Els pediatres <strong>de</strong> Catalunya presenten fora40. González Tomé M, Ramos Amador J, Guillén Martín S, Muñoz GallegoE, Sánchez Granados J, Solís Villamarzo I, Ruiz Contreras J. Evolución<strong>de</strong> la transmisión vertical y factores involucrados. An Españ Pediatr(Barc) 2005; 62 (1): 25-31.41. Infección por VIH y SIDA en España. Plan multisectorial 2001-2005.Plan nacional sobre el SIDA. Madrid: Dirección General <strong>de</strong> Salud, Ministerio<strong>de</strong> Sanidad y Consumo.42. Peña JM. Transmisión vertical <strong>de</strong>l VIH-1. ¿Hasta dón<strong>de</strong> se pue<strong>de</strong> reducir?Med Clín (Barc) 2000; 114: 297-298.43. European Collaborative Study. Mother-to-child transmission of HIV. Infectionin the era of HART. Clin Infect Dis 2005; 40: 458-465.44. Watts DH, Balasubramanian R, Maupin RT, Delke I, Dorenbaum A,Fiore S, et al (for the PACTG Team). Maternal Toxicity and PregnancyComplications in Women Receiving Antiretroviral Therapy. Am J ObstetGynecol 2004; 190(2): 506-516.45. Recomendations for use of antiretroviral drugs in pregnant HIV-1 infectetwomen for maternal health and interventions to reduce perinatalHIV-1 transmission in the United States. Washington: Public HealthService Task Force 2005.46. Ochoa Sangrador C, Orejón <strong>de</strong> Luna G. Los cambios en el manejo <strong>de</strong>la embarazada con infección por virus <strong>de</strong> la inmuno<strong>de</strong>ficiencia humanaen la última década pue<strong>de</strong>n evitar su transmisión vertical. Evid Pediatr2007; vol. 3, 2.47. Hart CE, Lennox JL, Pratt-Palmore M, et al. Correlation of human immuno<strong>de</strong>ficiencyvirus type 1 RNA levels in blood and the female genitaltract. J Infect Dis 1999; 179: 871-882.48. Matheson PB, Abrams EJ, Thomas P, Hernan MA, Thea DM, LambertG, et al. Efficacy of antenatal zidovudine in reducing perinatal transmissionof human immuno<strong>de</strong>ficiency virus type 1. J Infect Dis 1995;172: 353-358.49. Alexio LF, Goo<strong>de</strong>now MM, Sleasman JW. Zidovudine administredto women infected with human immuno<strong>de</strong>ficiency virus type 1 and totheir neonates reduces pediatric infection in<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>nt of an effect onlevels of maternal virus. J Pediatr 1997; 130: 906-914.50. European Collaborative Study. Combination antiretroviral therapy andduration of pregnancy. Swiss mother and child HIV cohort study. AIDS2001; 15: 1.195-1.196.51. Iribarren JA, Ramos JT, Guerra L, Coll O, De José MI, Domingo P, et al.Prevention of vertical transmission and treatment of infection causedby the human immuno<strong>de</strong>ficiency virus in the pregnant woman. Recommendationsof the Study group for AIDS, Infectious Diseases, andClinical and Microbiology, the Spanish Pediatric Association, the NationalAIDS Plan and the Spanish Gynecology and Obstetrics Society.Enf Infecc Microbiol Clín 2001; 314-335.52. Shaffer N, Bulterys M, Simonds RJ. Short courses of zidovudina andperinatal transmission of HIV. N Engl J Med 1999; 340: 1.042-1.043.53. Coutsoudis A, Pillary K, Spooner E, Kuhn L, Coovadia HM, et al. Influenceof infant feeding patterns on early mother-to-child transmissionof HIV-1 infection. Lancet 1999; 354: 471-476.54. Temmerman M, Nyong’o AO, Brawo J, Fransen K, Coopens M, Piot P.Risk factors for mother to child transmission of HIV-1 infection. Am JObstet Gynecol 1995; 171: 1.372-1.381.55. Perneger TV. What’s wrong with Bonferroni adjustments. British MedicalJournal 1998; 316: 1.236-1.238.<strong>PEDIATRIA</strong> <strong>CATALANA</strong> Any 2011 Volum 71S35
