10 09 15 De ethiek van Dag Hammarskjold vert M Papma

Wat de Organisatie nodig heeft zijn mensen die beoordelingen kunnen maken en besluiten
kunnen nemen in overeenstemming met de heldere richtlijnen die uit het betoog van Dag
Hammarskjöld naar voren komen. Dit betekent tevens dat het onvermijdelijk is dat de
secretaris-generaal van de Verenigde Naties van tijd tot tijd waarschijnlijk een verschil van
mening heeft met een of meer lidstaten, met name de voornaamste machten. Dit is zeker niet
iets waar hij of zij op uit zou moeten zijn, maar het is een onontkoombaar gegeven voor een
secretaris-generaal tijdens het uitoefenen van zijn bevoegdheid.
Als deze situatie voorkomt, zouden de lidstaten niet meteen de conclusies moeten trekken die
confrontaties doen ontstaan. Zij zouden een stap terug moeten doen voor een moment van
reflectie. Is deze situatie eigenlijk niet meer dan een teken van gezondheid – dat de secretaris-
generaal zijn of haar werk doet? Bij nader inzien is misschien het strenge standpunt van de
secretaris-generaal in zowel de korte als de lange termijn in het belang van de lidstaten,
inclusief van hen die niet blij zijn met hun specifieke situatie.
Mijn eigen conclusie, gebaseerd op het dienen van twee secretarissen-generaal van 1994 tot
2004, waarvan drie jaar voor Boutros Boutros-Ghali en zeven jaar voor Kofi Anan, is dat de
secretaris-generaal kritische adviseurs rond hem nodig heeft. Het is in het bijzonder belangrijk
dat moeilijke kwesties grondig worden besproken en dat verschillende meningen worden
gehoord in het debat voordat de secretaris-generaal zijn of haar beslissing neemt. De discussie
in de Senior Management Group die door Kofi Anan is ingesteld springt hierbij in mijn
gedachte. Uit mijn eigen ervaring weet ik dat mijn meest vertrouwde adviseurs diegenen
waren die mij hielpen bij het grondig doordenken van mijn ideeën en mij er op die manier toe
dwongen op een andere manier naar een zaak te kijken voordat ik besliste.
Concluderend, Dag Hammarskjölds betoog heeft een belangrijke boodschap aan de huidige en
komende generaties van VN-secretarissen-generaal en aan de internationale ambtelijke dienst.
Om die reden is het van belang dat deze boodschap niet in de vergetelheid raakt. Wat zou
passender kunnen zijn dan deze onder de aandacht te brengen tijdens een
herdenkingsbijeenkomst op de sterfdag van Dag Hammarskjöld? De boodschap is vandaag
net zo relevant als toen het bijna 50 jaar geleden werd uitgedragen.
Laat mij nu afsluiten door naar de persoon Dag Hammarskjöld terug te gaan. Als we naar
buiten kijken door het raam van onze vergaderruimte naar de heuvel en het kasteel dat eens
16