TUE Matrix - Technische Universiteit Eindhoven

5 2
onTWerPer In oPLeIDInG
Wat betekent het voor opdrachtgevers wanneer zij spreken over duurzaam bouwen? In het
kader van zijn opleiding Architectural Design Management Systems (ADMS) onderzocht
kenzo oijevaar MSc dit voor brink Groep; een management- en adviesbureau dat streeft naar
vernieuwende en duurzame oplossingen voor complexe bouw-, huisvestings-, vastgoed- en
automatiseringsopgaven. ‘Duurzaamheid is allesbehalve een eenduidig begrip’, aldus oijevaar.
Hij droeg handvatten aan voor brink Groep om ‘duurzaamheid’ expliciet te maken bij haar
klanten. ‘Hoe explicieter is besproken en besloten op welke wijze duurzaamheid zijn bijdrage
moet leveren aan de ambitie van de opdrachtgever, des te scherper kan tijdens de bouw invulling
worden gegeven aan passende oplossingen.’
een protocol voor
duurzame bouw
Brink Groep richt zich onder meer op de
gemeentelijke, provinciale en landelijke
overheid, onderwijs- en zorginstellingen,
woningcorporaties en de markt voor
grond-, water- en wegenbouw (GWW). Het
bedrijf verzorgt hierbij een breed scala
aan diensten. Zij berekenen bijvoorbeeld
kosten door van duurzame investeringen,
leveren software voor de bouw,
managen bouwprojecten of bekijken
vooraf de haalbaarheid van een project.
Enkele ‘parels’ waar Brink Groep bij betrokken
is, zijn het nieuwe Provinciehuis
Utrecht, het Internationaal Strafhof (ICC),
Sportpaleis Ahoy en de High Tech Campus
in Eindhoven. Brink Groep heeft sinds
enige tijd een taskforce ‘Duurzaamheid’.
De opdracht van de taskforce aan Oijevaar
was te kijken hoe zij hun klanten kunnen
adviseren ten aanzien van duurzaamheid.
Dit richt zich enerzijds op een integrale besluitvorming
in de initiatieffase en anderzijds
op de inrichting van het daaropvolgende
ontwikkelingsproces van de bouw.
Visies op duurzaamheid
Oijevaar onderscheidt drie visies op
duurzaamheid: stel je de mens centraal,
ofwel doe je wat goed is voor de mens op
de lange termijn, kijk je ook naar de dieren
en planten die niet direct van belang
zijn voor mensen, of stel je de aarde als
geheel centraal en wil je de ecosystemen
op aarde zo min mogelijk verstoren?
‘Indien deze drie visies worden vertaald
voor een bouwproject, waarbij er verschillende
partijen met afwijkende visies
M a t r i x / 3 / 2 0 1 0
aan tafel zitten, stelt iedere partij andere
eisen aan de duurzaamheid van het project’,
zo stelt Oijevaar. ‘Indien hier vooraf
geen afspraken over worden gemaakt,
ontstaan er later in het bouwtraject vrijwel
zeker problemen.’
Het is dus goed na te denken wat je
bedoelt als je het over duurzaamheid
hebt en wat je daarover wil afspreken.
‘Enerzijds voor Brink Groep als bedrijf.
Hoe staan zijzelf tegenover duurzaamheid?
Hebben we een kantoor nodig of
werken we digitaal vanuit huis, reizen we
per auto of met het openbaar vervoer, en
wat eten we en drinken we Fair Trade koffie?’
Anderzijds is het volgens Oijevaar belangrijk
helder te krijgen hoe Brink Groep
klanten wil adviseren over duurzaamheid.
‘Er zijn bureaus die daar heel dwingend in
zijn en zelfs klanten weigeren, omdat die
een te weinig duurzame oplossing kiezen.
Brink Groep kiest er liever voor samen
met de klant de duurzaamheidwens expliciet
te maken en deze te ondersteunen.’
Hiervoor heeft Oijevaar een protocol
ontwikkeld, ofwel een stappenplan dat
Brink Groep met een klant kan doorlopen.
Globaal houdt dat in: achterhalen wat de
duurzaamheidvisie van een opdrachtgever
is en bekijken welke consequenties
van deze visie de opdrachtgever bereid is
te accepteren. ‘Bijvoorbeeld of een gunstige
ligging ten opzichte van de zon ten
koste mag gaan van het gebouw als zichtlocatie
vanaf de snelweg’, zo verduidelijkt
Oijevaar. Hierna wordt gekeken welke
methodieken en instrumenten toereikend
zijn om duurzaamheid gedurende het
proces te meten. Verder kan Brink Groep
nagaan welke specifieke expertise nodig
is bij een opdracht. ‘Bijvoorbeeld als een
bedrijf broedplaatsen voor vogels in de
gevel wil creëren, zoals in het gebouw
van het Wereld Natuur Fonds.’ Tenslotte
moet je volgens Oijevaar kijken of de
duurzaamheideisen tijdens het bouwproces
daadwerkelijk worden gehaald.
Oijevaar spreekt waarderend over de
begeleiding die hij vanuit Brink Groep
en vanuit het ADMS-programma heeft
gekregen. ‘Richard de Lange en Geoffrey
Timmer van Brink Groep gaven me
goede inhoudelijke input en feedback en
lieten me vrij in de uitvoering. Timmer
heeft ook zelf het ADMS-programma
gevolgd en wist daarom wat hij van me
kon verwachten. Ook de begeleiding
vanuit ADMS was intensief. Zowel een
hoogleraar aan de faculteit Bouwkunde
(een filosoof), als een bedrijfskundige
keken mee. Een handige mix voor deze
opdracht.’
overzicht bouwproces
Oijevaar heeft een bouwkundige achtergrond
en is afgestudeerd als architect
aan de TU Delft met een aantekening
‘Techniek in Duurzame Ontwikkeling’.
‘Ik vind het leuk om het complete bouwproces
en de spelers daarin in de gaten
te houden en te begrijpen hoe dat functioneert.
Ik wilde daar meer van weten.’
Daarom startte hij in 2008 aan de TU/e
met de tweejarige ontwerpersopleiding