سال نجات از رکود
AyandeNegar_46
AyandeNegar_46
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
بایگانی<br />
ÍÍ<br />
ÍÍ<br />
در<br />
ایران به ب<strong>از</strong>گشت <strong>از</strong> پس شد. اعزام آمریکا به دولتی مدیریت رشتۀ و<br />
نخستوزیر معاون سمت به هویدا امیرعباس کابینة در ۱۳۴۴ <strong>سال</strong> در<br />
40، دهة اول <strong>سال</strong> سه در مجیدی شد. منصوب بودجه دفتر رئیس ریاست<br />
هویدا آنکه <strong>از</strong> پیش حتی برنامه س<strong>از</strong>مان مدیران <strong>از</strong> یکی مقام فرانسوی<br />
فرهنگ داشتن بود. شده نزدیک او به گیرد، عهده به را دولت هنر<br />
به عالقه روشنفکرانه، تمایالت و بود آنها هردوي مشترک وجه همان<br />
نمونة مجیدی میکرد. نزدیک هم به را آنها غربی، ادبیات و را<br />
آن انتظار شاه اینکه مهمتر و میپسندید هویدا که بود مدیرانی نبود،<br />
متصور مقامی هیچ برای خطری وجودش <strong>از</strong> که کسی داشت؛ بعد،<br />
<strong>سال</strong> دو باالدست. قدرت پذیرای حال عین در کوشا، و پاکدست ۱۳۴۷<br />
<strong>سال</strong> در و مصرفی مواد و کشاورزی تولیدات وزارت مسئولیت این<br />
در نیم و <strong>سال</strong> چهار و گرفت عهده بر را اجتماعی امور و کار وزارت کردم<br />
من که کاری کشاورزی تولیدات وزارت »در ماند: باقی سمت و آوردم وجود به را نداشت وجود که وزارتخانهای یک که بود این یک<br />
انداختم. راه به آنجا آوردم را نداشت وجود که رویههایی یک را<br />
اصلی مسائل بودم، آنجا که کوتاهی مدت همان در زیادی مقدار کارهای<br />
خیلی کار وزارت در ]...[ کنم پیدا راهحل برایشان توانستم نفت<br />
قیمت افزایش <strong>از</strong> مجیدی روایت افزايش<br />
مكانيسم ميكند، كمك آن شدن روشنتر به مجيدي خاطرات كه مسائلی جمله <strong>از</strong> است<br />
معترف شاه بودجة و برنامه س<strong>از</strong>مان رئيس است. نفت قيمت با ب<strong>از</strong>ي انگيزههاي و نفت قيمت اين<br />
جريان در صرفاً شاه و نداشتند جايگاهي و نقش هيچگونه افزايشها اين در ايران مسئوالن كه صورت<br />
فراواني تسليحاتي خريدهاي افزايشي هر <strong>از</strong> قبل اينكه ضمن است. ميگرفته قرار موضوع مشخص<br />
نفتي درآمدهاي افزايشيافتة ميزان شدن هزينه محل دقيقاً آن، مبناي بر و ميگرفته بودجه<br />
زمينة در برنامهريزي به شاه پايبندي عدم توجيه چگونگي ميان اين در است. ميشده پیشین<br />
)رئیس فرمانفرمائیان خداداد نظرات مورد در مجيدي سو يك <strong>از</strong> مينمايد. تأمل قابل بسيار و<br />
شود تلفيق عمراني برنامة با مملكت بودجة ميبايست بوده معتقد كه بودجه( و برنامه س<strong>از</strong>مان عمراني<br />
برنامة اجراي زمينة در دولت، مخارج زمينة در دولت، برنامههاي مورد در تصميمگيري ميگويد:<br />
شود، رعايت درست اولويتها تا گيرد صورت جا يك در مملكت عمومي برنامههاي و مقاومت<br />
توجيه براي آشكار تناقضي در ديگر سوي <strong>از</strong> و ميزد« اصولي حرفهاي من نظر »به رفتن<br />
باال موقع آن ]در[ اعليحضرت كه بود اين »علتش ميگويد: اولويتها رعايت برابر در شاه برنامه<br />
