qronika+317
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
294 69 77; qronikaqronika@gmail.com
`turizmis gaxsna imden dadebiT Sedegs
ekonomika koronavirusis mZeva-
nene injgia
li gaxda, _ es mocemuloba ukve
lado 591 71 39 98 ramdenime Tvea, grZeldeba da am
etapze prognozis gakeTebac Seu-
Zlebelia. pandemiis pirobebSi msoflio axal realobasTan
Seguebasa da kovid-19-Tan erTad cxovrebas swavlobs,
saqarTvelo ki kvlav inarCunebs „mwvane zonis” statuss.
miuxedavad imisa, rom mTavrobas gacxadebuli hqonda pirve-
li ivlisidan saerTaSoriso turistuli mimosvlis aRdgena,
am etapze aviareisebi kvlav Sewyvetilia.
ramdenad efeqtiani aRmoCnda saqarTvelos mTavrobis
muSaoba pandemiis pirobebSi? Rirs Tu ara turistebis miReba
ekonomikuri TvalsazrisiT? rogor unda upasuxos korona
pandemiis Sedegad miRebul ekonomikur zians qveyanam?
am da sxva mniSvnelovani Teme-
bis Sesaxeb „qronika+~ akademikos
lado papavas esaubreba:
_ batono lado, „qronika+”-
sTan interviuSi Tqven ganacxadeT,
rom ekonomika koronaviru-
sis mZevali gaxda da Sedegebi
mogvianebiT aisaxeboda. aseve gam-
oiyeneT termini koronomika.
dRevandeli mocemulobiT ra zia-
ni moutana pandemiam ekonomikas?
_ mkiTxvels Sevaxseneb, rom
termin koronomikis avtoria ajiT
de alvisi, profesori Sri-lankidan,
romelmac ori sityva _ korona
da ekonomika _ gaaerTiana da,
Sesabamisad, gamovida koronomika,
rac niSnavs ekonomikas koronavirusis
pandemiis pirobebSi. es virusi
advilad vrceldeba adamianidan
adamianze. amitom sanam ar arsebobs
vaqcina da uSualo samkurnalo
preparatebi, am virusis
SesaCereblad mTavari meqanizmi
distanciis dacvaa... magram distanciis
dacva yvela sferoSi ver
moxerxdeba. amitom distanciis
dasacavad erTaderTi meqanizmi
adamianebs Soris kontaqtebis Sez-
Rudvaa, ramac gamoiwvia kidec
ekonomikis gaCereba ara mxolod
saqarTveloSi, aramed msoflios
oras qveyanaSi. es aris globaluri
ekonomikuri krizisi, magram am
krizisis safuZveli ar devs
ekonomikaSi, es krizisi ar dawyebula
ekonomikaSi daSvebuli Secdomebis,
mcdari ekonomikuri
politikis gamo, igi ekonomikaSi
garedanaa Semotanili, radgan pandemiiTaa
gamowveuli. sanam medikosebi,
mikrobiologebi da farmakologebi
ar SeimuSaveben uSualod
koronavirusis mkurnalobis
efeqtian meTodebs, sanam ar Seqmnian
adekvatur vaqcinas, manam es
krizisi ar dasruldeba. dRes
ekonomistebs am ekonomikuri krizisis
daZlevis instrumenti ar
gaaCniaT. amitom krizisis saboloo
Sedegebze saubari SeuZlebelia.
martiv magaliTs moviyvan:
saerTaSoriso savaluto fondma
Tqva, rom saqarTveloSi 2020 wels
ekonomikuri vardna 4% iqneba,
saqarTvelos statistikis erovnuli
saagentos prognozis Tanaxmad
ki _ 5,4%. sxvadasxva eqspertuli
SefasebiT zogi 2%-s, zogic _ 7%-
s ambobs. me arc erT prognozs ar
viziareb martivi mizezis gamo:
ekonomistebma ar viciT, rodis
dasruldeba es yvelaferi, isic ki
ar viciT, iqneba Tu ara meore
talRa da Tu iqneba, ramdenad
Zlieri aRmoCndeba igi. imasac amboben,
rom ama Tu im qveyanaSi ukve
meore talRa daiwyo, Tumca Sesa-
Zlebelia, jer pirveli talRa arc
iyos dasrulebuli. esec ar ician
virusologebma. aqedan gamomdinare,
ekonomikuri Sedegebis Sefaseba
krizisis dasrulebamde
SeuZlebelia. ekonomistebs dRes
mxolod erTi amocana aqvT: mosaxleobasa
da bizness Seumsubuqon
krizisiT gamowveuli Sedegebi,
rom ekonomika, rogorc aseTi, gadarCes.
