20.04.2023 Views

สามหอไตร เล่มที่ 1 : หอไตรวัดระฆังโฆสิตาราม

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ภาพจิตรกรรมภายในหอพระไตรปิฎก<br />

รูปภาพจิตรกรรมที่มีเขียนไว้ในหอพระไตรปิฎกนี้ มีปรากฏิอยู่เกือบ<br />

ทุกส่วนของหอไตร บริเวณหอกลางเขียนเรื่องรามเกียรติ เป็นงานเขียน<br />

ฝีีมือพระอาจารย์นาค ตอนศึกกุมภกัณฑ์ ภาพที่เขียนไว้ที่ด้านประตูทางเข้า<br />

เหนือประตูเป็นรูปสุครีพกำลังถอนต้นรังด้วยเรี่ยวแรงแข็งขัน ต่อไปขวามือ<br />

เป็นภาพกุมภกัณฑ์เข้ารบรับขับเคี่ยวกับสุครีพ จนสุครีพเสียท่าเพราะหมด<br />

กำลังถูกกุมภกัณฑ์จับหนีบรักแร้พาตัวไปได้ ล่างลงมาเป็นภาพของกำแหง<br />

หนุมานเหาะลงมาช่วยสุครีพ เข้ารบกับกุมภกัณฑ์รุกรบตบตีด้วยต้นไม้จน<br />

กุมภกัณฑ์พ่ายหนีไปและช่วยสุครีพไว้ได้ ด้านตรงกันข้ามเป็นตอนศึก<br />

อินทรชิตรบกับพระลักษมณ์ อินทรชิตแปลงกายเป็นพระอินทร์ทรง<br />

ช้างเอราวัณพรั่งพร้อมด้วยยักษ์แปลงเป็นเทพเทวัญประดับธงริ้วไสวสะบัด<br />

ชายเรืองรองเหมือนกองทัพเต็มอัตราอิสริยยศอันเกรียงไกรของพระอินทร์<br />

ประจันหน้ากับกองทัพของพระลักษมณ์ อนุชาของพระรามกำลังประทับเงื้อง่า<br />

พระแสงศรอยู่บนราชรถเทียมม้ามีฉัตร พัดโบก จามรกางกั้นมีพญาหนุมาน<br />

ชามพูวราช สุครีพ และวานรเป็นพลพรรค<br />

จิตรกรรมฝ่าผนังภายในหอนั่งเขียนเรื่องชุมนุมเทวดา มีการเขียน<br />

เหนือหน้าต่างขึ้นไปเป็นภาพเทพชุมนุมเขียนสอดสีทั้งสามด้าน เริ่มจากขวา<br />

มาซ้าย เทวดาชั้นจตุมหาราชิกา ยักษ์ ครุฑ นาค คนธรรพ์ เทพ อินทร์ พรหม<br />

เป็นที่สุด คล้ายกันกับเทพชุมนุมที่พระที่นั่งพุทไธสวรรย์ แต่ที่นี่มีแถวเดียว<br />

พื้นฝ่าระหว่างช่องหน้าต่าง เขียนภาพต้นไม้ ป่า เขา นก และสัตว์ต่างๆ<br />

จิตรกรรมฝ่าผนังภายในหอนอนด้านซ้ายมือครึ่งหนึ่งเขียนเรื่อง<br />

ไตรภูมิ เป็นวิมานเทวดาบนยอดเขาสัตตบริภัณฑ์ที่ล้อมเขาพระสุเมรุ<br />

บรรยากาศเป็นป่าหิมพานต์ที่อยู่ของเทวดา ของอสูร ตามภูมิ ตามชั้นต่างๆ<br />

ภาพสิงห์สาราสัตว์ เช่น ช้าง ม้า วัว นาค นกยูง กินรี กินร จับกลุ่มเริงระบำ<br />

ส่วนอีกครึ่งเขียนแทรกไว้ด้วยเรื่องพระเวสสันดรกับนางมัทรีและสองกุมาร<br />

ประทับที่ใต้ต้นไม้ที่ออกดอกแดงสล้าง เหนือขึ้นไปเขียนเป็นรูปเหล่าฤษี<br />

นักสิทธิวิทยาธรกำลังเหาะล่องลอยตามกันไปไหว้พระจุฬามณีเจดีย์ ฝ่าผนัง<br />

ด้านขวามือทั้งฝ่าเขียนนิทานธรรมบท เรื่องราวของท้าวสักกเทวราชผู้เป็นใหญ่<br />

ในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ เรื่องที่เขียนเป็นประธานฝ่าผนังนี้คือตอนมฆัมานพ<br />

สร้างศาลาเป็นทาน มฆัมานพมีภริยาสี่คน คือ นางสุธรรมา นางสุจิตรา<br />

นางสุนันทา และนางสุชาดา ภริยาสามคนแรกร่วมทำบุญสร้างกุศลด้วย<br />

ช่วยสร้างศาลา ช่อฟื้้า สระน้ำ สวนดอกไม้ เพื่อให้ประชาชนพักผ่อนหย่อนใจ<br />

ส่วนภริยาอีกคนคือนางสุชาดาไม่มีจิตร่วมกุศล คิดว่าสามีทำกุศลเราก็ได้รับ<br />

ผลเหมือนกัน จึงสาละวนอยู่กับการแต่งตัว ด้วยผลบุญกุศลที่ช่วยกันสร้าง<br />

มฆัมานพได้เกิดเป็นท้าวสักกเทวราชหรือพระอินทร์เป็นใหญ่ในดาวดึงส์<br />

ภริยาทั้งสามก็ไปเกิดเป็นมเหสีพระอินทร์ ส่วนนางสุชาดาไปเกิดในภพต่างๆ<br />

เป็นนกกระยาง เป็นธิดาช่างปั นหม้อ และเป็นธิดาอสูรเวปจิตติ ฯลฯ มฆัมานพ<br />

แม้จะเป็นใหญ่ในสวรรค์แล้วก็ไม่วายเป็นทุกข์เป็นห่วงนางสุชาดาภริยา<br />

ผู้หลงผิด ต้องร้อนใจติดตามลงมาช่วยนางอยู่หลายชาติเพราะอำนาจแห่ง<br />

กิเลสตัณหา<br />

ตู้พระธรรมประดับลายรดน้ำใช้เก็บพระไตรปิฎก<br />

หอไตรวััดระฆัังโฆัสิิตาราม<br />

29<br />

ปฐมบทอาษา อาสา สถาปัตยกรรมไทย

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!