06 El primer ensayo de dialectologia en las - Digitum
06 El primer ensayo de dialectologia en las - Digitum
06 El primer ensayo de dialectologia en las - Digitum
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>El</strong> <strong>primer</strong> <strong>en</strong>savo <strong>de</strong> <strong>dialectologia</strong> pn <strong>las</strong> l<strong>en</strong>guas romá.nicas<br />
go, este verso "non ha altra colpa che quella di non essere toscano" (167).<br />
Devoto advierte que Dante ha utilizado aquí el criterio fonético, poni<strong>en</strong>-<br />
do <strong>de</strong> relieve los arcaísmos <strong>de</strong> ~2 y -S, propios cle la fase arcaica <strong>de</strong><br />
V<strong>en</strong>ecia (168).<br />
También <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tra aquí Dante a un poeta que procuró escribir <strong>en</strong> el<br />
vulgar curia], apartándose <strong>en</strong> lo posible <strong>de</strong>l habla dialectal.<br />
"iiiter quos oinnes unum audivimus nit<strong>en</strong>tem divertere a ma-<br />
terno et ad curiale vulgare int<strong>en</strong><strong>de</strong>re, vi<strong>de</strong>licet ll<strong>de</strong>brandjum<br />
Paduanum." (16!3).<br />
Es messer Aldobrandino <strong>de</strong>i Mezzabati <strong>de</strong> Padua (170). Dante alaba<br />
su notable esfuerzo, que no llega a cuajar <strong>en</strong> una expresión literaria<br />
suelta y pl<strong>en</strong>am<strong>en</strong>te inspirada (171).<br />
Al final <strong>de</strong> este capítulo XIV <strong>de</strong> su libro Dante ti<strong>en</strong>e que repetir, a<br />
pesar <strong>de</strong> su afAn, su negativo hallazgo <strong>de</strong>l vulgar ilustre.<br />
BOLOÑES<br />
"Quare, omnibus presei-itis capituli ad iudicium compar<strong>en</strong>tibus,<br />
arbitramur nec romandiolum nec suum oppositum, ut dictiim<br />
est, nec v<strong>en</strong>etianum esse illud quod quei-imus vulgare illus-<br />
tr<strong>en</strong>. (172).<br />
Y empieza este capítulo XV, que es el último <strong>de</strong>dicado al exam<strong>en</strong> <strong>de</strong><br />
!os dialectos <strong>de</strong> Italia, con la imag<strong>en</strong> inicial <strong>de</strong> la frondosa y <strong>en</strong>marañada<br />
selva <strong>de</strong> los muchos dialectos.<br />
"Illud autem quod <strong>de</strong> ytalia silva resi<strong>de</strong>t percontari conemur<br />
espedi<strong>en</strong>tes". (173).<br />
Enuinera Dante una serie <strong>de</strong> ciuda<strong>de</strong>s cuyos dialectos o hab<strong>las</strong> po-<br />
se<strong>en</strong> unas cualida<strong>de</strong>s, que so<strong>las</strong> y exageradas, se conviert<strong>en</strong> <strong>en</strong> graves<br />
(167) A. SCHIAFFINI, Lettura <strong>de</strong>l De V.E., ... p. 152.<br />
(168) G. DEVOTO, Profilo di storia linguistica. p. 57.<br />
(169) De V.E. 1, XIV, 7.<br />
(170) Fue juez y estuvo <strong>de</strong> Capitán <strong>de</strong>l pueblo <strong>en</strong> Flor<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>s<strong>de</strong> 1291 a 1292. Al<br />
soneto dantesco "Per quella via che la belleza corre", contestó con el suyo "Lisetta,<br />
voi <strong>de</strong> la vergogna storre". Véase M. BARBI. Due noterelle dantesche" 1<br />
(1898). ~ágs. 17-63, <strong>en</strong> "Studi danteschi".<br />
(171j A. MARIGO, o.c., p. 122-123, nota 27.<br />
(172) De V.E. 1. XIV, 8.<br />
(173) Id. 1, XV, 1. En la imag<strong>en</strong> poética recuerda a 1, XI, l.<br />
145