COMUNICACIONS ORALSBloc 1Observatori toxicològic <strong>de</strong> la <strong>Societat</strong> Espanyolad’Urgències <strong>de</strong> <strong>Pediatria</strong>. Qui som, què femi resultats obtingutsNeus Pociello, Lídia Martínez, Santiago Mintegui,Laura <strong>de</strong> Arco, Irati Bizkarra, Grup d’Intoxicacions <strong>de</strong> la<strong>Societat</strong> Espanyola <strong>de</strong> <strong>Pediatria</strong>Hospital Universitari Arnau <strong>de</strong> Vilanova <strong>de</strong> Lleida; Hospital Sant Joan <strong>de</strong> Déu <strong>de</strong>Barcelona; Hospital <strong>de</strong> CrucesIntroducció. Les intoxicacions són un motiu poc freqüent <strong>de</strong> consulta, peròamb una epi<strong>de</strong>miologia canviant que condiciona la necessitat d’actualitzacióconstant en aquest àmbit.Objectius. Presentar l’Observatori toxicològic <strong>de</strong> la <strong>Societat</strong> Espanyolad’Urgències <strong>de</strong> <strong>Pediatria</strong>. Presentar els resultats obtinguts <strong>de</strong>s <strong>de</strong> l’inici <strong>de</strong>lseu funcionament l’any 2008.Material i mèto<strong>de</strong>s. Estudi <strong>de</strong>scriptiu observacional. L’observatori recull prospectivamentles intoxicacions ateses en 41 serveis d’urgències <strong>de</strong> pediatriaespanyols el dia 13 <strong>de</strong> cada mes. Es recullen da<strong>de</strong>s epi<strong>de</strong>miològiques, tipus<strong>de</strong> tòxic, lloc <strong>de</strong> la intoxicació, mecanisme, vehicle emprat per <strong>de</strong>splaçar-se,consultes prehospitalàries, presència <strong>de</strong> símptomes i/o signes, mesuresfetes, necessitat d’hospitalització i evolució.Resultats. En aquest perío<strong>de</strong> s’han enregistrat 275 intoxicacions. Els grups<strong>de</strong> tòxics més freqüents han estat: fàrmacs, 142 (51,8%); productes <strong>de</strong> neteja,52 (18,9%); i alcohol, 35 (12,7%). Els agents més freqüents han estatl’etanol (16,4%) i el paracetamol (11,6%). El mecanisme d’intoxicació méshabitual va ser l’acci<strong>de</strong>ntal (68,4%) i el grup d’edat més afectat, els menors<strong>de</strong> 5 anys (69,5%). Van fer alguna consulta prehospitalària el 40% <strong>de</strong>ls casos.Presentaven algun símptoma el 44,4%. Van rebre tractament prehospitalaril’11,3% i a urgències el 53,8%: <strong>de</strong>scontaminació gastrointestinal(60,1%) i rentat gàstric (30,3%). Només l’1,1% va requerir ingrés a UCI.S’ha creat un butlletí on es publiquen els resultats, els casos clínics mésinteressants i recerca bibliogràfica.Conclusions. Els fàrmacs segueixen sent el grup <strong>de</strong> tòxics més freqüent,però <strong>de</strong>staca que en els darrers anys l’etanol ha passat a ser l’agent més implicat.Donat l’alt percentatge <strong>de</strong> pacients que reben atenció prehospitalàriacreiem molt important la difusió <strong>de</strong>ls tractaments per optimitzar l’abordatge.Determinació <strong>de</strong> lactat en sang <strong>de</strong> cordó d’artèriaumbilical com a marcador <strong>de</strong> morbiditat en elnounat a termeSílvia Martínez Nadal, M. José Elizari Saco, XavierDemestre Guasch, Javier