beautyturkeynisan18

Güzellik
Beauty
45
yayılmasından baharın güzelliklerle
geldiğini anlarız. İstanbul’un tarihi
kokusunu en güzel anlatan erguvan
çiçeğini ele alacağız bu dosyamızda…
Manası hüzün, utanç, güç ve kibir,
naz ve niyaz, aşk ve işve, neşe ve
de zarafetle tarumar, aynı İstanbul
gibi… Rengi de diğer renklere göre
pek de özel bir tondadır. Hatta
Roma İmparatorluğu’nun ana rengi
olmasıyla bilindiği gibi, kararlılığın ve
gücün rengi olarak kabul edilirmiş
zamanında.
Sert ve güçlü dallarından baston
yapıldığı; mor, lila, pembe tonları
arasındaki rengi de Türk mutfağında
salatalara renk ve lezzet kattığı
bilinen özelliklerinden.
İstanbul’da erguvan güzelliği
Biliyorsunuz erguvan çiçeğinin
anavatanı Güney Avrupa ve Batı Asya.
Türkiye’de ise Kuzey Anadolu’da
Karadeniz kıyılarında yetişse de
Ege ve Marmara Bölgelerinde
yaygın olarak boy gösteriyor. Daha
önemlisi; İstanbul’un her yanında
görülen, ama boğazda bir başka
açan muhteşem güzellik. İstanbul’da
erguvanların güzelliğini ve kokusunu
duyabileceğiniz yerleri sizlere şöyle
sıralayabilirim;
Eminönü, Üsküdar ve Beşiktaş’tan
yapacağınız deniz seyahatlerinde
görebileceğiniz gibi, Yahya Efendi
Dergâhı’nın üzerinden başlayıp,
Yeniköy’e kadar uzanan erguvanları
seyredebilirsiniz. Yoğun olarak
Aşiyan mezarlığında, Rumeli
Hisarı’nın sağında ve solunda bir
gerdanlık gibi eşsiz güzelliğini size
gösterecektir. Anadolu yakasında
ise Paşa Limanı’ndan başlayıp,
Beykoz’daki İstanbul Büyükşehir
Belediyesi (İBB) Sosyal Tesislerine
kadar uzanır.
Karadan gidildiğinde Fethi Paşa
Korusu, Kanlıca civarı ve Beykoz
İBB Sosyal Tesisleri, Özgürlük
ve Fenerbahçe parkları; Avrupa
yakasında Rumelihisarı, Yıldız
Korusu, Emirgan Korusu, Eyüp
(Pierre Loti) yamaçlarında da
erguvanların görülebileceği yerlerdir.
İstanbul’un en yaşlı erguvanlarından
biri Bağlarbaşı’ndaki Validebağ
Korusu’nda yer alır. Ama siz nadir
bulunan beyaz erguvanların adresini
isterseniz, Üsküdar kıyılarını işaret
etmek isterim.
Osmanlı’nın simgelerinden…
Erguvan, yüzyıllar botunca Osmanlı
devletinde simge oldu. Sultan
Yıldırım Beyazıt’ın damadı Anadolu
erenlerinden Emir Sultan’ın her
yıl erguvan açma mevsiminde
Bursa’da müritleriyle buluşması
sebebiyle 14. yüzyıldan itibaren
her bahar düzenlemeye başlanan
erguvan şenlikleri; 19. yüzyıla kadar
gelenek olarak sürdürüldü. Osmanlı
döneminde sayılarının azalması
üzerine, padişah fermanıyla boğaza,
erguvan ağacı dikilmesi emredilmiş.
Günümüzde bu şenlikler İstanbul
Büyükşehir Belediyesi’nin çabaları
ile tekrar canlandırılmaya başlandı.
Turizimde erguvan…
Erguvan ağacının turistik bir
malzeme olarak da değeri var.
Güney Afrika’nın Pretoria şehrinde
Jakaranda ağaçları gibi baharda
açar. Pretoria şehrine en çok turist
o zaman gider. Şehrin manzarasını
değiştiren bir ağaç. Aynı şekilde
Japonya’da sakura ağaçları çiçek
açtığında ülke çok turist alıyor.
Keza Washington’a 1912 yılında
götürülmüş kiraz ağaçları var.
103 yıldır orada ‘Ulusal Kiraz
Çiçeği Festivali’ adıyla şenlikler
yapılıyor. Amerika’nın her tarafından
ve Avrupa’dan oraya ağaçları
seyretmeye gidiyor insanlar.
Nasıl İstanbul’a lale zamanı turist
geliyorsa aynı döneme yakın
çiçeklenme gösteren erguvanlar
içinde, botanik meraklıları, yerli ve
yabancı turistler, erguvan ağaçlarını
seyretmeye İstanbul’a geleceklerdir.
Nerede yetişir, nasıl bakılır?
Erguvan’ın üretimi tohum ve çelikle
yapılıyor. Tohumlarda kabuk
sertliğinden kaynaklanan çimlenme
engeli bulunuyor. Bu sebeple
erguvan tohumları 2-3 dakika
sıcak suda hemen ardından 24 saat
boyunca ılık suda bekletildikten
sonra Nisan ayında ekiliyor.
Eksi 10 dereceden daha soğuk
olmayan bir bölgede, ışıklı tam
güneş veya yarı gölge ortamlarda
yetişebiliyor. Kuraklığa dayanıklı
olan bu bitki hava kirliliğinden
de etkilenmiyor. İstekleri yok
denebilecek kadar az, bu yüzden
şartlar sağlandıysa kış budaması
dışında herhangi bir bakım istemiyor.
Budamada dikkat edilecek en
önemli şey ise mantar riskinden
uzak durabilmek adına açık yara
bırakmamak.