سال نجات از رکود
AyandeNegar_46
AyandeNegar_46
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
راهبرد<br />
حاتمی یزد چشماند<strong>از</strong> بانکداری کشور در <strong>سال</strong> 95 را تحلیل کرد<br />
بانکهای خارجی به ایران نخواهند آمد<br />
تا زمانی که این میزان <strong>از</strong> فساد در کشور شایع است، سرمایهگذار خارجی احساس امنیت نمیکند<br />
چشماند<strong>از</strong> نظام بانکی در <strong>سال</strong> 95<br />
12تحوالت بزرگی در راه است<br />
احمد میرخدائی<br />
حرف و حدیثهای زیادی برای بانکهای کشور وجود دارد؛<br />
<strong>از</strong> یک سو در دوران تحریم عمال در داخل مرزهای کشور<br />
محدود شدند و <strong>از</strong> تعامل با نظام بانکداری بینالمللی ب<strong>از</strong>ماندند<br />
و <strong>از</strong> دیگر سو در داخل نیز بخش زیادی <strong>از</strong> منابع آنها در قالب<br />
مطالبات معوق یا وثایق تملیکشده، <strong>از</strong> دسترسشان خارج شد.<br />
در این شرایط، که بانکهای ایرانی امکان نقل و انتقال پول به<br />
خارج را نداشتند، به دلیل کمبود منابع، قادر به تسهیالتدهی<br />
گسترده نیز نبودند. در کنار همه اینها، جوالن موسسات مالی<br />
و اعتباری غیرمج<strong>از</strong> که به تعبیر احمد حاتمی یزد، مدیرعامل<br />
اسبق بانک صادرات، سم مهلکی برای اقتصاد ایران است،<br />
عرصه را برای بانکهای مج<strong>از</strong> و قانونی کشور تنگتر کرد؛ این<br />
موسسات به دلیل ریسک باالیی که سپردهگذاری نزد آنها<br />
دارد، سودهای باالتری به مشتریان تخصیص دادند و بخش زیادی <strong>از</strong> نقدینگی جامعه را بلعیدند. در این<br />
رقابت سراسر ضدتوسعهای، بانکها نیز خواسته و ناخواسته سودهای باالتری به مشتریان پیشنهاد دادند<br />
تا <strong>از</strong> قافله جذب منابع جا نمانند اما <strong>رکود</strong> اقتصادی و عدم وصول مطالبات، کار را به جایی رساند که بانکها<br />
توان پرداخت سودهای باال را نداشته باشند و به فکر کاهش نرخ سود باشند. به اعتقاد احمد حاتمی یزد<br />
نیز کاهش نرخ سود زمانی عملی میشود که خود بانکها به این نتیجه برسند و توان پرداخت سودهای باال<br />
را نداشته باشند. او در گفتوگو با »آیندهنگر« <strong>سال</strong> 95 را نیز چندان <strong>سال</strong> پرتغییری برای نظام بانکداری<br />
کشور نمیداند و میگوید ورود بانکهای خارجی به ایران در پسابرجام اتفاق مبارکی است که میتواند<br />
به نفع بانکداری کشور باشد اما مشکل این است که این بانکها در <strong>سال</strong> آینده به ایران نمیآیند چراکه<br />
ریسک سرمایهگذاری و همچنین عدم شفافیت و فساد مالی در اقتصاد ایران باالست و سرمایهگذاران<br />
خارجی بدون مهیا شدن بستر مناسب، وارد ایران نمیشوند. در ادامه گفتوگوی حاتمی یزد با »آیندهنگر«<br />
را بخوانید.<br />
Áبه پایان <strong>سال</strong> 94 نزدیک میشویم و انتظارها برای نمایان<br />
شدن آثار مثبت اجرایی شدن برجام در حوزههای اقتصادی<br />
تقویت شده است. شما وضعیت فعلی نظام بانکداری کشور<br />
را چگونه ارزیابی می كنید و در دوره پسابرجام چه تغییراتی را<br />
انتظار دارید؟<br />
مسائل مربوط به بانکهای ایران زیاد است اما من دو مورد را<br />
مهمترین میدانم. مسئله اصلی بانکها <strong>از</strong> منظر روابط بینالمللی،<br />
تحریم است؛ باوجود امضای توافقنامه و اجرایی شدن برجام، هنوز<br />
بانکهای عمده دنیا تصمیم نگرفتهاند با ایران کار کنند. صرف اینکه<br />