_ ekonomistebisTvis siaxle
iyo, roca ekonomika virusis mZev-
ali gaxda am pandemiis pirobebSi.
ra gamocdileba daagroveT da ra
gaswavlaT ekonomikuri Tval-
sazrisiT krizisma?
_ am krizisis dasrulebamde
aucileblad gveqneba gasaazrebeli
is, rom misi ganmeorebis safrTxe
maRalia. Tu aris kovid-19,
ar aris gamoricxuli, gaCndes, magaliTad,
kovid-22 an kovid-24.
amitom Cven unda viswavloT cxovreba
da saqmianoba aseTi SezRudvebis
pirobebSi, rac moiTxovs
ekonomikis reorientirebasac, anu
ekonomikis struqturis, miznebis
Secvlas. faqtia, rom mTeli msoflio
moumzadebeli Sexvda am virusis
gavrcelebas. gavixsenoT britaneTis
premier-ministr boris
jonsonis gancxadebebi: „aranairi
SezRudvebi ar iqneba, Camoyalibdeba
joguri imuniteti da problema
moixsnebao”. man koronavirusi
ise aRiqva, rogorc sezonuri
gripi. Sedegad miiRo is, rom, samwuxarod,
Tavadac daemarTa es seni
da qveyanaSic mZime viTareba Seiqmna.
Cvenma mezobelma somxeTmac ar
miiRo Tavidan mkacri zomebi da
vnaxeT, rogorc gavrcelda virusi.
premier-ministri faSiniani
Tavis ojaxTan erTad daavadda
kidec. germaniamac Tavidan araseriozulad
Sexeda situacias, Tumca
Semdeg, roca masobrivad gavrcelda,
procesebs „mouWira xeli”
da sakmaod kargadac marTa, Tan
Zlieri ekonomika aqvs da disciplineburi
eria. saqarTvelo ki
ekonomikurad sustia, mmarTvelobiTi
vertikali Camoyalibebis
procesSia, ekonomika ki turizmze
iyo Camokidebuli, rac Cveni qveynis
ekonomikis „aqilevsis quslia”.
_ Tqven aRniSneT, rom ekonomika
unda reorientirdes. ekonomistebs
gaqvT konkretuli mode-
li?
_ Cems xedvas gagiziarebT, romelic
cnobili ekonomistebis mosazrebebs
efuZneba. vcdilob, ar
CamovrCe am publikaciebs, magram
rasac vambob, es sulac ar aris
axali. kerZod, koronavirusi romc
ar yofiliyo, es mainc unda gagvekeTebina.
Cvennairi bunebrivklimaturi
pirobebis mqone qveyanaSi
SimSilis problema rom arsebobs,
es danaSaulia! Cveni Sromisunariani
mosaxleobis TiTqmis
naxevari cxovrobs soflad, xolo
soflis meurneobis wili mTlian
ekonomikaSi aris mxolod 8%, anu
papava:
`gagvimarTla,
rom kritikul
situaciaSi
mTavrobis
saTaveSi giorgi
gaxaria idga~
Cveni Sromisunariani mosaxleobis
TiTqmis naxevari Cveni ekonomikis
meaTedze naklebs qmnis. da es maSin,
roca mrewveloba, praqtikulad
ganuviTarebelia. amitom pirvel
rigSi misaxedia erTwliani kulturebi,
rom marcvlovani kulturebis
warmoebis gazrdiT SevamciroT
importze damokidebuleba.
igive exeba mecxoveleobas, mefrinveleobas.
misaxedia es yvelaferi!
imavdroulad, gasaTvaliswinebelia,
rom soflis meurneoba
gvWirdeba imdenad, ramdenadac sasursaTo
usafrTxoebis problema
gadavwyvitoT. Tumca ar SeiZleba,
soflis meurneoba iyos ekonomikis
mTavari mamoZravebeli Zala, radgan
soflis meurneobaSi Seqmnili
damatebuli Rirebuleba Zalian
mcirea. Sedegad, yvela is qveyana
Tu regioni, romelic agrarulia,
imavdroulad, Raribia.
aucilebelia daviwyoT qveynis
ekonomikis industrializacia,
mrewvelobis aRdgena da misi Seqmna
axal teqnologiur safuZvelze.
komunistebis dros saqarTveloSi
130-mde kvebis mrewvelobisa da
sxva gadamumaSavebeli mcire sawarmo
iyo. komunistebis dros namdvilad
ar mivtiri. romel regions
ra nedleuli aqvs, imis mixedviT
unda gadamuSavdes igi adgilzeve.
