'Van Washington naar Beijing?' - Get a Free Blog Here

Aan de orde komen de al eeuwen voortgaande financiële expansies binnen de evolutie van het
wereldkapitalisme, hegemoniale transities in het verleden en nu, de positie en toekomst van Azië en
China en de mogelijke gevolgen daarvan voor de financiële wereldorde.
Hoofdstuk twee beschrijft de geschiedenis van de rol van macht, geld, imperialisme in de
politieke economieën van het ‘Westen’ en het ‘Oosten’ en gaat in op vragen als: is de neergang van
West-Europa en de VS en de opkomst van Oost-Azië historisch verklaarbaar? Wat is de relatie tussen
de huidige economische renaissance van Oost-Azië en haar eerdere prominente positie in de
wereldeconomie? Hoe relateert de ondergang en heropleving van China na 1850 met het
globaliseringproces en opkomst van het kapitalisme in het Westen in de negentiende en twintigste
eeuw? Is het zo dat veel onverklaarbare factoren over de oorsprong van de wat Kenneth Pomeranz ·,
heeft benoemd als de ‘Great Divergence’ 10 mede kunnen worden teruggevoerd naar het verschil in
geopolitieke basis tussen West-Europa en Oost-Azië? Dus hoe droeg deze divergentie bij aan de
transformatie van de geopolitieke basis van gunstig naar ongunstig voor de hybridisatie van de
industrious en industriële revolutiepaden? Aan de orde komen een vergelijking van de opkomst van
het kapitalisme in het Westen en het Oosten vóór en ná de Industriële Revolutie, de oorsprong en
verloop van de Oost-Aziatische (Chinese) economische renaissance in de tweede helft van de
twintigste eeuw en de spanningsvelden, met name tussen China en Japan, die een verdere regionale
samenwerking in het Oosten kunnen verstoren.
In hoofdstuk drie wordt ingegaan op de diverse crises van de neoliberale globalisering in
samenhang met de opkomst van China als financiële en economische wereldmacht. Welke factoren
zullen de dominantie van China in de eenentwintigste eeuw bepalen, gelet op haar financieel-
economische historie? Verder wordt besproken de ervaring van China met het neoliberalisme en het
verschil tussen een neoliberale en socialistische markteconomie. Ook wordt nader ingegaan op de
vraag in hoeverre China voldoet aan de criteria van een kapitalistische staat en worden de politieke
economieën van de VS en China met elkaar vergeleken.
Tot slot wordt in de conclusie ingegaan op de vraag: ‘gaat er wat veranderen in het
kapitalistische wereld-systeem’? Hoe zou de huidige cyclus zich in het licht van de geschiedenis
kunnen voortzetten, dus wat kunnen we verwachten in de komende dertig jaar? Indien we de seculaire
trend van systemische expansie van netwerken van macht en kapitaalaccumulatie gedurende
overlappende cycli van accumulatie in het verleden extrapoleren naar de toekomst, wat voor scenario’s
zijn dan te bedenken ten aanzien van de toekomst van het wereldkapitalisme? Wat kunnen de
implicaties zijn voor de financiële wereldorde? Is de wereld rijp voor veranderingen in kapitalistisch
wereld-systeem? Weet het Westen zich te hergroeperen in een door hen gedomineerd neoliberaal
‘wereldmachtsblok’? Of wordt de wereldcrisis zo ernstig dat het leidt tot systemische wereldchaos,
10 Kenneth Pomeranz, The Great Divergence, Europe, China and the Making of the Modern World Economy (Princeton
2000). Met ‘Great Divergence’ (grote kloof) wordt hier het uiteen groeien van industrialiserende (westerse) en nietindustrialiserende
(oosterse) samenlevingen in de negentiende eeuw bedoeld. De term is afkomstig van Samuel Huntington.
-5-