سوئیفت ب<strong>از</strong> شده و بانکهای ایران میتوانند با سوئیفت کار کنند،<br />
کافی نیست. بانکهای خارجی هنوز نگران مشکالتی هستند که<br />
آمریکا میتواند برایشان ایجاد کند؛ آمریکا یک اهرم فشار بسیار قوی<br />
به نام دالر علیه همه موسسات مالی دنیا دارد. هرگونه نقل و انتقال<br />
دالر، به عنوان پول بینالمللی که بسیاری <strong>از</strong> کاالهای عمده مانند<br />
نفت با آن معامله میشود، باید <strong>از</strong> طریق بانکهای نیویورک انجام<br />
شود بنابراین اگر آمریکا با هر کشور، بانک یا شرکتی مسئله داشته<br />
باشد، میتواند استفاده <strong>از</strong> دالر را در معامالت آنها متوقف کند و این<br />
ضربه بزرگی به آن کشور، بانک یا شرکت میزند. مثال اگر یک بانک<br />
فرانسوی، به دلیل همکاری با ایران، اج<strong>از</strong>ه معامالت دالری را <strong>از</strong> دست<br />
بدهد مشتریان خود را <strong>از</strong> دست میدهد و ورشکسته میشود. براین<br />
اساس، بانکهای عمده جهان مجبورند به نظرات آمریکا در مورد<br />
کشورها و عملیاتشان توجه کنند. حاال هم اگرچه برجام اجرایی<br />
شده و تحریمهای هستهای را لغو کردهاند اما هنوز آمریکا با بهانههای<br />
دیگری، تحریمهای خود علیه ایران را برنداشته است و بانکها تا<br />
زمانی که مطمئن نشوند آمریکا آنها را به دلیل همکاری با ایران<br />
جریمه نخواهد کرد، با ایران کار نمیکنند. به همین دلیل است<br />
که شرکت ملی نفت به عنوان بزرگترین شخصیت حقوقی اقتصاد<br />
ایران، هنوز نمیتواند با ارز دالر معامله کند؛ اگرچه فاکتور و سیاهه<br />
نفتی را که میفروشند با دالر صادر میکنند اما <strong>از</strong> خریدار میخواهند<br />
که پول آن را برحسب یورو به ایران بپرد<strong>از</strong>د. این <strong>از</strong> مسائل بسیار<br />
مهمی است که بانکهای ایرانی با آن روبهرو هستند و در <strong>سال</strong><br />
آینده هم هنوز سرنوشت آن معلوم نیست؛ وقتی معلوم میشود که<br />
آمریکاییها رسما به بانکهای جهان موضع خود را اعالم کنند. <strong>از</strong><br />
دیگر سو مهمترین مسئله بانکها <strong>از</strong> منظر داخلی نیز مطالبات معوق<br />
آنهاست؛ حجم مطالبات معوق بانکهای ایرانی با هیچ بانکی در دنیا<br />
قابل قیاس نیست و روش محاسبه مطالبات معوق در ایران نیز به<br />
نحوی نیست که مورد قبول بانکهای خارجی قرار بگیرد <strong>از</strong> این رو<br />
تر<strong>از</strong>نامهها و صورتهای مالی بانکهای ما <strong>از</strong> منظر بینالمللی چندان<br />
معتبر شناخته نمیشود. بانک مرکزی در یک <strong>سال</strong> اخیر تصمیم<br />
گرفته در این مورد پافشاری کند و <strong>از</strong> بانکها بخواهد برای مطالبات<br />
معوق خود ذخیره بگیرند اما در این امر نیز هنوز استانداردهای<br />
بینالمللی رعایت نمیشود و رعایت آن هم الزامی نشده است. اگر<br />
بانکهای کشور مجبور شوند یا خودشان تصمیم بگیرند که ضوابط<br />
و استانداردهای بینالمللی بانکداری را اجرا کنند و برای مطالبات<br />
معوق خود ذخیره بگیرند، اغلب آنها ورشکسته خواهند بود و برای<br />
ادامه فعالیت مجبور هستند افزایش سرمایه بدهند.<br />
Áیعنی سرمایه بانکها، کفاف ذخیره گرفتن برای مطالبات<br />
معوق آنها را نمیدهد؟<br />
عدم کفایت سرمایه بانکهای ایرانی حتی قبل <strong>از</strong> اینکه برای<br />
مطالبات معوق ذخیره بگیرند، مشهود است و با ذخیره گرفتن<br />
مشهودتر خواهد شد. وقتی بانک متوجه میشود که نمیتواند طلب<br />
48 آیندهنگر | tccim.ir | شماره چهلوششم، نوروز 1395
Change language