strategjia për zhvillimin e arsimit parauniversitar në kosovë 2007-2017

2. Arsimi parauniversitar në Kosovë – gjendja e tanishme(FSDEK). Në kuadër të këtij projekti janë aftësuar rreth 100 ekspertë në programindyvjeçar për zhvillim profesional, 15 të tjerë janë aftësuar në studime pasdiplomike përmaster në arsimin inkluziv, dy ekspertë janë dërguar në studime të doktoratës, medhjetëra mësimdhënës janë aftësuar për mësim të fëmijëve me nevoja të veçanta, dukeu themeluar edhe dy qendra burimore për arsimin e tyre etj.Megjithëse shkollimi i fëmijëve tanë në diasporë nuk ndikon drejtpërsëdrejti në përfshirjene fëmijëve në sistemin arsimor të Kosovës, Ministria e Arsimit po ashtu i kakushtuar rëndësi edhe programeve arsimore, teksteve e mjeteve mësimore dhebashkëpunimit me mësimdhënësit shqiptarë të Kosovës në diasporë, me qëllim tëngritjes së cilësisë dhe përfshirjes së këtyre fëmijëve në mësim plotësues në gjuhënshqipe. Për këtë qëllim janë organizuar seminare aftësuese, por edhe aktivitete të tjerapër shkëmbimin e përvojës dhe të praktikave të mira ndërmjet Kosovës dhe diasporësshqiptare.• • •Pavarësisht nga arritjet e konsiderueshme, që ishin rezultat i angazhimit të madh tëekspertëve e zyrtarëve vendorë e ndërkombëtarë, përfshirja e fëmijëve dhe e të rinjvenë sistemin arsimor të Kosovës ende nuk mund të krahasohet me qasjen që sigurohetnë vendet e zhvilluara, gjë që vlen në veçanti për edukimin parashkollor dhe shkollimine mesëm të lartë.Kështu, për shkak të mungesës së mjeteve të nevojshme financiare, ndonjëherë edhepër arsye të mungesës së vetëdijes për rëndësinë e arsimit, për shkak të mungesës sëpolitikave adekuate arsimore që promovojnë përfshirjen, si dhe për shkak të nivelit tëulët të bashkëpunimit ndërsektorial me qëllim të ngritjes së përfshirjes në arsim, nëKosovë ka ende zbrazëti në përfshirjen arsimore. Kjo vlen veçanërisht për përfshirjene vajzave në të gjitha nivelet e shkollimit dhe për mungesën e përfshirjes së duhur tëfëmijëve me nevoja të veçanta. Gjatë procesit të hartimit të strategjisë ishte konstatimi përgjithshëm se sistemi arsimor kosovar nuk ofron kushte të duhura për gjithëpërfshirje.Kjo rrethanë është shprehur qoftë në kuptimin gjeografik (përfshirja e ulët nëviset rurale), në kuptimin gjinor (përfshirja më e ulët e vajzave), në kuptimin e nevojavenë nxënie (nxënësit me nevoja të veçanta dhe me vështirësi në nxënie) dhe nëaspektin e grupeve të ndryshme (grupet e ndjeshme dhe ato të rrezikuara). Një situatëe këtillë ishte manifestuar me braktisje të shkollës, me numrin e shtuar të analfabetëvefunksionalë dhe në fund të fundit me qytetarë që përballen me vështirësi për t’u integruarnë shoqëri.25