353-goc

TÜRK İŞ DÜNYASININ TÜRKİYE’DEKİ SURİYELİLER KONUSUNDAKİ GÖRÜŞ, BEKLENTİ VE ÖNERİLERİ
TÜRKİYE’DEKİ SURİYELİLERİN TÜRK İŞ DÜNYASI, EKONOMİ VE
İSTİHDAMINA ETKİLERİ
Nisan 2011’den bu yana ülkelerindeki baskı ve savaş ortamından kaçarak Türkiye’ye
gelen Suriyeliler’in sayısı Ekim 2015 itibari ile 2,2 milyonu aşmıştır. Resmi verilere göre
Türkiye’deki kayıt altına alınmış Suriyelilerin sayısı 2 milyon 72 bin kişidir. Konuyla ilgili
yetkililerin açıklamasından anlaşıldığı kadarıyla kayıtlanamayanlar da ilave edildiğinde sayı
en az 2,2 milyona çıkmaktadır. 27 Ancak bu sayı sınır geçişleri azalarak da olsa devam ettiği
için ve doğal artışla (doğumla) daha da artmaktadır. Son bir yılda Avrupa’ya yönelik Türkiye
üzerinden yaşanan ve 500 bini aşan yoğun geçişler, Türkiye’deki Suriyelilerin mevcut gerçek
sayısının belirlenmesini güçleştirmektedir. Bu geçişleri yapanların kayıtlı Suriyeliler olması
halinde, 2,2 milyon sayısına kuşku ile bakılması gerektiği açıktır. Ancak Türkiye’deki Suriyeliler
sayısının olağanüstü büyüklüğü nedeniyle net sayının ne kadar olduğu önem taşısa da
yapılacak değerlendirmeleri ve öngörüleri değiştirmeyecektir.
Türkiye’deki Suriyelilerin Türk ekonomisine farklı yönleriyle etkisi bulunmaktadır. Bunların
bir bölümü Türkiye’nin Suriyeliler için kamu bütçesinden yaptığı harcamalardır. Yapılan
son açıklamalara göre Türkiye Nisan 2011-Ekim 2015 arasındaki dönemde Suriyeliler
için 7,6 milyar doları aşan bir harcama yapmıştır. Bu harcamanın hizmet, bölge, harcama
biçimi ve kalemleri itibariyle ayrıntıları bilinmemekle birlikte, meblağın kendisinin Türk
maliyesi için son derece yüksek olduğu açıktır. 7,6 milyar doları Suriyelilerin Türkiye’de
bulunduğu gün sayısına böldüğümüzde, günlük ortalama 4,6 milyon dolar harcandığı görülmektedir.
Bu harcamalar içinde sağlık, ilaç, barınma merkezleri, acil giysi, gıda ve barınma
giderleri önemli yer tutmaktadır.
AFAD’ın verdiği sayılara göre 2011-2015 arasında Türkiye’nin Suriyeliler için yaptığı
harcamalar toplam 7.158.250.458 ABD Doları, yani yaklaşık olarak 20 milyar TL’yi aşmıştır.
Bunun içinde dış kaynaklardan gelen toplam mali destek 417 milyon dolar, yani % 5 civarındandır.
Bu kaynağın 328 milyon doları, yani % 78,6’sı BM kuruluşlarından, 20 milyon doları
Kızılhaç’tan, 14 milyonu uluslararası STK’lardan, 52 milyonu ise “diğer” ülkelerden sağlanmıştır.
7 Avrupa ülkesinden gelen destek ise toplamda sadece 1,5 milyon dolar civarındadır.
İslam ülkelerinin kriz konusundaki duyarsızlığının mali yansıması da hem ülke, hem de İs-
27
AFAD tarafından verilen kamp ve kamp dışı sayıların toplamının 2.258.076 olduğu görülmektedir.
Bkz. Tablo-3
37