doqtoranta forumixSirad ver kmayofildeba programaSi cvlilebebis Setanis gareSe da amcvlilebaTa Soris iseTebicaa, romlebic aSkara Secdomebis gasworebas emsaxureba.aRsaniSnavia, rom aseTi Secdomebis gasworebas ar esaWiroeba saavtoro uflebismflobelis Tanxmoba (ix. qvemoT qonebrivi uflebis SezRudva).saavtoro uflebis mflobeli yovelTvis itovebs uflebas, izrunos programisstabilurobaze, magram es praqtika unda Seesabamebodes saavtoro samarTlis imzogad normas, romlis Sesabamisadac nawarmoebis modificireba nebadarTulia, daavtors ar SeuZlia amis uaryofa momxmareblis keTilsindisierebidan gamomdinare. esaSkarad avlens imas, rom avtoris pirad araqonebriv uflebebsac (moralur uflebebs)qonebrivi uflebebis elferi dahkravs, rogorc nebisdamrTveli uflebisa. magaliTad,avtor-programistis nawarmoebis xelSeuxeblobis uflebas, anda reputaciis pativiscemisuflebas 31 , maTSi aSkarad SeimCneva komerciuli xasiaTi, radgan isini gavlenas axdensavtoris mier Seqmnili produqtis sabazro fasze da SeuZliaT imoqmedos qonebriviuflebebis gamoyenebis ekonomikur pirobebze. aqedan gamomdinareobs saavtoro uflebismflobelis mcdeloba, SeinarCunos ufleba, monawileoba miiRos kompiuteruli programisyoveli ganaxlebuli versiis damuSavebaSi iseve, rogorc avtori monawileobs Tavisiwignis yoveli axal redaqciis gamocemaSi.uflebaTmflobelis TanxmobiT marTlzomier momxmarebels SeuZlia programisadaptireba, rodesac, Tavisi saqmianobidan gamomdinare, amas karnaxobs programisgamoyenebis mizani 32 . amasTan, Tu programaSi Cadebulia misi Semdgomi adaptirebisSesaZleblobebi, momxmarebels unda miewodos monacemebi da ganmartebebi amisgansaxorcieleblad. momxmarebels SeuZlia am muxlis farglebSi moaxdinos programisiseTi sxva gadamuSaveba da sistematizeba, rom SenarCunebul iqnes programis elementebida gadamuSavebis Sedegad Seqmnili programa ar CaiTvleba axal nawarmoebad, anukavSiri Zvel programasTan ar gawydeba. kanoni aseTi gadamuSavebuli programisreproducirebis nebas rTavs da icavs, agreTve, gadamuSavebul programaze saavtorouflebebis mflobelis interesebs. Tumca SeiZleba moxdes isec, rom programaSiSetanili cvlilebebis Semdeg igi damoukidebel, originalur nawarmoebad warmoCndeba.damoukidebeli dacvis obieqtad gvevlineba, agreTve, sxva nebismieri programa, romelsacsawyis programasTan mxolod funqcionaluri an miznobrivi msgavseba akavSirebs.gasaTvaliswinebelia, rom kompiuteruli programis adaptirebas xandaxan mimarTavsarakeTilsindisieri momxmarebeblic, rogorc programis reproducirebis gverdis avlis31kanonis me-17 muxlis 1-li punqtis „e“ da „d“ qvepunqtebi.32saavtoro samarTlis kanonmdeblobebSi kompiuteruli programis modificireba gamoyofiliarogorc programis gadamuSavebis qmedeba, magram mkveTrad gasxvavebuli programis adaptirebisagan.amasTan, „kompiuteruli programis adaptirebas iseT cvlilebaTa ricxs miakuTvneben, romelicgadamuSavebis uflebis farglebs gareT moaqcevs am qmedebasTan davavSirebul urTierTobebs. asemagaliTad, programis gadamuSaveba (modificiraba) xSir SemTxvevaSi gulisxmobs masSi Setanilinebisamier cvlilebas, maT Soris, programis Targmnas erTi enidan meoreze, adaptaciis gamoklebiT,romelic iTvaliswinebs iseTi clilebebis Setanas programaSi, romelic xorcieldebagansakuTrebulad kompiuteruli programis finqcionirebis miznebisaTvis momxmareblis teqnikursaSualebebze gamosayeneblad an momxmareblis konkretuli programebis mmarTvelobiT.58