س<strong>از</strong>مان داشتند، را احساسش يعني ميديدند را نفت قيمت شدن برابر چهار نفت، درآمد ميس<strong>از</strong>د:<br />
مشخص تاريخپژوهان و محققان براي را مطلب چندين متعارض، اظهارات اين نداشت.« قيمت<br />
افزايش با ارتباط در شاه آن رأس در و ايران ميشود، مطرح بعضاً كه تبليغاتي برخالف ۱ تصميمات<br />
<strong>از</strong> ديگران <strong>از</strong> قبل مدتي پهلوي محمدرضا صرفاً بلكه است نداشته نقشي هيچگونه نفت درآمدها<br />
افزايش به اتكا با را تسليحاتي سفارشهاي اجرايي ترتيب تا ميشده مطلع زمينه اين در بودجة<br />
تمركز لزوم بر مبني بودجه و برنامه س<strong>از</strong>مان كارشناسان نظر با شاه مخالفت علت ۲ بدهد. واال<br />
است بوده تسليحاتي سفارشهاي حجم نشدن مشخص ساالنه، برنامة چارچوب در كشور كل برگة<br />
با ب<strong>از</strong>ي در آمريكاييها 3- شود. هزينه برنامه قالب در ميتوانست درآمدي افزايش نوع هر بايد<br />
كه را <strong>سال</strong>حهايي نوع هم و ميكردند فراهم را تسليحات تأمين براي بودجه هم نفت، قيمت خريد<br />
كه شاه كودكانة روحية <strong>از</strong> آمريكاييها ميان اين در البته ميساختند. مشخص ميشد، تهيه به<br />
را بهرهبرداري بيشترين بود شده سرگرمي نوع يك به تبديل وي براي تسليحات گردآوري و نظامي<br />
برنامههاي براي استراتژيك كانونهاي <strong>از</strong> يكي به را ايران شدن تبديل و ميآوردند عمل »وقتي<br />
است: روشنگر بسيار مجيدي مطالب زمينه، اين در بودند. زده پيوند روحيه اين با كامالً خود اضافه<br />
درآمد عمالً آنچه <strong>از</strong> بيش هميشه چون ميگرفت وحشتمان ما برود، باال بود قرار نفت درآمد تعهدات<br />
چيست، قيمت كه بشود اعالم حتي اينكه <strong>از</strong> پيش يعني ميشد اضافه تعهدات شود، جواب<br />
چهجوري كه بوديم اين درگير هميشه ما لذا بود. شده تقاضا الزم اعتبارات حساب، به و، بدهيم.«<br />
را تقاضاها کار<br />
وزارت خود در شکل تجدید و قوا تجدید مسئله یک کردم. نو بیمههای<br />
س<strong>از</strong>مانهای دادم. آن به س<strong>از</strong>مان تجدید یک واقع در که بود وزارت<br />
واحدهای بین که را هماهنگیای و کردم تقویت را اجتماعی کارگران<br />
رفاه بانک و اجتماعی بیمههای س<strong>از</strong>مان کار، وزارت یعنی کار کشاورزی<br />
کار قانون آوردم... وجود به باشد، داشته وجود میبایست بخش<br />
کارمندان اجتماعی بیمههای س<strong>از</strong>مان و قانون مجلس. به دادم را را<br />
توانبخشی س<strong>از</strong>مان و توانبخشی قانون آوردم. وجود به را خصوصی دورهای<br />
در آوردم... وجود به بود شیخاال<strong>سال</strong>مزاده دکتر با آن ابتکار که و<br />
کردم تقویت خیلی را خانواده رفاه مراکز بودم، کار وزارت در که گذراندیم<br />
را قانونی شد... انجام مؤثری و مفید خیلی اجتماعی کارهای و<br />
بگیریم میپرد<strong>از</strong>ند، مزد بابت که را پولی درصد دو کارفرمایان <strong>از</strong> که را<br />
فنی کارآموزی برنامة یک صندوق این که صندوقی یک به بدهیم اسم<br />
