ARAŞTIRMA YÖNTEMİ “Türk İş Dünyasının Türkiye’deki Suriyeliler Konusundaki Görüş, Beklenti ve Önerileri” başlıklı bu çalışma farklı düzeylerdeki akademik analizlerden oluşmaktadır. Çalışma için öncelikle Türkiye’deki Suriyeliler konusunda genel çerçeve, sürecin işleyişi ve mevcut demografik veriler analiz edilmiştir. Çalışmanın en önemli boyutunu ise Türkiye’de ekonomik bakımdan güçlü 18 kentte iş çevrelerinden 134 kanaat önderi ile yarı yapılandırılmış mülakat formu üzerinden yüz-yüze yapılan (derinlemesine) görüşmeler oluşturmaktadır. Bu görüşmeler İstanbul, İzmit, Bursa, Ankara, Konya, Kayseri, Malatya, Gaziantep, Şanlıurfa, Hatay, Adana, Kahramanmaraş, Mersin, İzmir, Antalya, Muğla, Denizli ve Van’da gerçekleştirilmiştir. Bu görüşmelerde kullanılan 18 soruluk yarı-yapılandırılmış mülakat formunun yanısıra, görüşülen kişinin ve kurumun ilave ettiği diğer hususlar da not alınmıştır. Sahada görev yapan HÜGO araştırmacılarımız, her bir görüşmeyi soru bazlı olarak raporlamışlardır. Bunun dışında, bölgesel ve sektörel farklılıkları daha net görebilmek için her bir kent için de ayrıca genel değerlendirme notları hazırlanmıştır. Yapılan mülakatların samimi ve gerçekliğe uygun olarak gerçekleşmesi için azami gayret sarf edilmiştir. Çalışmada, hiçbir isim ya da kurumun anılmayacağı ve toplanan bilgilerin bu çalışma çerçevesinde akademik kullanımı dışında hiçbir kişi ya da kurumla paylaşılmayacağı başından ifade edilmiştir. Bu nedenle mülakatlar anonimleştirilerek soru bazında analize tabi tutulmuş, metin içinde hiçbir kurum ya da isime yer verilmemiştir. “Araştırma Bulguları” bölümünde bu konudaki alt başlıklarda değerlendirmeler yapılırken de “anonimlik” başta olmak üzere akademik analiz ilkeleri ve yöntemlerine bağlı kalınmıştır. Çalışma, Türkiye’nin ekonomik bakımdan gelişmiş ve Suriyeliler konusunun özel önem taşıdığı 18 ilinde iş dünyasının aktörleri ve kanaat önderleri ile gerçekleştirilirken, sanayi, ticaret ve esnaf odaları temsilcileriyle görüşmeler özel olarak tercih edilmiştir. Ayrıca konuyla ilgili diğer kurum ve kuruluşlar, örneğin organize sanayi bölge temsilcileri, turizmciler, ilgili Bakanlık yetkilileri, STK temsilcileri, sanayiciler, fabrika yöneticileri ve söz konusu illerdeki belediye ve valilik yetkilileri ile de görüşmeler yapılmıştır. Çalışmanın bir başka boyutu ise, konuyla ilgili ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşların ürettiği veriler ile raporların değerlendirilmesidir. Bu konuda nitelikli resmi verilere ulaşma noktasında zorluklar yaşanmıştır. Resmi ve güvenilir veri eksikliği ve kurumların ellerindeki verileri paylaşma konusundaki isteksizliği, kanımızca, konu ile ilgili üretilebilecek muhtemel strateji ve politika önerilerinin önündeki temel engel olarak durmaktadır. 12
TÜRK İŞ DÜNYASININ TÜRKİYE’DEKİ SURİYELİLER KONUSUNDAKİ GÖRÜŞ, BEKLENTİ VE ÖNERİLERİ Bu çalışmanın son bölümü ise politika önerilerine ayrılmıştır. Burada ortaya konulan politika önerileri, akademik bulgulara, tecrübelere ve mevcut verilere dayanılarak mümkün olduğunca objektif olarak ortaya konulmaya çalışılmıştır. Politika önerilerini kısmen ya da bütün olarak benimseyip-benimsememe ya da uygulayıp-uygulamama kararı ne biz araştırmacıların, ne de TİSK’in görevidir. Neticede bir kapasite, vizyon ve öncelikler meselesi olan siyasetin, bu ve benzeri bulguları nasıl değerlendireceği ayrı bir husustur. Bu konuda ortaya konulan öneriler, sistem çerçevesinde karar alıcıların değerlendirmesi ve takdirine sunulmaktadır. 13