marTlmsajuleba, 2008, #3saSualebas 33 . imasac unda mieqces yuradReba, rom yofili samuSaos Semsruleblismier savsebiT uneblied SeiZleba Seiqmnas programa, romelic arsebiTad msgavsiaRmoCndeba mis mier adre Seqmnili programisa, ramac SeiZleba gamoiwvios seriozuliuflebaTa darRveva.kompiuteruli programis momxmarebelma jerovani yuradReba unda miaqcios saavtorouflebis mflobelTan dadebul salicenzio xelSekrulebas programis miznobrivigamoyenebis Sesaxeb, kerZod, gadamuSavebis uflebas da maT farglebs. gadamuSavebuliprogramis gamoyenebis pirobebis daTqmas xelSekrulebaSi gansakuTrebuli adgiliukavia. xelSekruleba uflebamosils xdis momxmarebels (gadamuSavebis Semsrulebels),gamoiyenos gadamuSavebis ufleba mxolod konkretulad CamoTvlili qmedebebisa daTiToeulis SesaZlo gamoyenebis pirobebis moyvanis SemTxvevaSi.reproducirebisa da gadamuSavebis uflebebis Semdeg ar iqneboda urigo kompiuteruliprogramis Tavisufali gamoyenebisa da qonebrivi uflebebis SezRudvebis SesaxebgagvegrZelebina saubari, radgan programis gamoyenebis es SemTxvevebi ganxiluli oriuflebis SezRudvaTa ricxvs miekuTvneba. amis miuxedavad, Cven gavagrZelebT kompiuterulprogramebze sxva qonebrivi uflebebis (gavrcelebisa, importisa da gaqiravebisuflebebis) daxasiaTebas.gavrcelebis ufleba da misi amowurvanawarmoebis originali an misi aslebi SeiZleba gaxdes samoqalaqo brunvis sagani.saavtoro uflebis mflobeli (an sxva uflebaTamflobeli) sargeblobisaTvis mogebasiRebs gavrcelebis, maT Soris, importisa da gaqiravebis (an Txovebis) uflebebismeSveobiT. am dros sazogadoebis gonivruli moTxovnebis damakmayofilebeli raodenobiTgamocemul nawarmoebis TiToeul aslsa 34 da Tavad nawarmoebis originalze sakuTrebisan/da mflobelobis uflebis gadacema xdeba.Cvens kanonSi nawarmoebze saavtoro uflebis mflobelis qonebriv uflebaTaCamonaTvalSi nawarmoebis gavrcelebis ufleba rigiT meorea 35 . am uflebis Sesaxebdebulebas, ra saxiTac igi warmodgenilia Cvens kanonmdeblobaSi (termini `gavrceleba~ar aris ganmartebuli kanonSi), ayalibebs WCT xelSekrulebis me-6 muxlis pirvelipunqti. amasTan, xelSekrulebis imave muxlis me-2 punqtSi moyvanilia am uflebismoqmedebis amowurvis piroba, romelic dgeba nawarmoebis originalis an misi aslebispirveli gavrcelebis (kerZod, gayidvis) Semdeg. analogiur debulebas <strong>saqarTvelos</strong>teritoriaze gavrcelebis uflebis amowurvis Taobaze amovikiTxavT Cvens kanonSic 36 .nawarmoebis originalis (an misi aslebis) sazogadoebaSi gavrceleba kanonSibolo cvlilebebis Setanamde gulisxmobda sakuTrebisa an/da mflobelobis gadacemas33advili saSualeba adaptirebisa, reproducirebis mizniT adaptireba. mniSvnelovania, gaecespasuxi kiTxvaze, ra Warbobs gadamuSavebul programaSi Tavad adaptireba, Tu reproducireba (aqadaptirebaSi igulisxmeva gadamuSaveba).34kanonis me-2 muxlis „e“ punqtSi ganmartebulia termini `gamocema~.35kanonis me-18 muxlis me-2 punqtis „b“qvepunqti.36kanonis me-18 muxlis me-4 punqti.59
