4 XXXXXXXXX BElEID Ontwerpersopleiding als ultiem innovatie-instrument M A T R i X / 3 / 2 0 1 0
Met de drieduizendste afgestudeerde ontwerper aan de 3TU School for Technological Design is in feite het drieduizendste innovatieproject sinds 1986 met succes afgerond. Daarmee levert het Stan Ackermans Institute (SAI) een belangrijke bijdrage aan innovatie in Nederland, stelt directeur prof.dr. Kees van Hee. Daarom ziet hij voor de opleidingen ook een belangrijke rol weggelegd in een Europese kenniseconomie. Foto’s: Bart van Overbeeke In 1986 startten de drie TU’s met de ontwerpersopleidingen. Er was een reorganisatie in het onderwijs, de studieduur van ingenieursopleidingen ging terug van vijf naar vier jaar. Het bedrijfsleven vond dat te kort, er moest nog iets bovenop. Dat werden de tweejarige ontwerpersopleidingen die opleiden tot de graad Professional Doctorate in Engineering (PDEng). Het Stan Ackermans Institute coördineerde eerder de <strong>Eindhoven</strong>se opleidingen, maar heeft zijn werk een aantal jaren geleden verbreed naar de 3TU. Federatie, waarin de <strong>Technische</strong> <strong>Universiteit</strong> Delft, <strong>Universiteit</strong> Twente en de TU/e samenwerken. Automotive Systems Design is een van de nieuwe ontwerpersopleidingen In het eerste jaar van de opleiding leert de student, een trainee genoemd, zaken die niet in een masteropleiding aan bod komen, maar die essentieel zijn voor het succesvol ontwerpen in de industrie. Het tweede deel van de opleiding, één jaar, werkt de trainee bij een industrieel bedrijf waar hij of zij iets ontwerpt dat het bedrijf daadwerkelijk wil gebruiken. Dat kan iets zijn voor de bouw, of een apparaat, maar ook software, organisatiestructuren of een logistiek systeem. Het zijn altijd actuele technische vraagstukken. Bijdrage aan innovatie De TU/e is over de afgelopen kwart eeuw verantwoordelijk voor bijna tweeduizend afgestudeerden, Delft en Twente ieder voor ruim vijfhonderd. Deze drieduizend afgestudeerden staan voor een gigantische investering in innovatie vanuit universiteiten en bedrijven, stelt directeur Van Hee. ‘De overheid zet een premie op het afleveren van een PDEng – de opleiding wordt door de staat mede bekostigd. De bedrijven waar de trainees hun ontwerpproject doen, doorlopen een innovatietraject van een maand of tien, warvoor ze zo’n veertig- à vijftigduizend euro betalen. Wanneer je deze bedragen optelt, kom je op een bedrag van grofweg 300 miljoen euro! Dat is de afgelopen 25 jaar geïnvesteerd in innovatie. Dit is een verborgen budget – het komt in geen enkele statistiek voor.’ Het SAI biedt dus aan het bedrijfsleven zeer betaalbaar een innovatietraject met een ontwerper die in staat is samen met anderen tot een nieuw ontwerp te komen. ‘Dat deze mensen intussen een opleiding doen aan het SAI, is voor het bedrijf eigen- lijk niet belangrijk’, zegt Van Hee. ‘Ze krijgen een topontwerper, daar gaat het om. Een ander voordeel voor de bedrijven is dat deze trainee na de opleiding het bedrijf en de producten al goed kent. Er volgt uit een innovatieproject dan ook vaak een vaste aanstelling.’ Per jaar studeren er ongeveer honderd trainees af bij de elf opleidingen, waarvan er acht aan de TU/e verbonden zijn en drie aan de TUD. Het is de ambitie van 3TU om dit aantal fors te laten groeien. Van Hee: ‘We willen een grotere instroom van studenten en dus een grotere uitstroom; de industrie zit hier op te wachten. We gaan dit realiseren door voor de bestaande opleidingen meer studenten te enthousiasmeren. Daarnaast willen we nieuwe opleidingen opzetten in zowel <strong>Eindhoven</strong>, Delft als Enschede.’ Automotive Het Stan Ackermans Institute heeft het voornemen een nieuwe opleiding te starten met de naam Automotive Systems Design. De TU/e is zeer actief op het gebied van automotive, zowel in onderwijs als in onderzoek, met de nieuwe masteropleiding Automotive Technology als unieke multidisciplinaire opleiding. In de regio is de branche sterk vertegenwoordigd in de vorm van toeleveranciers voor de industrie, DAF, TomTom R&D, de High Tech Automotive Campus in M A T R i X / 3 / 2 0 1 0 5