353-goc

izni sayısı sadece 6 bindir. Bu nedenle, Geçici Koruma Yönetmeliği hükümlerine işlerlik
kazandırılması Suriyelilerin istihdamı sorununun çözümüne önemli katkı verebilecektir.
Statü sorunu için yasal düzenlemelerin ve ikincil mevzuatın gelişmeler çerçevesinde
yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.
• Türkiye’de geçici koruma altındaki Suriyelilerin çalışma hakları konusunda bir düzenleme
ve normal şartlarda bir imkan bulunmaması nedeniyle kayıt dışı ekonomi ve
kayıt dışı istihdam yoğun olarak yaşanmaktadır. Özellikle mevsimlik işçilik olmak üzere
tarımda, inşaat, tekstil ve imalat sektörlerinde yoğun bir hareketlilik söz konusudur.
Hatta Türkiye’nin uzun yıllar çabalar göstererek büyük ölçüde ortadan kaldırdığı “çocuk
işçilik” konusu da yeniden gündeme gelmiştir. Kayıt dışı ekonomi Türkiye’deki rekabet
sisteminin bütün dengelerini bozmakta, çalışma normları uygulanamamakta ve devletin
gelir ve kontrol mekanizmalarını devre dışı bırakmaktadır. Kayıt dışı çalışma aynı
zamanda sosyal gerginliklere ve çatışmalara da zemin olacak bir şekilde büyümektedir.
Ucuz işçilik nedeniyle işlerini kaybeden ya da kaybetme riski içinde olanların sayısı ve
bunların huzursuzluğu artmaktadır.
• Türkiye’deki Suriyelilerin kayıtlamasında yaşanan aksaklık, bundan sonra yapılacak
çalışmaları da olumsuz etkileyecektir. Bütün kayıt sisteminin yeniden gözden geçirilmesi
ve özellikle de Suriyelilerin niteliklerinin ayrıntılı olarak ortaya çıkarılması gerekmektedir.
Bu tür bir çalışma sonrasında Türkiye’nin sektörel ve bölgesel iş analizleri
yapılarak, açık işyerlerinin ve yeni potansiyel alanların tespiti gerçekleştirilebilir. Yani
kapsamlı-entegre bir plan dahilinde istihdam imkanı yaratılmaması halinde, Türkiye’deki
Suriyelilerin Türk ekonomisi ve hatta Türk sosyal yapısının dengelerini bozma
ihtimalinin çok yüksek olacağı açıktır.
• Türkiye’deki Suriyeliler konusunda halâ tam sağlıklı verilere ulaşılamamıştır. Devlet
kurumlarının veri paylaşmama eğilimi, konuyla ilgili analizleri daha da zorlaştırmaktadır.
Burada ortaya konulan “güvenlik” ve “kişisel verilerin paylaşılmaması” gibi gerekçeler
anlaşılır olmakla birlikte, yine de Türkiye tarihinin yaşadığı bu en ciddi insani krizde
bilgi paylaşımının neredeyse bütünüyle kamuya kapalı olması anlaşılır bir durum değildir.
Eğer Türk kamu otoritelerinin elinde sağlıklı-temiz veriler söz konusu ise, güvenlik
kaygıları ve kişisel verilerin korunmasına riayet ederek yine de temel bilgiler paylaşılabilir
ve böylece uzman ve akademisyenlerin, farklı sektörlerin bu konuda çalışmaları
teşvik edilebilir. Almanya’da Federal Göç ve Mülteci Dairesi’nin Suriyeliler konusunda
76