'Van Washington naar Beijing?' - Get a Free Blog Here

‘What kind of society isn't structured on greed? The problem of social organization is how to set up an
arrangement under which greed will do the least harm, capitalism is that kind of a system’.
(Milton Friedman 1982). 1
Voorwoord
In het geschiedenis traject dat ik de afgelopen vijf jaar heb afgelegd, lag mijn focus op het belang van
de relatie tussen ‘geld en macht, door mij aangeduid met de metafoor ‘de Duit en de Fluit’, in de
geschiedenis van het wereldkapitalisme zoals we dit nu kennen. In de vele werkstukken en scripties
die ik voor mijn studie heb geschreven, kon ik altijd wel een invalshoek vinden waarbij de factor
‘geld’ leidend werd. Ik heb ze allemaal gebundeld op mijn weblog Deduitendefluit ·, , inmiddels
bezocht door meer dan 1500 unieke bezoekers.
In mijn zoektocht naar het belang van de factor ‘geld’ in de geschiedenis van het
wereldkapitalisme kwam ik zoals vele andere wetenschappers de naam Giovanni Arrighi opvallend
vaak tegen. Ik vond tijdens mijn studietijd veel inspiratie bij deze socioloog. Giovanni Arrighi heeft
een opmerkelijke en zeer brede bijdrage geleverd aan de studie comparatieve politieke economie en
historische sociologie. Mijn kennismaking vond in mijn geval plaats tijdens onderzoek naar de
geschiedenis van financiële wereldcrises toen ik stuitte op zijn briljante essay ‘Towards a Theory of
Capitalist Crisis’ uit 1978. Daarin vergelijkt Arrighi drie grote kapitalistische crises met elkaar
namelijk die van 1873–96, de jaren dertig en de jaren zeventig. 2
Voor mijn masterstudie heb ik er al in een vroeg stadium voor gekozen om als afsluiting van
mijn studie mijn afstudeerscriptie te schrijven over de geschiedenis van het wereldkapitalisme met de
rol van hegemoniale financiële wereldcentra als centraal thema. Zo werden Fernand Braudel en
Giovanni Arrighi nieuwe vrienden, die daarna dan ook vorm hebben gegeven aan de basis van deze
scriptie. Het heeft zeer lang geduurd totdat ik tot een definitieve opzet van het verhaal kwam. Mijn
oorspronkelijke opzet was een chronologische historische politieke economie over de rol van Wereld
Financiering Centra in de wereldorde. Daarna stapte ik over naar een opzet waarin analogieën tussen
de diverse cycli in het kapitalisme centraal stonden. Naarmate ik echter meer wetenschappelijke
artikelen van Arrighi las en vooral na lezing van zijn laatste boek Adam Smith in Beijing besloot ik om
als rode draad in deze scriptie de opkomst van China als economische wereldmacht te nemen en de
potentiële gevolgen daarvan voor het kapitalistische wereld-systeem. 3 Zoals Arrighi het beschrijft:
‘an interpretation of the contemporary shift of the epicentre of the global political economy from
North America to East Asia’.
Dit was een goede keuze. Allereerst was het onderwerp, de economische opkomst van China
en de mogelijke gevolgen daarvan voor het kapitalistische wereld-systeem, zeer actueel en uitermate
1 Gevonden op http://www.brainyquote.com/quotes/authors/m/milton_friedman.html.
2 Giovanni Aright, ‘Towards a Theory of Capitalist Crisis’, New Left Review I, 111 (1978), 3–24.
3 G. Arrighi, Adam Smith in Beijing: Lineages of the Twenty-First Century (Londen 2007).Hoewel je het niet verwacht van
de titel gaat dit boek niet uitsluitend over de oorsprong en dynamiek van het Chinese kapitalisme van de afgelopen eeuwen
maar meer over de toekomst van het kapitalistische wereld-systeem.
-1-