به آمد وجود به هم س<strong>از</strong>مانی یک بکند. اجرا مملکت سطح در در<br />
حرفهای فنی مراکز ایجاد به کرد شروع که فنی کارآموزی صندوق کادر<br />
و مسئولین به کار روابط مسائل آموزش نظر <strong>از</strong> کارخانهها... کنار که<br />
آوردم بهوجود کار روابط مسائل آموزش موسسة یک سندیکاها، بیاموزند.«<br />
را سندیکایی و کار روابط مسائل کوتاهمدت، دورههای در برنامه<br />
س<strong>از</strong>مان به ب<strong>از</strong>گشت برنامه<br />
س<strong>از</strong>مان رئیس و مشاور وزیر مقام در ۱۳۵۱ دی در مجیدی مسائل<br />
فصل و حل و پنجم برنامه در نظر تجدید مسئولیت بودجه، و تا<br />
یعنی ۱۳۵۶ مرداد تا و شد عهدهدار را نفت بهای افرایش <strong>از</strong> ناشی درباره<br />
خودش داشت. برعهده را س<strong>از</strong>مان این ریاست هویدا دولت پایان س<strong>از</strong>مان<br />
رفتم که بود ۱۳۵۱ دیماه ۱۹ دقیقاً »من میگوید: مقطع این بعد<br />
<strong>سال</strong> بودجه مسئلة که میدانستم همیشه <strong>سال</strong> موقع آن در برنامه. آن<br />
بود. پرمشغلهای و پرغوغا دورة جهت این <strong>از</strong> خیلی لذا است، مطرح س<strong>از</strong>مان<br />
رفتیم بود، نخستوزیر که هویدا مرحوم اتفاق به صبح روز آنجا<br />
برنامه س<strong>از</strong>مان مستعفی مدیرعامل فرمانفرمائیان، خداداد برنامه. خیلی<br />
مراسم داشتند. حضور هم برنامه س<strong>از</strong>مان مدیران بعضی و بود خداداد<br />
و من چون بود دوستانهای جلسة خیلی شد... برگزار ساده داشت...<br />
دوست را خداداد هم هویدا بودیم. رفیق و دوست هم با خیلی مسئولیتها<br />
تغییر اول شدم. مواجه عمدهای مسائل با روز آن فردای <strong>از</strong> بود<br />
این رفت خداداد اینکه علت چون بود. برنامه س<strong>از</strong>مان شکل تغییر و میشد.<br />
داده برنامه س<strong>از</strong>مان در میبایست س<strong>از</strong>مانی تجدید نوع یک که کار<br />
این که داشت اصرار بود، آموزگار جمشید موقع آن که دارایی وزیر که<br />
بکنیم تهیه را آینده <strong>سال</strong> بودجة میبایست بگیرد... صورت زودتر هم<br />
نیم و ماه دو بود. نشده گرفته تصمیم رویش و بود مانده تقریباً را<br />
بودجه ماه یک <strong>از</strong> کمتر ظرف میبایست نداشتم. پیش در بیشتر نظر<br />
<strong>از</strong> بود وحشتناکی کار خیلی بشود. مجلس تقدیم که کنیم آماده آماده<br />
باید هم را پنجم برنامة اجرای مقدمات آن بر عالوه سنگینی. واقعاً<br />
برنامه، س<strong>از</strong>مان در من کار اول ماه سه دو، آن در لذا میکردیم. بود.«<br />
وحشتناک کار حجم تاریکی<br />
در بودجهنویسی گاهی<br />
اما داشت قرار دولت سطح باالترین در مجیدی آنکه با عنوان<br />
به نداشت. اختیار در را خود وظایف انجام برای الزم اطالعات در<br />
بودجهنویسی نحوة و بودجه و برنامه س<strong>از</strong>مان وضعیت دربارة مثال »ما<br />
میگوید: گرفت، برعهده را برنامه س<strong>از</strong>مان مسئولیت که زمانی میکردیم<br />
کار پیشبینی و حدس با و تاریکی در مقدار یک همهاش 1395<br />
نوروز چهلوششم، شماره | tccim.ir | آیندهنگر 78
Change language