Gündem Güncel

MAKALE
ASIRLARDIR
KUR’AN SEVGİSİYLE YAŞAYAN GELENEK
1001 HATİM
Celal BÜYÜK
Erzurum Müftü V.
“Erzurum, 1001 hatimlerin okunduğu dönem bir başka güzeldir.
Kur’ân-ı Kerim’in bereketi etrafında belli bir süreliğine küçük bir
alanda bir araya gelen Erzurumlular, hatimlerin okunduğu sırada sırt
sırta vererek bir araya geldikleri gibi gönüllerini de birleştirip İslam
kardeşliğinin en güzel örneklerini ortaya koyarlar.”
Hafızları binbir hatim okurlar, Nur-i Kur’ân enharına akarlar,
Nüzul-i merhamet-gâhe bakarlar, Mevla’ya emanet olsun Erzurum.
Binbir hatim nuru arşı doldurmuş, bela musibeti yerden kaldırmış,
Düşmanları kahreylemiş öldürmüş, Mevla’ya emanet olsun Erzurum.
(Alvarlı M. Lütfi Efendi)
58
Birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan
kadim şehir Erzurum aslında bir gelenekler
şehridir. Bu durum Erzurum halkı için geçmişte
olduğu gibi bugün de sağlam bir toplumsal
şuurun ve birlikteliğin oluşmasına katkı sağlamaktadır.
Erzurum’da yaşatılmakta olan bu geleneklerden
biri de 1001 hatim geleneğidir. İbrahim
Hakkı Konyalı’nın “Abideleri ve Kitabeleri ile Erzurum
Tarihi” adlı eserinde anlattığı üzere, 1001
hatim geleneği rivayetlere göre 1533’lü yıllarda
âbid, zâhid ve mutasavvıf bir kişiliğe sahip olan
Pir Ali Baba tarafından başlatılmıştır.
Erzurum, konumu itibariyle geçmiş dönemlerde
pek çok istilalara uğramış, afetler yaşamıştır.
Rivayet olunduğuna göre, 1001 hatimlerin
başladığı dönemde de Erzurum yöresinde pek
çok afet meydana gelmiştir. Afetlerin yaşandığı
bu dönemde Erzurum halkı Pir Ali Baba
dergâhına giderek, Pir Ali Baba’dan felaketlerin
bitmesi için dergâhta öğrencileri ile birlikte
topluca dua etmesini istemişler. O gece
dergâhta sabahlara kadar felaketlerin dinmesi
ve daha beterlerinden Erzurum’un korunması
için gözyaşlarıyla topluca dualar edilmiş. Ertesi
gece, Pir Ali Baba bir rüya görür ve rüyasında