KADARE VEPRA POETIKE

VEPRA POETIKE
logjika jonë njerëzore shpeshherë është krejt e paaftë, shpeshherë nuk na
hyn shumë në punë për të kuptuar kush jemi dhe ku po vemi.
Në vargjet që po sjellim më poshtë, shpaloset fataliteti i humbjes,
i moskuptimit dhe paradoksalisht e njëkohshëm edhe hapja ndaj tij,
rrokja brenda vetes e gjer jetësimi nga hiri i këtij moskuptimi të humbjes.
Kështu ndodh që një nga shfaqjet e jetës sonë të rëndomtë, këto realitetet
tona të brishta, fare natyrshëm në humnerimin e dhembjes shndërrohen
dhe në të ndërlikuara, në një ndërlikueshmëri mistike:
...Ti do të vish këtu dhe në mos ardhsh.
Qofsh si muzikë, si pikëllim apo si kryq
Unë do të njoh e do të çohem vrik.
Dhe si ai që guaskës perlën ia merr,
Nga muzika, kryqi a vdekja do të të nxjerr.
“Në studion dimërore”, (1985)
Poezia e I. Kadaresë e ripohoi veten, duke dalë nga shekulli im në
shekullin e ri, në shekullin XXI. Te një nga kryeveprat e tij më të fundit,
Tirana në dimër, ashtu si dhe te Krishtlindjet në New York, ai iu kthye
temës së tij të ngulët, temës së qytetit. Një qyteti sa si realitet i prekshëm,
po aq dhe si realitet mistik... qyteti si arketip i lëvizjes rrethore që të
kthen pas tek evokimi i Dante Aligierit dhe i njëmbëdhjetërrokëshit të
tij, qyteti si përgjegjësi ndaj së përjetshmes dhe së përkohshmes, ndaj
unit universal të poetit të madh dhe unit të veçantë të kombit të tij...
ndaj një bote intime të papërmbushur kurrë, ku imazhet dhe përbërësit
tanë më jetikë dhe më themelorë ndeshen me hijen e plotfuqishme të
vdekjes në sfond... Dhe një energji gjuhe, një imagjinatë e aftë sa të
ndërkallë gjer në përditshmëritë tona imazhet danteske. Kështu, nën
tonalitetin maestoso të një universaliteti herë-herë përçmues për të
sotmen, po për një të sotme jo kryekëput të papërfillur, jo totalisht të
xix