سال نجات از رکود
AyandeNegar_46
AyandeNegar_46
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
روایت<br />
توکلی<br />
بیخطر کبریت با قرن یک ماشینس<strong>از</strong>ی<br />
تا کبریتس<strong>از</strong>ی <strong>از</strong> توکلی، خانواده در کارآفرینی تاریخچه به نگاهی شناسنامه<br />
توکلی<br />
محمدتقی حاج نام: <strong>سال</strong><br />
97 کارخانه: سابقه ایران<br />
ملیت: کارآفرین<br />
اقتصادی: زمینه این<br />
میکند«. تکذیب را عربستان سفارت آتشسوزی در حضور هرگونه توکل »کبریت اجتماعی<br />
شبکههای در عربستان سفارت به گروهی حمله شب در و بود طنز یک اگرچه جمله توکلی<br />
کبریت جعبه روی دهههاست که انداخت شعاری یاد را همه اما شد دست به دست مهمان<br />
دهههاست که بیخطری کبریت است«. بیخطر کبریت »این است: بسته نقش کشور<br />
در <strong>سال</strong> 100 حدود که توکلی کارخانه محصول است؛ شده ما خانههای و آشپزخانهها میشود.<br />
شناخته ایران در صنعتی کارخانههای نخستین <strong>از</strong> یکی عنوان به و دارد قدمت خاک<br />
<strong>از</strong> بخشی جداشدن و ترکمنچای عهدنامه امضای <strong>از</strong> بعد توکلی محمدتقی حاجآقا روسها<br />
دست به و مشغول تجارت به آن در <strong>سال</strong>ها که را قفق<strong>از</strong> منطقه گرفت تصمیم ایران کبریت<br />
و شکر و قند تاجر و ایروان ساکن آن <strong>از</strong> پیش تا او بیاید؛ ایران به و کند ترک بود افتاده به<br />
کشور خاک <strong>از</strong> بخشهایی شدن جدا با خاطر همین به داشت ایران به بسیاری عالقه اما بود، شد.<br />
ساکن تبریز شهر و آذربایجان منطقه در و آمد ایران به و کرد کاله و شال خانواده همراه در<br />
بود، کرده پیدا آشنایی کبریت تولید با قفق<strong>از</strong> در او اینکه به توجه با تبریز به مهاجرت <strong>از</strong> پس کارخانه<br />
کرد؛ راهاند<strong>از</strong>ی را کبریت تولید کارخانه اولین پیش قرن یک حدود یعنی 1297 <strong>سال</strong> کبریتس<strong>از</strong><br />
محمدتقی حاج را او نیز اهالی پس آن <strong>از</strong> شد باعث که اقدامی توکلی؛ کبریتس<strong>از</strong>ی و تکنولوژی هنوز و بودند دستس<strong>از</strong> کبریتها کارخانه، در زمان آن در کنند. خطاب توکلی بود.<br />
نشده ایران وارد کبریتس<strong>از</strong>ی ماشینآالت و<br />
خاطرات در توکلی محمدتقی فرزند توكلی، تقی گفته:<br />
پدرش، کار شروع و <strong>سال</strong>ها آن درباره گفتوگوهایش به<br />
كرد، ایجاد را کبریتس<strong>از</strong>ی كارخانه پدرم كه زمان »آن در<br />
زیادی كودكان و زنان قفق<strong>از</strong>، منطقه <strong>از</strong> ایرانیان خروج علت پدر<br />
و بودند گرسنه و آواره تبریز شهر محالت و كاروانسراها آورد.«<br />
کبریتس<strong>از</strong>ی كارخانه به كار برای را آنها <strong>از</strong> زیادی تعداد کبریتس<strong>از</strong>ی<br />
کارخانه ابتدایی، <strong>سال</strong>های همان در اما کارخانه<br />
راهاند<strong>از</strong>ی آن و شد روبهرو جدی چالشی با توکلی خویی<br />
برادران توسط 1300( )<strong>سال</strong> تبریز در ممت<strong>از</strong> کبریت سوی<br />
<strong>از</strong> آذربایجان منطقه در کبریت تولید انحصار گرفتن و چند<br />
برای کار توقف بعد و توکلی کارخانه در کبریت تولید کاهش باعث ابتدا در که بود آنها »با<br />
شده: نوشته دراینباره کبریت« »تاریخ کتاب در رفت. بین <strong>از</strong> انحصار این اینکه تا شد <strong>سال</strong> انحصار<br />
امتی<strong>از</strong> اخذ و بود روز ماشینآالت به مجهز که ممت<strong>از</strong> کبریتس<strong>از</strong>ی کارخانه راهاند<strong>از</strong>ی 1313<br />
<strong>سال</strong> تا شد متوقف توکلی کبریت تولید ممت<strong>از</strong>، سوی <strong>از</strong> آذربایجان در کبریت تولید ممت<strong>از</strong><br />
