Dədə Qorqud kitabı (Vatikan nüsxəsi)....
Kitabda “Dədə Qorqud dastanı”nın Vatikan nüsxəsi öz əksini tapır. Vatikan nüsxəsi İtaliyanın Vatikan kitabxanasında qorunan, XVI əsrin birinci yarısında üzü köçürülən, bir müqəddimə və altı boydan ibarət olan nüsxədir. “Hekayəti-Oğuz-nameyi-Qazan bəg və ğəyri” adlanan bu nüsxə ilk dəfə olaraq əski əlifbadan müasir əlifbaya çevrilərək, Azərbaycan oxucusuna təqdim edilir. Abidəni transliterasiya edən, ön söz, qeydlər və şərhlərin müəllifi filologiya elmləri doktoru, professor Tərlan Quliyev, Elmi redaktoru filologiya elmləri doktoru, professor Füzuli Bayat, naşiri filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Şəmil Sadiqdir.
Kitabda “Dədə Qorqud dastanı”nın Vatikan nüsxəsi öz əksini tapır. Vatikan nüsxəsi İtaliyanın Vatikan kitabxanasında qorunan, XVI əsrin birinci yarısında üzü köçürülən, bir müqəddimə və altı boydan ibarət olan nüsxədir. “Hekayəti-Oğuz-nameyi-Qazan bəg və ğəyri” adlanan bu nüsxə ilk dəfə olaraq əski əlifbadan müasir əlifbaya çevrilərək, Azərbaycan oxucusuna təqdim edilir.
Abidəni transliterasiya edən, ön söz, qeydlər və şərhlərin müəllifi filologiya elmləri doktoru, professor Tərlan Quliyev, Elmi redaktoru filologiya elmləri doktoru, professor Füzuli Bayat, naşiri filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Şəmil Sadiqdir.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Dədə</strong> <strong>Qorqud</strong> <strong>kitabı</strong><br />
<strong>Vatikan</strong> <strong>nüsxəsi</strong><br />
baş kəsdügim yerləri göstərəyim. Kafər sərhəddinə Cızığlara, Ağlağana,<br />
Gögcə tağa aluban çıqayın...» Deməli, Oğuzun şimal sərhədləri<br />
Cızıqlar, Ağlağan, Gökçə dağdır. Digər tərəfdən Oğuz elinin sərhədlərinə<br />
yaxın olan kafər yurdları da məlumdur: «Məgər Başı aşuq<br />
Tatyan qələsindən, Aqsəqa qələsindən kafərin casusu vardı...» Belə<br />
ki, Oğuz yurdunun şimal-qərb sərhədlərinə kafir torpaqlarından Gürcüstan,<br />
Tatyan qalası, Aqsaka qalası, Tumanın qalası, qərb sərhədlərinə<br />
isə Qara Dərvənd, Evnik qalası yaxındır. Uruzu da dustaq olarkən<br />
Qara Dərvəndə aparırlar. Bir qədər uzaqda isə, hətta, Parasaran,<br />
Bayburd, Mardin, Hamid, Trabzon, Düzmürd qalası da var.<br />
Beləliklə, gördüyümüz kimi, Qalın Oğuzun şimal, şimal-şərq və<br />
qərb sərhədləri məlumdur: Qapulu Dərbənd, Gəncə, Bərdə, Altuntaxt,<br />
Cızıqlar, Ağlağan, Göycə dağı, Gürcüstan, Ağsaka qalası, Tumanun<br />
qalası, Tatyan qalası, Qara Dərvənd, Evnik qalası və s. Maraqlıdır ki,<br />
bunlar dediyimiz kimi, Qalın Oğuzun sərhədləridir. Yəni başqa sözlə<br />
desək, Oğuzlar bu torpaqların hamısında yaşamır, onlardan bir qədər<br />
aralıda yaşayırlar. Amma bu xətt üzrə olan coğrafiyaya nəzarət edirlər.<br />
Belə ki, məsələn, Bəkil Gəncəyə və Bərdəyə gedib vətən tutur,<br />
Dərbənddə Qazan xanın ancaq qoyunları saxlanılır. Bu koordinatlar<br />
içində Oğuz yaşayış məskəninin hara olduğu dəqiq bilinməsə də, hər<br />
halda, «Salur Qazanın evinin yağmalandığı boy»da Ala dağa ova çıxan<br />
Qazan xan «qara qayğılu vaqeə» görərkən, öz yurduna üç günlük<br />
yolu bir günə qayıdır: «...Qazan aydır: «Mənim avımı bozma, ləşkərimi<br />
tağıtma! Bən bu gün Qonur ata qaqaram, üç günlük yolı bir gündə<br />
aluram, evilə olmadın yurdum üstinə vararam». Beyrək də Bayburd<br />
hasarından evlərinə, İç Oğuza bir qədər tələsik də olsa, üç günə<br />
gəlir: «Üç gündür, yol gəldim, toyurun məni, Üç günə varmasun,<br />
Allah sevindürsün sizi». Qazan xan kafər sərhəddinə Ağlağana, Gögcə<br />
dağa, Cızıqlara ova çıxarkən yeddi günlük azuqə götürür. Oğuzla<br />
Trabzonun arası isə yeddi gecə-gündüzlük yoldur. Qanturalı Oğuzdan<br />
çıxıb Trabzona Selcan xatunun dalınca gedərkən yeddi gün yol gedir:<br />
17
Change language