Álvarez Serra, Pere SalaCastellví, Clara Vila Ceren, Fre<strong>de</strong>ric Raspall TorrentHospital <strong>de</strong> BarcelonaObjectiu. Valorar la utilitat <strong>de</strong> la <strong>de</strong>terminació <strong>de</strong> lactat en sang <strong>de</strong> cordód’artèria umbilical (LAU) per i<strong>de</strong>ntificar la gravetat <strong>de</strong> l’asfixia i les possiblesseqüeles en el nadó a terme.Material i mèto<strong>de</strong>. Es fa un estudi prospectiu, <strong>de</strong>scriptiu, entre els mesos <strong>de</strong>gener <strong>de</strong>l 2007 i <strong>de</strong>sembre <strong>de</strong>l 2008, en nounats a terme. Es <strong>de</strong>termina ensang <strong>de</strong> cordó, equilibri àcid base a artèria i vena umbilical i LAU permèto<strong>de</strong> capil·lar (Lactate Pro ® ), consi<strong>de</strong>rant normals segons la literatura elsvalors < 4,8 mmol/L.Resultats. L’estudi inclou 2.030 nadons, <strong>de</strong>ls quals en 208 es va obtenir unLAU > 4,8 mmol/L i d’aquests, 16 van requerir ingrés. Cap nadó amb LAU< 4,8 mmol/L va requerir ingrés per encefalopatia hipòxica isquèmica (EHI)i/o pèrdua <strong>de</strong>l benestar fetal.Dels 16 nadons que van requerir ingrés, vuit van ser diagnosticats d’EHI;quatre casos van ser <strong>de</strong> grau I, dos casos <strong>de</strong> grau II i dos casos <strong>de</strong> grau III,segons la classificació <strong>de</strong> Sarnat. En el 75% <strong>de</strong>ls casos, els valors <strong>de</strong> LAUvan ser > 10 mmol/L.Els casos d’EHI <strong>de</strong> grau I van evolucionar tots favorablement, sense seqüelesposteriors. Dels casos d’EHI <strong>de</strong> grau II, un va requerir un llarg ingrés perS36afectació metabòlica important (hipoglucèmia, hipotensió arterial, alteracionsen la coagulació, hemorràgies intraparenquimatoses cerebrals i colèstasi),així com afectació neurològica (connexió regular amb el medi i hipotonia). Als5 mesos s’observa normalització <strong>de</strong> tots els símptomes. L’altre cas d’EHI IIpresenta convulsions durant l’ingrés rebels a tractament i posteriormentdurant el seguiment manté crisis convulsives i retard psicomotor.Els dos casos d’EHI <strong>de</strong> grau III presenten seqüeles greus. Un cas presentasíndrome convulsiva rebel a tractament en el context d’una encefalopatiamultiquística amb important retard psicomotor i l’altre cas presenta espasticitatd’extremitats, així com retard psicomotor greu.Els altres vuit nadons ingressats a la unitat neonatal amb LAU > 4,8 mmol/Li diagnosticats <strong>de</strong> pèrdua <strong>de</strong> benestar fetal, presenten <strong>de</strong>stret respiratori,que a diferència <strong>de</strong>ls casos d’EHI II-III, no requereixen ventilació mecànica ies resolen amb oxigenoteràpia a incubadora o CPAP nasal; pneumotòrax enun cas, que només va necessitar oxigenoteràpia, i icterícia que requereixfototeràpia en tots els casos.Conclusions. Donat que l’asfixia al naixement és una <strong>de</strong> les causes més importants<strong>de</strong> morbimortalitat neonatal i <strong>de</strong> trastorns en el <strong>de</strong>senvolupament ique la <strong>de</strong>terminació <strong>de</strong> pH i excés <strong>de</strong> base amb certa freqüència no tradueixenfi<strong>de</strong>lment el grau d’asfíxia tissular, creiem que la <strong>de</strong>terminació <strong>de</strong>LAU és