ZAGREB RESIDENCY FESTIVAL NOVOG ... - Unpack the Arts

Claudio: “I feel closest to the circus world. Often,
there is an excellent atmosphere where we can
meet each other without any restraint. Dance is
often very dry, serious and concerned with its
own world. Let’s remain modest; it’s just a
performance. I am more of a paljazzo, a clown;
I don’t have techniques as such. I start from my
own research, which I reflect upon in many
situations and different contexts. After three
years, a story is complete.”
Claudio is fascinated by one theme: meeting
other people. For three years, he has built an
expression of this miraculous existence. In L’Autre
he mainly works with the dancing movement of
objects, performing with and inside of two
wooden wardrobes – one big, one smaller. His
magic is unpredictable, thus encouraging
constant amazement. Long after leaving the
theatre, the performance keeps glowing in our
memories, as does our meeting with Claudio.
L’Autre is not quite your average circus. It is visual
art. Like Kalle, Claudio would not be boxed into
one niche. “I investigate things and subjects with
my body,” Claudio concludes.
The festival in Zagreb was refreshing. We met
new forms of magic there.
The festival can be seen as a ‘teaser’, a taster for
the different innovations of the circus scene and
magic in particular. By programming Cirque
Invisible, the festival offered an anchor for the
audience that helps contextualise magic and
circus as a whole and makes it more tangible and
specific. With its constant renewals the festival
in Zagreb continues to appeal to a particular
audience of adepts and innovators, making it an
enthralling thing to discover and experience with
my colleagues.
However, the somewhat arrogant description of
the festival as dedicated exclusively to new circus
may alert us to pitfalls. In the 1860s, the term
‘nouveau cirque’ was used as an insignia as well.
Now it is being used in an ideology, with the
corresponding indoctrinations and even
intimidations included. Today, intellectuals wish
to define what types of circus are real. Above all,
they want to award the highest creativity to their
‘cirque contemporain’. They determine who is
kleine én grote kast. Zijn magie is helemaal niet
te voorspellen en zorgt zo voor een blijvende
verwondering. Lang nadat we de zaal hebben
verlaten, zindert de voorstelling nog na. Ook onze
ontmoeting met Claudio tijdens het persgesprek
laat zo lang zijn sporen na. Ik heb het er moeilijk
mee om L’autre van Stellato circus te noemen. Het
is visuele bewegingskunst. Net als de Fin Kalle wil
hij niet precies in een vast kader worden ondergedompeld.
“Ik probeer dingen en een thema uit
met mijn lichaam”, zo besluit Claudio zijn verhaal.
Zagreb bracht ons een verrassend festival. We
kwamen in aanraking met nieuwe magievormen.
Het festival is een soort “teaser”, een soort proeven
aan vernieuwingen in het hele circusveld en in de
magie in het bijzonder. Door le Cirque Invisible te
programmeren reikt het festival de bezoeker een
soort anker als meetmoment aan. De vraag waar
we veertig jaar later nu staan met magie en breder
nog circus, wordt daardoor concreter, specifieker
en vooral tastbaarder. Daardoor blijft het Zagreb
festival een heel klein publiek aanspreken van
ingewijden en zoekers naar vernieuwingen. Op zich
helemaal niet erg en vooral boeiend om dat met
collegae te ontdekken en te beleven.
Maar de toch arrogante titel van exclusief nieuw
hedendaags circus maakt ook de valkuilen
bewuster. In de jaren 1860 werd het begrip
“nouveau cirque” ook reeds als uitgangsbord
gebruikt. Nu wordt het gehanteerd als een soort
ideologie met alle indoctrinaties en zelfs
intimidaties van dienst erbij. Intellectuelen buiten
de circuskunst willen nu bepalen wat écht circus
is en wat niet. Ze willen vooral het creatiefbovendrijvende
als nieuwe kracht zien voor hun
“cirque contemporain”. Zij bepalen wie waardig is
om binnen hun normen voor vol te worden
aanzien. Maar op die manier worden ze weer even
dwingend directief en strikt script en regelgebonden
als het klassiek circus in de zestiger
jaren. Op die manier sluit de cirkel zich weer.
De groepen die we in Zagreb aan het werk zagen,
waren evenzeer door het nomadisme aan
getrokken als de meest fervente circuspatriarch.
Het rebelse, het willen deviant zijn, het zorgen
voor een heel eigen context,het willen overleven
en toch authentiek zichzelf worden zit evenzeer
bij deze artiesten.
ROLAND VERMEYLEN 55