Jacobus Pieter Steyn.pdf - Nelson Mandela Metropolitan University

Die middag is afgesluit met sport en ʼn potjiekoskompetisie terwyl die
Klipspatchers Boere-orkes musiek verskaf het. Die fees is Sondag, 10 Oktober,
afgesluit met ʼn erediens in die Moedergemeente Uitenhage. 432
7.2 Politiek
Despatch was van die begin af ʼn Afrikanerdorp. Met die stigting van die
Skakelkomitee in 1942, wat alle kultuurbedrywighede op Despatch gekoördineer
het, was die Herstigte Nasionale Party (HNP), onder W. J. Olckers, en die
Ossewa-Brandwag (OB), onder R. J. Fourie, van die stigterslede. 433 Die HNP en
die OB was onderskeidelik die verkose politieke party en die kultuurorganisasie
van die nasionaalgesinde Afrikaner. Die Ossewa-Brandwag was sterk gekant
teen Suid-Afrika se deelname aan die Tweede Wêreldoorlog.
Op 1 Augustus 1940 is John Vorster amptelik as OB–hoofgeneraal aangestel.
Sy taak was om die Ossewa-Brandwag in Oos-Kaapland uit te bou. Met die oog
daarop het Vorster verskeie OB–generaals in dorpe regoor die Oos-Kaap
aangestel en takke op die dorpies gestig. In Despatch is mnr. R. J. (oom Dolf)
Fourie as OB–generaal aangestel. 434
Vorster maak spesifiek melding van Fourie as een van die generaals met wie hy
“wonderlike samewerking” gehad het. 435 Dit is ook noemenswaardig dat Fourie
die eerste burgemeester van Despatch was. Die Ossewa-Brandwag het reeds
met die stigting van die dorp funksies gehou. Op 6 en 7 Augustus 1942 het die
432 Die Burger, 2 Oktober 1999; Despatch/Uitenhage Komitee vir die herdenking van die Anglo-
Boereoorlog notule, 8 Maart 1999.
433 Skakelkomitee stigtingsvergadering notule, 28 November 1942.
434 H. O. Terblanche, John Vorster: OB–Generaal en Afrikanervegter, pp. 80 – 81.
435 H. O. Terblanche, John Vorster: OB–Generaal en Afrikanervegter, p. 88.
187