10 09 15 De ethiek van Dag Hammarskjold vert M Papma

gedurende de termijn van mijn ambtsperiode als dienaar van de Organisatie in het
belang van alle andere naties, zolang zij wensen dat ik dat doe. In dit verband sprak de
vertegenwoordiger van de Sovjet Unie over moed. Het is heel gemakkelijk om ontslag
te nemen. Het is niet gemakkelijk om aan te blijven. Het is erg gemakkelijk om te
buigen voor de wensen van een Grootmacht. Het is een andere zaak om te weerstaan.
Zoals genoegzaam bekend is bij alle leden van deze Vergadering, heb ik dit gedaan bij
veel gelegenheden en in veel richtingen. Het is de wens van die naties die de
Organisatie zien als hun beste bescherming in de huidige wereld. Ik zal dat weer doen.
Dit is de manier waarop Dag Hammarskjöld antwoordde op de vraag om zijn ontslag als
secretaris-generaal, tijdens de meest turbulente periode van de VN’s betrokkenheid bij de
Congocrisis door zijn machtigste tegenstander Nikita Chroesjtsjov. De passage is een
interessant voorbeeld van Dag Hammarskjölds eigenschappen, zijn bijna ascetische wijze van
het beoefenen van de klassieke kunst van spreken in het openbaar. Nog interessanter is echter
de essentie van deze gecomprimeerde passage, vooral als het wordt geïnterpreteerd in de
originele context van een van de meest dramatische bijeenkomsten van de Algemene
Vergadering in de geschiedenis van de Verenigde Naties. De vier korte zinnen – ‘Het is heel
gemakkelijk om ontslag te nemen’, ‘Het is niet makkelijk om aan te blijven’, ‘Het is erg
gemakkelijk om te buigen’, ‘Het is een andere zaak om te weerstaan’ – bevatten alle lessen
die geleerd zijn ten koste van zijn ervaringen tot dusverre, gedurende zijn zeven jaar
verantwoordelijkheid voor de activiteiten van de Verenigde Naties. Op hetzelfde moment
geven zij een duidelijke getuigenis van zijn schijnbaar onvoorwaardelijke en onbeperkte
bereidheid om zichzelf te identificeren met de rol van internationaal ambtenaar zonder
verplichting naar iemand of iets uitgezonderd de verbintenis aan de organisatie die hij had
toegezegd te dienen.
Het gebrek aan de persoonlijke deugd van moed, waarvan de Sovjetleider de secretaris-
generaal had beschuldigd omdat hij niet overeenkwam met zijn verzoek om een onmiddellijk
ontslag was duidelijk voor Hammarskjöld het wezenlijke van de morele verplichting die
inherent was aan zijn ambt. Die verplichting kon, in overeenstemming met
22