4 6 XXXXXXXXX LooPbAAn Sciencefiction terug op de kaart Foto: Bart van Overbeeke Django Mathijsen met een demorobot en op de achtergrond de auto die ook in zijn boek ‘Mando Vidé en het robotbevrijdingsfront’ voorkomt. M a t r i x / 3 / 2 0 1 0
Hij komt uit een gezin van muzikanten en speelt zelf Hammondorgel. Toch werd hij aan de TU/e een ingenieur, geïnspireerd door de verhalen van Jules Verne, de vader aller sciencefictionschrijvers. na zijn opleiding werktuigbouwkunde ging Django Mathijsen (1966) zelf ook schrijven: hij werd wetenschapsjournalist. om rond zijn veertigste te worden wat hij eigenlijk altijd al wilde zijn: schrijver van sciencefiction. Zijn eerste boek ligt inmiddels in de boekhandel. Hij studeerde werktuigbouwkunde, richting voertuigtechniek, met subspecialisatie verbrandingsmotoren. Na zijn afstuderen in 1993 richtte Mathijsen samen met twee andere studenten een sportwagenfabriekje op. ‘We wilden een driewielige sportwagen als bouwpakket op de markt brengen. Het was een geweldig idee, ook heel leuk om mee bezig te zijn, maar er was geen cent mee te verdienen. We zijn gekomen tot een rijdend prototype. Van zakendoen hadden we echter geen van drieën kaas gegeten.’ robot Wars Mathijsen begon als student al met schrijven. Een docent Engels aan de TU/e maakte hem attent op zijn talent. Hij schreef een boek over het orgel dat hij bespeelt: het Hammondorgel, type B3. ‘Ik leg daarin uit waarom het orgel zo bijzonder is, vooral de technische eigenschappen van het instrument.’ Het boek werd geaccepteerd door een uitgeverij, maar die ging na korte tijd failliet. ‘Vervolgens heb ik het boek omgeschreven naar een 25-delige serie voor het blad Orgel en Keyboard. Ik had op dat moment een rubriek over autotechniek in de Autokampioen. Ik ging ook schrijven voor De Ingenieur en voor Kijk.’ Vanaf 1999 werkte Mathijsen voor Robot Wars, een BBCprogramma waarin zelfgebouwde robots in een arena de strijd met elkaar aangaan. Deze zeer gewelddadige vechtmachines hadden scharen, draaischrijven en andere vernietigende wapens om elkaar tot de laatste snipper te vermorzelen. Mathijsen zag het programma op tv en wilde met een robot meedoen. Hij zocht contact, maar in plaats van deelnemer werd hij medewerker van Robot Wars. Het programma werd verkocht aan verschillende landen, in Nederland aan BNN. ‘Ik heb het hier helpen opstarten. Ook keurde ik de robots en adviseerde de deelnemers.’ Hetzelfde deed hij voor een serie in Duitsland. Het programma stopte, uiteindelijk vanwege de grote organisatie en de robots die levensgevaarlijk werden: vechtmachines van honderd kilo. De veiligheid was steeds moeilijker te garanderen. Sciencefictionverhalen In die periode overleed de hoofdredactrice van het tijdschrift Kijk. Mathijsen kende haar al jaren. Ze was hooguit enkele maanden ouder dan hij. ‘Dat zette me aan het denken. Wetenschapsjournalistiek is leuk, maar wilde ik dit blijven doen? Ik stelde mezelf de vraag: ik ben straks 65, ik hoef niet meer te werken voor het geld en ik doe alleen nog wat ik leuk vind, wat doe ik dan? Mijn antwoord: dan schrijf ik alleen nog maar sciencefictionverhalen en romans. Daar moest het dus met mijn leven naartoe.’ Het doel werd om een boek te schrijven. Maar in Nederland is het niet mogelijk om met sciencefiction je brood te verdienen. Uitgevers zijn ervan overtuigd dat het genre niet verkoopt en ze investeren er daarom niet in. ‘Ik belde de grootste genre-uitgever van Nederland en zei: ik ga een sciencefiction roman schrijven. Hij zei: “Dat is niet te verkopen. Het genre is hier dood.” Ik geloofde er niets van en wilde laten zien dat hij ongelijk heeft. Mijn doel is nu om sciencefiction weer op de kaart te zetten in Nederland. Ik ging fanatiek meedoen aan schrijfwedstrijden, waarvan ik er een aantal won. Toen kwam er de uitgever Books of Fantasy die me vroeg een boek te maken.’ Dat werd ‘Mando Vidé en het Robotbevrijdingsfront’. Volgens de uitgever is het een bloedstollende sciencefiction technothriller die speelt rond het jaar 2040. De samenvatting van het verhaal: een programmeur van robotauto’s raakt alles kwijt als hij wordt verdacht van terrorisme. Opgejaagd door de politie, duikt Mando onder bij terroristen en ontdekt een gruwelijk massamoordcomplot. Wie zitten erachter en wat hebben het Robot Wars kampioenschap en een ontvoerde vechtrobot ermee te maken? Een race tegen de klok begint. naïef Sciencefiction was altijd het favoriete genre van de debuterend schrijver. Als kind las hij Jules Verne, Isaac Asimov, Arthur C. Clarcke en H.G. Wells. ‘Ik houd van sciencefiction waarin hedendaags onderzoek wordt doorgedacht in een toekomst van over een paar decennia. Het geeft een kijkje in hoe het in de toekomst zou kúnnen gaan. De vooruitziende blik van de schrijver vertelt ons iets over wat in een mogelijke toekomst ligt opgesloten.’ Dankzij zijn passie voor toekomstscenario’s dacht hij als wetenschapsjournalist vooruit over technische ontwikkelingen. Deze verbeelding ontbreekt bij veel mensen, is zijn overtuiging. En dat is niet ongevaarlijk. ‘Wanneer je kijkt naar vingerafdrukregistratie, camerabewaking en opslag van data over internetgebruik en gegevens over gezondheid, zie je dat publiek en politici naïef zijn. Wanneer je 1984 hebt gelezen, dan weet je dat je de argumenten van de overheid altijd moet wantrouwen. Zelfs wanneer je ervan uitgaat dat onze huidige regering al deze gegevens niet zal misbruiken, is het gemakkelijk voor te stellen dat er binnen enkele jaren een mogendheid hier de zaak overneemt en dankbaar gebruik zal maken van al die gegevens. Voor de Tweede Wereldoorlog had de Nederlandse staat de religie van de Nederlanders vastgelegd. Dat was handig voor de kerkbelasting – op zichzelf een goede reden. Maar toen de nazi’s binnenkwamen was het voor hen heel prettig om dankzij deze database alle joden in Nederland op te sporen. Een vingerafdruk vastleggen door de Nederlandse overheid, kan alleen maar zonder kennis van het verleden en zonder verbeelding over een mogelijke toekomst. Een sciencefictionliefhebber zal hier niet zo snel intrappen.’ ProFIeL Opleiding: Werktuigbouwkunde, afgestudeerd 1993. Huidige werkplek: Zelfstandig schrijver van sciencefiction. aMbitie: Sciencefiction weer op kaart zetten in Nederland. M a t r i x / 3 / 2 0 1 0 47
Change language