regionSi, sadac, magaliTad, vaSli
mohyavT, ratom ar SeiZleba iq
mcire zomis sakonservo qarxnis
gaxsna, sadac im regionis mosaxleoba
dasaqmdeba?! amis ganviTareba
SeiZleba. amasTan dakavSirebiT
maxsendeba mTavrobis programa
„awarmoe saqarTveloSi”, magram
misi susti mxarea is, rom fuls
sastumroebzec da sxva turistul
obieqtebzec xarjavs. am programas
„awarmoe saqarTveloSi” hqvia da
ara _ „daasvene saqarTveloSi”.
aseve aucilebelia, strategiulad
SevcvaloT Cveni ekonomika,
anu unda gadavideT misi ganvi-
Tarebis iseT modelze, romelic
msoflioSi ukve 20 welia, popularulia
da romelsac codnaze
dafuZnebuli ekonomika hqvia. am
SemTxvevaSi Seiqmneba Zalian maRali
damatebuli Rirebuleba. es
aris is ekonomika, romelic simdidris
momtania. magaliTad, estoneTi
Cvennairi warsulis mqone
postsabWoTa qveyanaa. gasaTvaliswinebelia,
rom sabWoTa kavSiris
dros mecnierebis TvalsazrisiT
`sanam medikosebi, mikrobiologebi da
farmakologebi ar SeimuSaveben uSualod
koronavirusis mkurnalobis efeqtian
meTodebs, sanam ar Seqmnian adekvatur vaqcinas,
manam es krizisi ar dasruldeba. dRes
ekonomistebs am ekonomikuri krizisis
daZlevis instrumenti ar gaaCniaT~
CamorCenili iyo, dRes ki skaipis
(Skype) samSobloa. sazRvargareT,
saerTaSoriso qsel „globaselis”
momsaxurebas rom viyenebT, aseve
taqsiT momsaxurebis kompania
„boltis” aplikacias _ isinic estonuri
produqtebia. am kompaniebis
Semosavlis nawili estoneTSi
midis. es aris maRalinteleqtualur
Sromaze dafuZnebuli
ekonomika, rac ufro rTuli Sesaqmnelia
da dro dasWirdeba.
_ saqarTvelos magaliTze ram-
denad realuria codnaze dafuZ-
nebuli ekonomikis Seqmna?
_ swrafad ar gakeTdeba, magram
dasawyebia. Tu dRes daviwyebT,
savaraudod, 10 wlis mere gveqneba
Sedegi da Tu 5 wlis Semdeg, maSin
15 wlis mere gveqneba efeqti.
maRalinteleqtualuri Sroma
da inteleqtualuri produqtebis
Seqmna swored mecnierebaSia Sesa-
Zlebeli, mecniereba ki CvenTan,
praqtikulad, uyuradRebodaa mitovebuli.
amitom axalgazrdebi
Tu mecnierebiT interesdebian,
sazRvargareT midian, Cvens qveyanaSi
ar rCebian, radgan aq perspeqtiva
mcirea. Sesabamisad, qveyanaSi
ganaTlebisa da mecnierebis sistemis
gaazreba unda daviwyoT mecnierebiT,
rasac unda mohyves sauniversiteto,
profesiuli da saskolo
ganaTlebis sistemis srulyofa.
universitetebi damokidebuli
arian studentis mier motanil
fulze an grantiT, an „jibiT”.
roca cudi studenti gyavs, maqsimalurad
cdilob, ar garicxo,
radgan universitets fuli daakldeba.
aqcenti keTdeba fulze da
ara swavlebis xarisxze. arcTu
didi xnis win gaxldiT ivane javaxiSvilis
saxelobis Tbilisis saxelmwifo
universitetis reqtori.
Cven gvyavda studentebis maqsimaluri
raodenoba _ 22 aTasi.
rogorc reqtors, xSirad ganmicxadebia,
_ Cven rom gvyoloda 17
aTasi studenti, Tvisebrivad gavaumjobesdebdiT
swavlebis xarisxs,
magram 11 milion larze mets
dakargavda universiteti, rac saarsebod
sWirdeba. maSasadame, aucilebelia,
rom saxelmwifo universitetebi
unda gadavidnen sabiujeto
dafinansebaze. unda Seicvalos
profesiuli ganaTleba da, Sesabamisad,
saskolo ganaTleba.
garda amisa, gasaTvaliswinebelia,
rom koronavirusis gamo bevr
cnobil kompanias Tavisi qarxnebi
gaaqvs CineTidan. dadga sakiTxi
imis Sesaxeb, SesaZlebeli Tu ara
16
16 N15 (317) 14.07-20.07.2020 w.