353-goc

TÜRK İŞ DÜNYASININ TÜRKİYE’DEKİ SURİYELİLER KONUSUNDAKİ GÖRÜŞ, BEKLENTİ VE ÖNERİLERİ
yüklüğü ile değil, aynı zamanda Suriye krizinin dış politika yönü ve beklentilerle de doğrudan
ilişkilidir. Kuşku yok ki Suriye krizinin bu kadar uzun sürmesi ve 2 milyonu aşkın
Suriyelinin Türkiye’ye geleceği hiçbir şekilde beklenmemişti. 16 Bu nedenle ilk iki yıl boyunca
ciddi bir kayıtlama yapıl(a)mamıştır. Suriyelilerin de birkaç gün ya da hafta içinde evlerine
döneceği şeklindeki beklenti, kayıtlamanın öncelikli bir konu olarak ele alınmasına da engel
olmuştur. Girişin gerçekleştiği sınır bölgelerinde kaymakamlıklar, valilikler, Kızılay, AFAD
vb kurum ve kuruluşlar özellikle de insani yardım dağıtımını organize etmek ve istismarları
engellemek için kısmı kayıtlar alsa da bunların sağlıklı, merkezi ve ortak bir kayda dönüşmesi
uzunca süre söz konusu olamamıştır. Burada önemli bir başka şansızlık da, kayıtlamayı
gerçekleştirmesi gereken ve daha önce Yabancılar Büro Amirlikleri’nin uhdesinde olan görevleri
devralan Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün merkez ve özellikle de taşra teşkilatının
tam da bu dönemde yapılandırılma süreci içinde olmasıdır.
Suriyelilerin Nisan 2011’de Türkiye’ye girişinden sonraki ilk 20 ayda, yani Ocak 2013’e
kadar resmi ve merkezi bir kayıtlama yapılmadığı kayıtlardan sorumlu olan İçişleri Bakanlığı
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından verilen bilgilerde de açık biçimde görülmektedir.
Anılan Genel Müdürlüğün verilerini kullanan BMMYK tarafından açıklanan tablo durumu
net olarak göstermektedir. Kayıtlamanın BMMYK’nin kayıtlama için kullanılmak üzere satın
alıp Türk otoritelere devrettiği mobil kayıtlama araçları (kayıt için özel olarak hazırlanan
donanımlı TIR’lar) gibi teknik desteği ve Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün son dönemde iki
yıldaki çok yoğun çalışmaları ile hızlandığı açık biçimde görülmektedir.
1 Ocak 2013’de kayıt altına alınabilen Türkiye’deki Suriyelilerin sayısı sadece 176.992’dir.
Kayıtlamanın bundan sonraki gelişimine altışar aylık evreler halinde bakıldığında Temmuz
2013’de sayının 406 bin, Ocak 2014’de 595 bin, Temmuz 2014’de 800 bin, Ocak 2015’de
1,552 bin olarak gerçekleştiği, Ekim 2015 itibari ile de 2 milyon 72 bine ulaştığı gözlenmektedir.
16
Temmuz 2012’de henüz Türkiye’deki sığınmacı sayısı 45 bin iken o dönem Dışişleri Bakanı olan Ahmet
Davutoğlu ‘‘kırmızı çizgimiz 100 bindir, daha fazlası gelirse tampon bölge oluşturabiliriz’ açıklamasını
yapmıştır. Ancak iki ay bile geçmeden Eylül 2012’de sayı 133 bine çıkmıştır. Bundan sonraki süreçte de
Suriye’den gelenlerin sayısı katlanarak artmıştır. Bkz.: Fikret Bila-Milliyet: ‘‘Teröre karşı ya da büyük bir
mülteci akınına karşı tedbirlerimiz olur. Mülteci sayısı 100 bini bulursa belki onları Suriye içinde ağırlamak
gerekebilir. Bütün bu yükü Türkiye’nin çekmesi beklenmemeli’’
http://www.milliyet.com.tr/Yazar.aspx?aType=Yazardetay&ArticleID=1574003&AuthorID=61&b=Bolgede%20
yuzyilin%20tasfiyesi%20yasaniyor&a=Fikret%20Bila.
29