353-goc

TÜRK İŞ DÜNYASININ TÜRKİYE’DEKİ SURİYELİLER KONUSUNDAKİ GÖRÜŞ, BEKLENTİ VE ÖNERİLERİ
gibi kişileri kapsayacak “aile birleştirmeleri” de gelecekte gündeme gelecektir. Bu durum,
Türkiye’deki Suriyelilerin sayısını önümüzdeki yıllarda 3 milyonun üzerine çıkarma
ihtimalini ortaya koymaktadır.
- Türkiye 2014’ten bu yana dünyanın en fazla mülteci barındıran ülkesi haline gelmiştir.
Buradan hareketle başta Cenevre Konvansiyonu olmak üzere konuyla ilgili uluslararası
düzenlemelerin uluslararası ortamlarda yeniden değerlendirilerek günün koşullarına
uygun olarak yapılandırılması ısrarla talep etmelidir. “Açık kapı politikası”, “geri göndermeme
ilkesi”, “geri kabul”, “mültecilik” ve işleyen bir uluslararası işbirliği için Türkiye
bir seferberlik yaratmalı, bu konulardaki ilave düzenleme “Mülteciler Konusundaki
İstanbul Konvansiyonu”na benzer bir isimle yeniden yapılandırılmalıdır. Türkiye, BM’in
önemli bir kurumu olan BMMYK’nin Türkiye’de (örneğin İstanbul’da) en önemli merkezlerinden
birisine ev sahipliği yapmayı da önermelidir.
- Türkiye ile AB arasında ortak mülteci, göçmen ve entegrasyon politikalarının geliştirilmesi
gerekir. Bu ortak politika için “28+1” toplantıları yapılmalı ve kararlar Türkiye’ye
“tebliğ” edilen şekilde değil, Türkiye ile birlikte ve kısa, orta ve uzun vadedeki gelişmeler
çerçevesinde alınmalıdır. Türkiye’nin kara ve deniz sınırlarının korunması, özellikle de
güvenlik riskleri de dikkate alındığında Türkiye bakımından da son derece önemlidir.
Her ne kadar Türkiye AB’ye doğru yola çıkanlarla mücadele ediyor ve son bir yılda 50
bini aşkın Suriyelinin ve diğer ülkelerden gelen kişilerin Avrupa’ya gidişini engellemiş
olsa da, bir yılda 600 bini bulan geçişler, işbirliğinde ve kontrollerde sorunlar olduğunu
ortaya koymaktadır. Türkiye’nin bunu bir “silah” olarak kullanma imajı da orta ve
uzun vadede Türkiye’ye zarar verme potansiyeli taşımaktadır. Bu konuda da dikkatli
olmak gerekmektedir. Açıktır ki, Türkiye’nin desteği ve çabası olmaksızın Avrupa bu
krizi atlatamaz. Ama Türkiye ile AB işbirliği ve ortaklığı doğrudan ya da dolaylı olarak
mülteciler üzerinden verilecek tehdit mesajları üzerine kurulamaz. Bu tür bir tehdit
yaklaşımının sürdürülebilme imkanı da söz konusu değildir. Türkiye’nin dikkat etmesi
gereken husus AB ile üyelik müzakereleri yapan bir ortak özelliğinden, AB’nin “sınır
politikalarının” muhatabı olan bir ülkeye dönüşme riskidir. Bu kapsamda, USAK raporunda
da çok isabetle ifade edildiği üzere AB ile yeni müzakere başlıklarının açılması,
mülteci krizinde işbirliğine karşılık olarak değil, mülteci krizi ile daha etkin işbirliğinin
bir aracı olarak gündeme gelmelidir. Aksi halde, AB’nin müzakere sürecini pragmatik
reelpolitik amaçlar ekseninde araçsallaştırılması normatif Avrupa nosyonuna ve Avrupa
değerlerine, ikili ilişkilerin Ortadoğululaştırılması Türkiye’nin AB üyelik sürecine, ilk iki
83