dpo_10081.pdf

172 OVER DE AANDOENLYKHEID, GEWOONTE,
enige inwendige aanleiding, op dezelfde wyze, als
door daadlyke bewegingenen verbeeldingen, geprikkeld
worden, en ook zodanige bewegingen
voortbrengen; en dat de daadlyke bewegingen en
verbeeldingen dezelven tot geheel ongewone,
of tot veel heviger bewegingen aanzetten, om
dat hunne natuurlyke gefteltenis veranderd en
zieklyk is. Dezen byzonderen toeftand noemt
men de al te grote aandoenlykheid, fchoon hy
minder betrekking heeft op het gewaarwordend
vermogen der ziel, dan op de bewegende kragt
der zenuwen. Te onregt leid men doorgaans deze
wonderbare verfchynzels in onze Natuur van
ene bedorvene verbeeldingskragt en fcherpere
gewaarwording der zenuwen af, dewyl dezen in
zulk een ftaat niet zelden ftomper zyn, en minder
gewaar worden, dan immer. Daar uit ontltaat de
verkeerde benaming, die thans niet meer veranderd
kan worden En fchoon het gebrek in de zenuwen
, dat ik bedoel, waardoor zy valfche indrukzels,
of de ware indrukzels verkeerd ontvangen
, alzins ook op de gewaarwordingen en verbeeldingen
der zielenen groten invloed kan hebben
, doch egter niet altoos heeft; zo vertoont het
nochtans die vreemde toevallen, welken wy van
de aandoenlykheid afleiden, veel meer in de bewegingen,
die de indrukzels der zenuwen in de
fpieren verwekken, het zy dan dat zy ze, of
wel de ziel, voor het overige gewaar worden,
of niet. De Franfchen drukken deze onnatuurlyke
gefteltenis der zenuwen nog erger uit,
door vapeurs. Ik zal ze de aandoenlykheid noemen
, zo als reeds by ons in gebruik is.
Als een braakmiddel de zenuwen.van onze
maag prikkelt, dan trekt zy zig daardoor zo te
za-