinjuje naučnoistraživačku i tehnološku politikus ostalim dijelovima sistema u cilju uspješnog privrednog razvoja. Naučnoistraživačka politika sebavi isključivo naučnim istraživanjima, dakle, po definiciji osnovnim, primijenjenim i razvojnimistraživanjima, a tehnološkoj politici je svrha podsticati preduzeća da razvijaju, komercijaliziraju iliusvajaju nove tehnologije. U klasičnim sistemima te dvije politike su uglavnom međusobnoizolovane i neovisne, a u savremenim društveno-ekonomskim sistemima inovacijska politikaintegrira naučno-istraživačku i tehnološku politiku uz pomoć dva osnovna procesa koji prouzrokujutehnološku promjenu: procesom podsticanja novih inventivnih formi, otkrića i inovacija i procesomnjihovog širenja, odnosno difuzije tehnologija, znanja i vještina za njihovu upotrebu.Posljedice raspada SFRJ, ratna zbivanja krajem devedesetih godina prošlog vijeka, promjenadruštveno-političkog sistema, tranzicija privrede i prije svega nepostojanje društvene svijesti ovažnosti nauke, istraživanja, tehnologije i inovativnosti doveli su do katastrofalnog stanja u BiHprivredi. Sve dosadašnje analize ukazuje da se razvitak domaćeg istraživačko-razvojnog sistema ugotovo svim bitnim karakteristikama odvija u suprotnom smjeru u odnosu na smjer razvojasavremenih inovacionih sistema u svijetu, a što je posebno opasno, od preporučenih inovacionihsmjernica Evropske unije.4.6.1.1 Inovacioni centri i naučno-tehnološki parkoviPrecizno definiranje strateških ciljeva i politike naučno-tehnološkog razvoja BiH, kao iinstrumenata za njihovu implementaciju, predstavljaju ključni preduvjet za reintegracijubosanskohercegovačkog istraživačkog prostora i stavljanje nauke u funkciju ukupnog ekonomskog idruštvenog napretka zemlje. Aktivna uloga države u stvaranju povoljnog poslovnog okruženja ipoticanju transfera znanja i tehnologija, svoje puno opravdanje nalazi u činjenici da primjenainovacija, odnosno produbljivanje postojećih i širenje novih znanja i tehnologija stvaraju pozitivneefekte u svim segmentima društveno-ekonomskog života.«Naučni park/Tehnološki park je organizacija upravljana od specijaliziranih profesionalacačiji je osnovni zadatak da povećaju blagostanje zajednice promovirajući kulturu inovativnosti ikonkurentnosti udruženih poduzetnika i istraživačkih institucija. Za postizanje ovih ciljeva, naučnotehnološkipatk (NTP) stimulira i upravlja protokom znanja i tehnologija između univerziteta, I&Rinstitucija, MSP/kompanija i tržišta; on olakšava kreiranje i rast na inovacijama zasnovanihkompanija kroz inkubacione i spin-off procese i osigurava uslužne servisne usluge u cilju povećanjadodane vrijednosti zajedno sa uslugama visoko-kvalitetnog ambijenta i opreme u TP.» (Definicijuza NTP koju daje IASP – Svjetska asocijacija naučnih/tehnoloških parkova (InternationalAssociation of Science Parks)I pored nepostojanja strateških mjera i politika ciljanih ulaganja u razvoj inovacijskog itehnološkog sektora, čine se određeni napori koji treba da rezultiraju pozitivnim promjenama natom planu. Vlada Federacije Bosne i Hercegovine je krajem 2008. godine prihvatila Informaciju o40