Jacobus Pieter Steyn.pdf - Nelson Mandela Metropolitan University

Gedurende die 1930‟s was die Despatch-steengroef die enigste steengroef in die
gebied. Verder, het die feit dat daar ʼn syspoor reg langs die steengroef was ook
die naam aan die nuwe nedersetting, wat langs die steengroef begin ontwikkel
het, gegee. Die werkers by die steengroef het na die nedersetting begin verwys
as “Despatch,” aangesien die stene hiervandaan na Port Elizabeth en Uitenhage
versend (“Despatched”) is.
Die fokus van die studie sal op die geskiedenis van Despatch vanaf 1945 – 1995
wees. Despatch het in 1945 munisipale status ontvang. Na die totstandkoming
van die eerste demokratiese regering in Suid-Afrika in 1994, is prosesse begin
wat die stadsgrense van stede in Suid-Afrika sou verander. As gevolg hiervan
staan, byvoorbeeld, Pretoria en die omliggende gebiede as Tswane bekend,
terwyl Port Elizabeth, Uitenhage en Despatch verander het in die Nelson
Mandela Metropolitaanse Munisipaliteit. Alhoewel die NMMM amptelik eers in
2000 gestig is, het die proses van verandering reeds in 1995 begin. Hierdie
proses het de facto die outonomiteit van Despatch as ʼn onafhanklike
munisipaliteit beëindig. Despatch is een van die jongste stede in Suid-Afrika
(wat reg langs een van die oudste stede in Suid-Afrika geleë is – Uitenhage).
Die lewensduur van die munisipaliteit van Despatch was kort en het slegs uit
vyftig jaar bestaan.
Eerstens, sal hierdie studie op die periode 1700 – 1900 konsentreer om ʼn
agtergrondsgeskiedenis te skets van die pioniers wat hulle in die Despatch
gebied kom vestig het. 6 Die studie sal vervolgens die stigtingsjaar, 1942, asook
1945 – toe munisipale status aan die dorp gegee is, navors aangesien dit
outonomiteit aan Despatch verleen het vanaf die munisipaliteite van Uitenhage
en Port Elizabeth. Despatch het as dorp merkwaardig vinnig gegroei.
Aangesien die doel van hierdie studie die geskiedenis van Despatch is, is dit van
groot belang om op die ontstaan van die Despatch munisipaliteit te fokus. Hierby
6 P. M. H. Calitz, 1982. Die Stigting en Vroeë Geskiedenis van die Distrik Uitenhage (1804 –
1814), p. 5; P. Ffolliot and E. L. H. Croft, 1962. One Titan at a Time, p. 45.
11