Friesland

van F R I E S L A N D. 57
{toffe, by de fcheppinge van deezen aardMoor, ALGEdoor
de hand des Alma?tis,en voortirebrast. JJEENE
Anderen, en deezer gedachte komt ons ruim V I K G
zo aanneemelyk voor, houden het voor waarfchynlyk,
dat de Veenftof, geen deel der oorfprongklyke
fcheppinge zy , wat haare tegenwoordige
gefteldheid betreft; maar datze voor
eene famenftelling van verfcheiden itoffen te houden
zy, welke door verrotting aaneen kleevende,
en van tyd tot tyd door toevloeying van andere
ftoffen, of door aan- en cpgroeying van gistende
opwellingen, uit de verrottingen voortkomende
, een fediment of zinkfel uitlevert, dat
eerlang meerdere of mindere vastigheid bekome.
De bolligheid, voosheid en verfcheidenheid van
menigvuldige vezeltjes en faamgepakte rietftoffen,
welke men in den Veengrond verneemt,
geeven genoegzaame aanleiding om te denken,
dat dezelve op geene oorlprongklyke fchepping
te roemen heeft, maar uit vermenginge van verfcheiden
deelen allengskens geboren is. Stilftaande
Wateren, Rietgewas, Bladeren van geboomte
en allerhande ruigte, onder een gemengd,
hebben waarfchynlyk , door langkheid
van tyd, deeze floffe voortgebragt, welke nu,
behoorlyk bearbeid zynde, den Fries niet alleen
maar ook veele buitenlanders met vercischte
brandltof voorziet.
Wanneer men het allereerst begonnen zy, Warmeer
hier te lande, gebruik van eene diergelyke brand-men beftoffe
te maaken, valt niet te bepaalen. Uit ze- gonnen zy
r i
kere plaats van Plinius, reeds voorheen door v^ ^ r.
ons aangehaald (*), fchynt te blyken, datgeiyke"
D 5 men
C) Bladz. 23.