01.09.2013 Views

en Archeologie met beleid. Afwegingskader voor archeologiebeleid in

en Archeologie met beleid. Afwegingskader voor archeologiebeleid in

en Archeologie met beleid. Afwegingskader voor archeologiebeleid in

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

3. Wat is de relatie tuss<strong>en</strong> de economische, agrarische- <strong>en</strong> <strong>in</strong>stitutioneel/rechtshistorische ontwikke-<br />

l<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de Late Middeleeuw<strong>en</strong> <strong>en</strong> dorpsvorm<strong>in</strong>g ( <strong>in</strong>clusief de kle<strong>in</strong>ere plattelandssted<strong>en</strong> van Oost-<br />

Gelderland zoals Gro<strong>en</strong>lo, Borculo, Eiberg<strong>en</strong> <strong>en</strong> Terborg)<br />

11.4 Het ontstaan van het hoev<strong>en</strong>landschap<br />

E<strong>en</strong> letterlijk <strong>en</strong> figuurlijk karakteristiek van Oost-Gelderland wordt gevormd door het hoev<strong>en</strong>landschap<br />

dat tot op hed<strong>en</strong> beeldbepal<strong>en</strong>d is. Veel is nog onbek<strong>en</strong>d over de tijdsdiepte van oude boer<strong>en</strong>erv<strong>en</strong>. Zo<br />

moet er meer aandacht zijn <strong>voor</strong> het historische boerderijbouw, <strong>in</strong> het bijzonder naar de miss<strong>in</strong>g l<strong>in</strong>k<br />

tuss<strong>en</strong> de jongste archeologisch bek<strong>en</strong>de boerderij<strong>en</strong> (ca. 13e eeuw), <strong>en</strong> de oudste bestaande boerderij<strong>en</strong><br />

(ca. 17e eeuw). Dit thema wordt <strong>in</strong> de Nationale Onderzoeksag<strong>en</strong>da <strong>Archeologie</strong> (NOaA) specifiek<br />

g<strong>en</strong>oemd <strong>en</strong> is goeddeels verwev<strong>en</strong> <strong>met</strong> het thema (vroege) dorpsvorm<strong>in</strong>g (§11.3). Het gaat om e<strong>en</strong><br />

cluster van <strong>met</strong> elkaar sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>de vrag<strong>en</strong>:<br />

1. E<strong>en</strong> belangrijke vraag is het ‘fixatiemom<strong>en</strong>t’ waarop e<strong>en</strong> boer<strong>en</strong>erf m<strong>in</strong> of meer op zijn (huidige)<br />

vaste plaats <strong>in</strong> het landschap komt te ligg<strong>en</strong>;<br />

2. Het k<strong>en</strong>nisniveau <strong>met</strong> betrekk<strong>in</strong>g tot de chronologische ontwikkel<strong>in</strong>g van de boerderijbouw is nog<br />

sterk wissel<strong>en</strong>d. Zo zijn relatief veel gegev<strong>en</strong>s aanwezig <strong>voor</strong> de periode van de 9e – 12e eeuw <strong>en</strong><br />

is <strong>voor</strong> de periode 13e – 15e eeuw het k<strong>en</strong>nisniveau zeer ger<strong>in</strong>g; Juist dan v<strong>in</strong>dt de ontwikkel<strong>in</strong>g<br />

van het Gasselte-B type boerderij naar het hall<strong>en</strong>huistype <strong>en</strong> T-asboerderijtype plaats. Deze ontwikkel<strong>in</strong>g<br />

is <strong>in</strong> heel Nederland e<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nislacune;<br />

3. Ook moet de aandacht niet alle<strong>en</strong> gericht zijn op het hoofdgebouw, maar <strong>voor</strong>al ook uitgaan naar<br />

de ruimtelijke <strong>in</strong>richt<strong>in</strong>g van het erf <strong>met</strong> hoofdgebouw(<strong>en</strong>), schur<strong>en</strong>, hooimijt<strong>en</strong>, spiekers, afvalkuil<strong>en</strong>,<br />

toegangsweg<strong>en</strong>, etc.;<br />

4. Absolute dater<strong>in</strong>g<strong>en</strong> zijn van belang ( 14 C) <strong>en</strong> de ecologische compon<strong>en</strong>t (bestaanseconomie) <strong>in</strong><br />

relatie tot de ruimtelijke <strong>in</strong>del<strong>in</strong>g van het erf <strong>met</strong> hoofd- <strong>en</strong> bijgebouw<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> ook om aandacht;<br />

5. De gelaagdheid van het erf <strong>in</strong> ruimtelijk opzicht vraagt om aandacht. Boerderij<strong>en</strong> <strong>met</strong> <strong>in</strong> de grond<br />

<strong>in</strong>gegrav<strong>en</strong> pal<strong>en</strong> zijn archeologisch goed te herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Dit staat <strong>in</strong> groot contrast <strong>met</strong> de latere<br />

periode (mogelijk op dezelfde plaats!) waarbij op stiep<strong>en</strong> werd gebouwd <strong>en</strong> er meer aandacht moet<br />

word<strong>en</strong> besteed tijd<strong>en</strong>s het archeologisch onderzoek aan de ruimtelijke compon<strong>en</strong>t van het erf om<br />

tot e<strong>en</strong> juiste <strong>in</strong>terpretatie te kom<strong>en</strong> (leeg midd<strong>en</strong>gebied <strong>met</strong> afvalkuil<strong>en</strong> eromhe<strong>en</strong>, verspreid<strong>in</strong>g<br />

van bakste<strong>en</strong>pu<strong>in</strong>, rest<strong>en</strong> van leemvloer<strong>en</strong>, ontwikkel<strong>in</strong>g plagg<strong>en</strong>dekk<strong>en</strong>, e.d.).<br />

<strong>Archeologie</strong> <strong>met</strong> <strong>beleid</strong> | Schakel 3: Standaard PvE IVO-P Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Regio Achterhoek 123

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!