en Archeologie met beleid. Afwegingskader voor archeologiebeleid in

RAAP-RAPPORT 1701 (herziene eindversie)
dat naar zijn mening voor rekening en risico
van de verstoorder komt (artikel 6, Bamz).
Gemeentelijk (archeologie)fonds?
Tegenover de verantwoordelijkheid van de
‘verstoorder’ om te betalen voor de ‘schade’ die
hij toebrengt aan het archeologische erfgoed,
staat de verantwoordelijkheid van het verplich-
tende bestuursorgaan de redelijkheid van de
kosten te bewaken. Dit is geregeld in artikel
42. 25 Met inachtneming van de eigen verant-
woordelijkheid van de initiatiefnemer is het
verplichtende bestuursorgaan in bijzondere situ-
aties gehouden een vergoeding toe te kennen.
In hoeverre schade al dan niet ten laste moet
blijven van de aanvrager is per geval afhankelijk
van de omstandigheden. Gemeenten kunnen
zelf beleid maken over de schadevergoedingen
ex artikel 42 van de Monumentenwet. Daarbij is
het verstandig om rekening te houden met de
vereisten omschreven in het Besluit archeolo-
gische monumentenzorg (Bamz). Aangezien er
een gerede kans is dat de gemeente te maken
krijgt met kosten in verband met toevals-
vondsten of nadeelcompensatie van archeo-
logisch onderzoek (excessieve kosten), is het
van belang gelden hiertoe te genereren. Een
fondsconstructie kan hierin uitkomst bieden.
Het vullen van een fonds kan op verschillende
manieren gebeuren (zie § 5.2).
In de nazomer 2007 hebben de rijksoverheid en
de VNG een akkoord gesloten over de decen-
tralisatie van specifieke uitkeringen. Hiermee
werd een doelstelling uit het regeerakkoord
gerealiseerd. Concreet betekent het dat het
geld dat gereserveerd is voor de specifieke
25 Zie Memorie van toelichting 29 259, vergaderjaar 2003-2004, p. 48.
Zie ook artikel 22 van de Monumentenwet 1988 met betrekking tot
beschermde monumenten en artikel 26 van de Ontgrondingenwet
voor wat betreft beperkingen in het kader van een ontgronding.
24
uitkeringen in het gemeentefonds is gestort.
Voor wat betreft de specifieke uitkering exces-
sieve kosten houdt dit in dat gemeenten (en
provincies) vanaf 1 januari 2008, niet meer een
verzoek bij het rijk kunnen indienen voor een
vergoeding. Immers de gemeenten beschikken
via het gemeentefonds zelf over een (deel van
de) vergoeding. Het plafond voor 2008 is op 2
miljoen gesteld. Er is geen bijzondere verdeel-
sleutel vastgesteld.
2.5 Nieuwe Wro en de Monumentenwet
1988
Voor de uitoefening van de archeologietaken
biedt de monumentenwet 1988 een aantal
instrumenten. Het centrale juridische beleids-
instrument in het nieuwe archeologiebestel is
het bestemmingsplan. In dat licht is het goed
om de veranderingen conform de nieuwe Wro te
beschrijven. De Eerste Kamer heeft op 20 mei
2008 unaniem ingestemd met de Invoeringswet
Wet Ruimtelijke Ordening (Wro). Hiermee is op
1 juli 2008 de nieuwe Wro inwerking getreden
De Monumentenwet 1988 zal in dat kader(Wro)
opnieuw worden bezien (zie ook § 2.3.3). 26
De huidige Wet op de Ruimtelijke Ordening
(WRO) stamt uit 1965 en is sindsdien al vele
malen herzien. Sinds 1999 wordt gewerkt aan
een nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro).
Deze nieuwe Wro is in november 2006 in het
Staatsblad gepubliceerd. De nieuwe Wro voor-
ziet in kortere en snellere procedures en is meer
uitvoeringsgericht. De nieuwe Wro is op 1 juli
2008 in werking getreden. 27 De belangrijkste
noties in de nieuwe wet zijn:
26 Memorie van toelichting 29 259, vergaderjaar 2003-2004, p. 33.
27 Zie www.vrom.nl, dossier WRO.