Strategija razvoja nauke u BiH 2010.- 2015. - Univerzitet u Zenici

neophodnih uvjeta, potencijala i kapaciteta za integraciju u naučno-istraživačke aktivnosti EU, tepunopravno učešće u ERA-i, Okvirnim i drugim Programima EU. Ova inicijativa je dodatnoojačana pod austrijskim predsjedavanjem, kada je, u junu 2006. u Beču formirana tzv. „Upravljačkaplatforma za zemlje Zapadnog Balkana u oblasti nauke i istraživanja (Steering Platform onResearch in Western Balkan Countries), nakon čega je uslijedilo formiranje Sekretarijata ovePlatforme i pokretanje e-portala (www.see-science.eu).Iskustvo BiH u Petom i Šestom okvirnom programu pokazuje da, uprkos veoma striktnimkriterijima i velikoj konkurenciji institucija iz drugih zemalja, u BiH postoji tzv. „kritična masa“istraživača koji su sposobni i spremni iznijeti veoma zahtjevne i komplicirane projekte. TokomŠestog okvirnog programa (FP 6) BiH je imala preko 40 odobrenih projekata sa ukupnim iznosomod preko 2,5 miliona eura, a da nije uplatila ništa za ulaznu kartu. Prema podacima kojimaraspolaže ured NCP FP BiH (Državna kontakt tačka za Okvirne programe EU) nakon zatvaranja FP6 i otvaranja prvog kruga poziva za prijavu projekata u okviru FP7 (Seventh FrameworkProgramme) svoje učešće je prijavilo 20 BiH institucija, prijavivši se na 29 projekata.Nakon iskazanog interesa od strane Vijeća ministara BiH i Odluke Predsjedništva BiHpotpisan je Memorandum o razumjevanju između EU i BiH o pridruživanju BiH Sedmomokvirnom programu EU za istraživanje, tehnološki razvoj i ogledne aktivnosti prema kome od01.01.2009. godine BiH je postala pridruženi član FP 7 i u skladu s tim ima sva prava i obaveze uovoj oblasti kao i zemlje članice EU. Potpisivanjem Memoranduma BiH je potvrdila interes da se uovoj oblasti aktivno uključi u sprovođenje politika EU i time uđe u Evropski istraživački prostor iizgradi strukturu koja zadovoljava evropske standarde.Također, ovim se otvara još veća mogućnost da se iz EU fondova dobiju sredstva zafinansiranje naučnoistraživačkog rada, kako istraživačkih institucija, tako i MSP i velikihkompanija (bilo u privatnom ili državnom vlasništvu), da se inicira mobilnost naših istraživača uzemlje EU, kao i mogućnost da se potpisivanjem sporazuma o naučno-tehničkoj saradnji sa EU ibilateralno sa njenim članicama intenzivira međunarodna saradnja, te mogućnost punog učešća usvim horizontalnim i vertikalnim aktivnostima unutar FP 7, uključujući i JRC (eng. Joint ResearchCenter - Združeni istraživački centar) i People (program mobilnosti istraživača). Za ostvarenjenavedenih ciljeva potrebno je stalno raditi na izgradnji NCP strukture FP 7.BiH je u maju 2009.godine primljena u članstvo programa COST, te dobila NIP statusunutar programa EUREKA, te je potrebno unutar zemlje raditi na promoviranju ova dva programa iizgradnji struktura koje su potrebne za aktivno učešće u istima.Program COST (European CO-operation in the field of Scientific and Technical Research)je međuvladin okvir za evropsku saradnju u oblasti naučnih i tehnoloških istraživanja. U okviruCOST programa provjeravaju se teme za istraživanja koja u kasnijoj fazi ulaze u Okvirne programeEU. Učešće u programu COST otvorilo bi mogućnost za domaće naučno-istraživačke institucije dase uključe i steknu uvid u glavni tok istraživačkih aktivnosti u Evropi. Takođe učešće upojedinačnim akcijama COST-a stvara povoljniju poziciju za učešće u drugim programima koji serealizuju u okviru EU. Po prijemu u članstvo COST-a od Bosne i Hercegovine se očekuje da predOdborom visokih dužnosnika predstavi svoju strategiju razvoja nauke i istraživanja kao i saradnje uprogramu COST. BiH je do sada, kao država nečlanica programa, učestvovala u projektima COSTa,što predstavlja jedan od važnih uvjeta za članstvo.EUREKA je evropska mreža za finansiranje tržišno orijentiranih projekata iz različitihtehničkih oblasti. Pokrenuta je 1985. godine od strane 17 zemalja članica iz Zapadne Evrope, adanas ima 38 punopravnih članica. EUREKA pomaže izgradnju partnerstva kroz zajedničkemultilateralne projekte s ciljem jačanja evropske konkurentnosti. Rezultati projekata su noviproizvodi ili usluge, koji promoviraju napredne tehnologije i imaju svoje mjesto na tržištu. Tokomgodina EUREKA je pomagala istraživačkim institucijama da sarađuju na više od 2000 projekata.Veliki broj institucija koje su sarađivale na ovim projektima je ostvario značajan porast godišnjeg46