plan

DOĞU MARMARA BÖLGE PLANI 2010-2013
TR42 DOĞU MARMARA BÖLGE PLANI 2010-2013
4.3 ÇEVRE
Sanayileşme ve kentleşme süreçlerinin sonucu olarak, doğal kaynakların ve
kentsel mekânın aşırı kullanılması sonucu hava, su, deniz ve toprak kirliliği oluşmaktadır.
Sürdürülebilirlik kavramının temel aldığı çevre konusu artık tek başına ele alınmamakta;
sosyo-ekonomik göstergeler ve mekânsal verilerle birlikte değerlendirilmekte
ve bu değerlendirmelere uygun şekilde politikalar üretilmektedir.
TR42 Düzey 2 Bölgesi’nde kentleşme ve sanayileşmenin etkisiyle artan çevre
kirliliği son yıllarda alınan tedbirlerle önlenmeye çalışılmaktadır. Bölge illerinde işletmeye
alınan atıksu arıtma tesisleriyle alıcı ortamlardaki kirlilik önlenmiştir. Ayrıca katı
atık düzenli depolama tesisleri ile vahşi depolamaya son verilmiştir. Hava kirliliğinin
önlenmesi için doğalgazın kullanımı yaygınlaştırılmış ve sanayide denetimler artırılmış,
üretim tesislerinin gerekli tedbirleri alması sağlanmıştır.
4.3.1 Çevresel Altyapı
Sanayileşme ve kentleşmenin en büyük çevresel etkilerinden biri su kaynakları
üzerinedir. Türkiye nüfusu 2020 yılında 87 milyona ulaşması durumunda kişi başına
düşen su miktarının 1042 metreküpe yükseleceği, böylece uluslararası ölçütlerde 1.000
metreküp olan su sorunu seviyesinin aşılacağı tahmin edilmektedir. Su kaynakları üzerindeki
baskı kentleşme ve sanayinin hızlı gelişimiyle artacaktır. Türkiye’de kentleşme
oranı 1990 yılında %51,2 iken 2000 yılında %61,3’e ulaşmıştır. Ulusal Çevre Eylem Stratejisi’ne
göre 2015 yılında Türkiye kentli nüfusu AB ülkeleri ortalamasına yaklaşmış olacaktır.
Çevre konusunda üzerinde en çok konuşulan ve çözüm üretilmeye çalışılan konulardan
bir diğeri de katı atık sorunudur. Türkiye’de katı atık sorununa çözüm olarak
en sık başvurulan yöntem, çöplerin uygun görülen bir alanda düzensiz olarak depolanması
iken; bu konuda üretilen çözüm uygulamalarında düzenli depolama,
kompostlaştırma, yakma ya da geri kazanma yöntemleri yaygın değildir. Çöp depolama
alanları için yer seçimi de önemli sorunlardan biri olarak göze çarpmaktadır. Ayrıca
tehlikeli atıklar, tıbbi atıklar ve özel nitelikli katı atıklar da sorunun bir başka önemli
boyutunu oluşturmaktadır.
İçmesuyu Altyapısı
İçme suyu arıtma tesisi ile hizmet verilen nüfusun toplam belediye nüfusuna
oranı Türkiye genelinde %50 iken, TR42 Düzey 2 Bölgesi’nde %83’tür. Belediyelerde
kişi başı temin edilen günlük içme ve kullanma suyu miktarı Türkiye ortalaması günlük
kişi başına 215 litre iken; bölgede günlük kişi başına 280 litredir (TUiK 2008). Bu oranlar,
bölge belediyelerinin içme suyu altyapısındaki yatırımlarının sonucunda Türkiye
ortalamasının üzerinde olsa da; bölgede hala bazı ilçe belediyelerinin içme suyu arıtma
tesisi sorunu vardır. İlçe belediyelerinin finansman kaynakları bu konuda yetersizdir.
124