een toekomst voor kloosters - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
een toekomst voor kloosters - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
een toekomst voor kloosters - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
functies betekent <strong>een</strong> intensief gebruik van <strong>het</strong> gebouw<br />
als stedelijk middelpunt, maar vraagt ook forse ingrepen<br />
omdat er meerdere grote ruimten nodig zijn. Het gebouw<br />
nodigt uit en opent zich als <strong>het</strong> ware naar de samenleving.<br />
Het heeft <strong>voor</strong> de vele bezoekers <strong>een</strong> hoge belevingswaarde.<br />
Maar dit is ook in tegenspraak met <strong>het</strong> oorspronkelijke,<br />
besloten kloosterleven.<br />
gemengde functies<br />
Kloosters, en zeker de grotere, beschikken over <strong>een</strong> enorme<br />
variëteit aan ruimten, van kleine kloostercellen tot gem<strong>een</strong>schappelijke<br />
ruimten en <strong>een</strong> of meer kapellen. Dat maakt ze<br />
geschikt <strong>voor</strong> meerdere functies tegelijk. Alle combinaties<br />
zijn denkbaar: gem<strong>een</strong>schapshuis, school (basisschool,<br />
<strong>voor</strong>tgezet onderwijs, ROC, hogeschool), peuterspeelzaal,<br />
kinderdagverblijf, gymzaal, bibliotheek, buitenschoolse<br />
opvang, bedrijven, sociaal-maatschappelijke instellingen,<br />
café/restaurant/hotel, studentenwoningen, appartementen,<br />
kunstenaarsateliers. Ze komen allemaal <strong>voor</strong>, in alle<br />
denkbare combinaties. Sommige functies drukken meer<br />
<strong>een</strong> stempel op <strong>het</strong> gebouw dan andere. Een kinderdagverblijf<br />
heeft behoefte aan <strong>een</strong> omheinde buitenruimte met<br />
speeltoestellen. Daardoor vervaagt de strenge scheiding<br />
tussen binnen en buiten bij <strong>een</strong> klooster. Een school heeft<br />
tot gevolg dat <strong>het</strong> lawaaierig en druk is in en rond <strong>het</strong><br />
gebouw en dat ergens op <strong>het</strong> terrein parkeer<strong>voor</strong>zieningen<br />
moeten komen.<br />
Gemengde functies willen nog wel <strong>een</strong>s aanleiding zijn<br />
<strong>voor</strong> <strong>een</strong> te zwaar programma van eisen. Er moet voldoende<br />
kantoor-, winkel- en woonruimte gecreëerd worden, plus<br />
<strong>een</strong> forse parkeergelegenheid. Als dat ten koste gaat van<br />
<strong>een</strong> aanzienlijk deel van de kloostertuin, als de tuinmuur<br />
gesloopt wordt en de Lourdesgrot verdwijnt, is de balans<br />
tussen hergebruik en recht doen aan cultuurhistorische<br />
waarden ver te zoeken.<br />
Kleinschalige, particuliere initiatieven blijken vaak uitstekend<br />
uit te pakken. Een <strong>voor</strong>beeld: <strong>een</strong> eigenaar verbouwt<br />
<strong>een</strong> deel van <strong>een</strong> klooster tot woning, <strong>een</strong> ander deel tot<br />
kantoor aan huis. De kapel wordt verhuurd of verkocht aan<br />
<strong>een</strong> kunstenaar en de overige ruimten worden ingevuld<br />
wanneer <strong>een</strong> geschikte huurder of koper zich aandient.<br />
Zo wordt op <strong>een</strong> organische wijze invulling gegeven aan<br />
hergebruik.<br />
4 Scenario’s <strong>voor</strong> nieuwe functies | 55