útil per po<strong>de</strong>r <strong>de</strong>tectar els nadons <strong>de</strong> risc, tant neurològic com <strong>de</strong>patir complicacions metabòliques i/o respiratòries, així com per predir elsque tindran més probabilitat <strong>de</strong> seqüeles a llarg termini.Infeccions osteoarticulars en la infànciaMeritxell Gellida Royo, Clara Bras Boqueras,Olga Calavia GarsaballHospital Universitari Joan XXIII <strong>de</strong> TarragonaIntroducció. Les infeccions osteoarticulars són freqüents en la infància,sobretot en menors <strong>de</strong> 5 anys. Hi ha controvèrsia en relació amb els diesnecessaris d’antibiòtic endovenós i la durada total <strong>de</strong>l tractament.Objectiu. Descriure l’epi<strong>de</strong>miologia, les exploracions complementàries, eltractament prescrit i la durada, <strong>de</strong>ls pacients diagnosticats d’infecció osteoarticularen un hospital <strong>de</strong> segon nivell els darrers cinc anys.Mèto<strong>de</strong>. Estudi retrospectiu <strong>de</strong> pacients entre 0 i 15 anys ingressats al nostrecentre entre el novembre <strong>de</strong>l 2006 i el novembre <strong>de</strong>l 2010 amb eldiagnòstic d’osteomielitis o artritis sèptica.Resultats. Es registren 38 pacients. El 73% són nens amb edat mitjana <strong>de</strong> 4anys. El 42% <strong>de</strong>ls pacients no van presentar febre. Els llocs anatòmics afectatsmés freqüentment van ser: el fèmur (39%) en les osteomielitis i el genoll(53%) en les artritis. El 21% <strong>de</strong>ls hemocultius van ser positius, <strong>de</strong>ls quals el62% foren per S. aureus. D’un total <strong>de</strong> 14 artrocentesis fetes, el 21% <strong>de</strong>lslíquids articulars va ser positiu, i el germen aïllat més sovint fou la Kingellakingae (66%). El tractament utilitzat majoritàriament va ser cefotaxima icloxacil·lina endovenoses (68%), continuat amb cefuroxima axetil oral(39%) amb una mitjana <strong>de</strong> la durada total <strong>de</strong>l tractament <strong>de</strong> 27 dies en lesartritis i <strong>de</strong> 36 dies en les osteomielitis.Conclusions. Les troballes van ser similars a les referències <strong>de</strong> la bibliografiaquant a etiologia i lloc anatòmic afectat. La manca <strong>de</strong> febre no <strong>de</strong>scarta lainfecció osteoarticular. En el nostre centre s’obté una xifra no negligible <strong>de</strong>Kingella kingae, i es fa cobertura antibiòtica empírica gairebé sistemàticaper a aquest germen.Avaluació <strong>de</strong> la implantació <strong>de</strong>l protocol <strong>de</strong><strong>de</strong>tecció i maneig <strong>de</strong>l maltractament infantil enun centre hospitalariCristina Vidal Tommasini 1 , Maria Hernán<strong>de</strong>z Herrero 1 ,Lusmey Fernán<strong>de</strong>z Antuña 1 , Pedro Gómez González 1 ,Ester Castellarnau Figueras 1 , Inés Altuna Laiseca 2 ,Rocío Ciudad Padilla 2 , Natàlia Garcia Baiges 1 ,Xavier Batlle Caravaca 11Servei <strong>de</strong> <strong>Pediatria</strong>. 2 Unitat <strong>de</strong> Treball Social. Hospital Universitari Joan XXIII, TarragonaObjectius. Avaluar les característiques i l’evolució <strong>de</strong>l maltractament infantil<strong>de</strong>sprés <strong>de</strong> la implantació <strong>de</strong>l protocol <strong>de</strong> maneig en un centre hospitalari.<strong>PEDIATRIA</strong> <strong>CATALANA</strong> Any 2011 Volum 71