Mannen in de hoofdrol, vrouwen in de coulissen? - Universiteit ...

Inleiding
In heel wat domeinen in onze samenleving is de participatie van vrouwen en mannen nog steeds erg
verschillend. Het politieke veld en het academische domein zijn gekende voorbeelden van een
onevenredige deelname van vrouwen en mannen, zeker op de hogere niveaus. Maar ook in de
culturele sector is een ongelijke deelname van vrouwen en mannen aan de diverse bestuursorganen
meer dan een vermoeden.
Er gaat de laatste jaren heel wat aandacht uit naar het verzamelen en analyseren van gegevens die
de verdeling tussen vrouwen en mannen in verschillende functies en op verschillende domeinen
aangeven. Dit gebeurt onder andere in onze eigen publicaties ‘genderindicatoren en
genderstatistieken’ (Steegmans, 2002; Leyman en Steegmans, 2006). Het is belangrijk om de
verschillen in participatie tussen vrouwen en mannen in kaart te brengen, zodat een duidelijk en
objectief beeld van de situatie wordt bekomen. Pas daarna kunnen knelpunten worden aangewezen,
kan naar oorzaken worden gezocht, en kunnen gepaste beleidsmaatregelen geïnitieerd worden.
Het onderzoek dat in dit rapport wordt beschreven heeft als doel meer inzicht te verwerven in de
feitelijke positie van vrouwen in de cultuursector, en om verklaringen te vinden voor een eventueel
onevenwicht.
In het voorliggende rapport brengen we verslag uit van het luik ‘cultuur’ van het onderzoeksproject
‘gendergelijkheid in cultuur en sport’. In beide sectoren is de aandacht voor verschillen in
vertegenwoordiging van vrouwen en mannen eerder jong. Het eerste hoofdstuk, waarin we nagaan
welke gegevens er reeds beschikbaar zijn, zal dan ook eerder beknopt zijn. We bespreken in een
tweede hoofdstuk de wetenschappelijke literatuur met betrekking tot dit thema en lichten hierbij de
belangrijkste concepten toe. In het derde hoofdstuk gaan we op zoek naar mogelijke verklaringen die
in de literatuur worden aangereikt om een geringe doorstroom van vrouwen naar hogere (bestuurs-)
functies te verklaren. Vervolgens lichten we, in een vierde hoofdstuk, onze methodologie toe. In een
vijfde hoofdstuk rapporteren we de resultaten uit de bevraging. In dit hoofdstuk wordt als dusdanig
een objectief beeld geschetst van de huidige m/v-verhoudingen in bestuursorganen van diverse
organisaties en instellingen uit de culturele sector. Vervolgens zoeken we in een zesde hoofdstuk
naar mogelijke verklaringen, ingegeven door de verzamelde en geanalyseerde data. Op basis van
1