- Page 1 and 2:
marTlmsajuleba, 2008, #3saqarTvelos
- Page 3 and 4:
marTlmsajuleba, 2008, #3s a r C e v
- Page 5 and 6:
marTlmsajuleba, 2008, #3TanagrZnobi
- Page 7 and 8: marTlmsajuleba, 2008, #3sasamarTlo
- Page 9 and 10: marTlmsajuleba, 2008, #3_ sxva prog
- Page 11 and 12: marTlmsajuleba, 2008, #3sasamarTlos
- Page 13 and 14: marTlmsajuleba, 2008, #3saqarTvelos
- Page 15 and 16: marTlmsajuleba, 2008, #3sazogadoebr
- Page 17 and 18: marTlmsajuleba, 2008, #3venis konve
- Page 19 and 20: marTlmsajuleba, 2008, #3konvenciis
- Page 21 and 22: marTlmsajuleba, 2008, #3venis nasyi
- Page 23 and 24: marTlmsajuleba, 2008, #3zaza nadara
- Page 25 and 26: marTlmsajuleba, 2008, #3sastiki moq
- Page 27 and 28: marTlmsajuleba, 2008, #3Sesaxeb rf-
- Page 29 and 30: marTlmsajuleba, 2008, #3saxelmwifo
- Page 31 and 32: marTlmsajuleba, 2008, #3eklesia da
- Page 33 and 34: marTlmsajuleba, 2008, #3mosaxleobis
- Page 35 and 36: marTlmsajuleba, 2008, #3dros pirs s
- Page 37 and 38: marTlmsajuleba, 2008, #3rom gulgril
- Page 39 and 40: marTlmsajuleba, 2008, #3ganzraxvis
- Page 41 and 42: marTlmsajuleba, 2008, #3giorgi lanC
- Page 43 and 44: marTlmsajuleba, 2008, #3„danaSaul
- Page 45 and 46: marTlmsajuleba, 2008, #3sxvadasxva,
- Page 47 and 48: marTlmsajuleba, 2008, #3aRniSnuli d
- Page 49 and 50: marTlmsajuleba, 2008, #3katebisa da
- Page 51 and 52: marTlmsajuleba, 2008, #3rom erTi da
- Page 53 and 54: marTlmsajuleba, 2008, #3sanam kompi
- Page 55 and 56: marTlmsajuleba, 2008, #3axla ganvix
- Page 57: marTlmsajuleba, 2008, #3cnobilia, r
- Page 61 and 62: marTlmsajuleba, 2008, #3gadaxdis sa
- Page 63 and 64: marTlmsajuleba, 2008, #3am uflebis
- Page 65 and 66: marTlmsajuleba, 2008, #3Taobaze. Cv
- Page 67 and 68: marTlmsajuleba, 2008, #3gamoyenebiT
- Page 69 and 70: marTlmsajuleba, 2008, #3ar ekrZaleb
- Page 71 and 72: marTlmsajuleba, 2008, #3programis m
- Page 73 and 74: marTlmsajuleba, 2008, #3daskvnasaqa
- Page 75 and 76: marTlmsajuleba, 2008, #3nana naWyeb
- Page 77 and 78: marTlmsajuleba, 2008, #3i. funkic T
- Page 79 and 80: marTlmsajuleba, 2008, #3qorwinebis
- Page 81 and 82: marTlmsajuleba, 2008, #3nivTebze me
- Page 83 and 84: marTlmsajuleba, 2008, #3winamdebare
- Page 85 and 86: marTlmsajuleba, 2008, #3According t
- Page 87 and 88: marTlmsajuleba, 2008, #3Persons in
- Page 89 and 90: marTlmsajuleba, 2008, #3As recommen
- Page 91 and 92: marTlmsajuleba, 2008, #3distanciura
- Page 93 and 94: marTlmsajuleba, 2008, #31. pasuxism
- Page 95 and 96: marTlmsajuleba, 2008, #3mens rea-s,
- Page 97 and 98: marTlmsajuleba, 2008, #3warmoadgens
- Page 99 and 100: marTlmsajuleba, 2008, #3MARIAM JIKI
- Page 101 and 102: marTlmsajuleba, 2008, #3The signifi
- Page 103 and 104: marTlmsajuleba, 2008, #34. Instigat
- Page 105 and 106: marTlmsajuleba, 2008, #3mixeil gabu
- Page 107 and 108: marTlmsajuleba, 2008, #3bunebrivi,
- Page 109 and 110:
marTlmsajuleba, 2008, #3mizanSewoni
- Page 111 and 112:
marTlmsajuleba, 2008, #3processac.
- Page 113 and 114:
marTlmsajuleba, 2008, #3politikis h
- Page 115:
marTlmsajuleba, 2008, #3kiberdamnaS