با رقابت به و گرفت سر <strong>از</strong> را تولیداتش توکلی و شد شکسته کبریت انحصار قانون که پرداخت.«<br />
کبریتس<strong>از</strong>ی<br />
کارخانه گرفت تصمیم عقبافتادگی جبران کبریتس<strong>از</strong>برای محمدتقی حاج تقی<br />
گفته به داد. جواب زود خیلی که اقدامی دهد، گسترش را خود کار و کند بهروز را خود توكلی<br />
كبریتس<strong>از</strong>ی كارخانه در نفر 900 <strong>از</strong> بیش 1318( 1317، )<strong>سال</strong> زمان آن در توکلی، حاج<br />
میشود. محسوب توجهی قابل عدد زمان آن برای کارگر تعداد این که کردند می کار کرد<br />
سفر آلمان جمله <strong>از</strong> کشور چند به ماشینآالت خرید برای توکلی کبریتس<strong>از</strong> محمدتقی محل<br />
همچنان که را جدیدی زمین و وارد کشور این <strong>از</strong> را بهروزی ماشینآالت نهایت در و جدید<br />
کارخانه 1325 <strong>سال</strong> در و کرد خریداری است، تبریز در توکلی کبریتس<strong>از</strong>ی کارخانه کبریت<br />
تولیدکننده بزرگترین به تا کرد بسیاری تالش و تاسیس را توکلی کبریتس<strong>از</strong>ی انواع<br />
تولید در نوآوری و تبلیغات به کار این برای او شود. تبدیل خاورمیانه حتی و کشور در کبریتهایی<br />
جعبه زد. دست کبریت جعبه متنوع طرحهای و مختلف سایزهای در کبریت بیخطر<br />
کبریت »این شعار انتخاب اند؛ شده کلکسیونی آنها <strong>از</strong> بسیاری نیز هماکنون که بست.<br />
نقش کبریتها جعبه روی و توکلی کبریت آرم زیر دوره این در نیز است« محمدتقی<br />
حاج فرزندان توکلی، کبریتس<strong>از</strong>ی کارخانه توسعه و تحوالت این در البته توکلی<br />
کبریتس<strong>از</strong> محمدتقی آقا حاج داشتند؛ بسیاری نقش تقی بهخصوص کبریتس<strong>از</strong> صنعت،<br />
به عالقه دیگران <strong>از</strong> بیش تقی آنها بین در که داشت پسر( 5 و دختر )2 فرزند 7 همان<br />
یا آمریکاییها کالج در دبیرستان دوره گذراندن <strong>از</strong> پس او داشت. کارآفرینی و تولید توانست<br />
و شد آمریکا میشیگان راهی تحصیل ادامه برای تهران، در امروز البرز مدرسه به<br />
ولی کند اخذ مکانیک رشته در را خود مهندسی مدرک تا<br />
نشد موفق 1337 <strong>سال</strong> در پدرش فوت و بیماری دلیل بگیرد؛<br />
هم را خود لیسانس فوق و دهد ادامه را تحصیالتش کارخانه<br />
توسعه برای بسیاری اقدامات و ب<strong>از</strong>گشت ایران به او را<br />
کارخانه هدایت سکان پدر <strong>از</strong> بعد و داد انجام کبریتس<strong>از</strong>ی افزایش<br />
و کبریتس<strong>از</strong>ی توسعه بر عالوه او گرفت. دست در هم<br />
جدیدی واحدهای راهاند<strong>از</strong>ی فکر به صادرات و تولید که<br />
توکلی، کارخانه در نهتنها را مهمی تحوالت که افتاد کشور<br />
صنعت در را نامش و ایجاد کشور صنعت در حتی کرد.<br />
جاودانه پیدا<br />
آشنایی کبریت تولید با قفق<strong>از</strong> در اینکه به توجه با تبریز به مهاجرت <strong>از</strong> پس توکلی محمدتقی حاج و<br />
کرد اند<strong>از</strong>ی راه را کبریت تولید کارخانه و کارگاه اولین پیش قرن یک حدود یعنی 1297 <strong>سال</strong> در بود، کرده شد.<br />
شهره توکلی س<strong>از</strong> کبریت محمدتقی حاج به پس آن <strong>از</strong> که<br />
تقی پسرش 1337 <strong>سال</strong> در توکلی محمدتقی حاج فوت با در<br />
را کبریتس<strong>از</strong>ی کارخانه هدایت سکان بود آمریکا تحصیلکرده داد.<br />
توسعه را آن و گرفت دست 1325<br />
1337<br />
نهایت<br />
در و کرد سفر آلمان جمله <strong>از</strong> کشور چند به ماشینآالت خرید برای توکلی کبریتس<strong>از</strong> محمدتقی حاج کرد.<br />
راهاند<strong>از</strong>ی را توکلی کبریتس<strong>از</strong>ی جدید کارخانه 1325 <strong>سال</strong> در و وارد کشور این <strong>از</strong> را بهروزی ماشینآالت 1395<br />
نوروز چهلوششم، شماره | tccim.ir | آیندهنگر 1297<br />
104
Change language