5 - Stichting Papua Erfgoed

mijn antwoord, dat het kind der natuur veel meer denker
is dan men vermoedt. Al kan hij niet lezen en schrijven, hij
heeft toch over veel meer dingen nagedacht, dan wij wel
meenen. Gespekken, die ik met oude inboorlingen in mijn
hospitaal gehad heb over de laatste vragen van het leven,
hebben mij ,diep getroffen. Het verschil tusschen blank en
kleurling, tusschen beschaaf d en onbeschaafd vervalt, wan-
neer men met de menschen uit het oerwoud in gesprek raakt
over vragen, die onze betrekking tot ons zelf, tot de men-
schen, tot de wereld en tot het eeuwige raken." l)
Hoe was nu de toestand op Nw. Guinee? De eerste zen-
delingen melden in hun geschriften, dat zij op Nw. Guinee
geen priesterstand aantroffen en dat van religieus denken
weinig of niets te bespeuren viel. Merkwaardig is in 'dit ver-
band een uitlating van prof. Van Oosterzee, als zoude in
alle heidendom een sterke christologische trek vallen te
onderkennen. ,,In der waarheid, er ligt een diepe zin in het
woord van den profeet, wanneer hij 'den beloofden koning
van Israël tevens ,,den Wensch aller heidenen" noemt. Onbe-
wust hebben de volken der oudheid op zijne verschijning
gewacht, en door de meest verschillende traditiën en aspira-
tiën der heidensche wereld loopt, om het koene woord te
gebruiken, een sterke Christologische trek." 2)
Nog merkwaardiger is, dat v. Hasselt Sr. zich in 1871 ge-
heel bij de opvatting van v. Oosterzee aansluit voor wat betreft
Nw. Guinee en daardoor de uitspraak der Gosznersche mannen,
als zou er van religieus denken bij de papoea's geen sprake
zijn, neutraliseert. 3) Bij de komst der zendelingen hadden de
papoea's reeds hun legenden, waaruit duidelijk spreekt een
uitzicht op iets hoogers en beters. Ook hadden zij gebruiken,
die uit zedelijk oogpunt goed te noemen zijn. Zouden dit geen
aanknoopingspunten voor de evangelie-prediking zijn? ,,De
Logos heeft eeuwen tevoren den weg bereid, waarlangs de
Christus later zijn intogt als koning in de heidensche harten
, zou houden. Tot nog toe, wij durven het vrijmoedig beweren,
hebben de Apostelen en Apologeten des Evangelies op deze
aan het Christendom verwante ideeën des heidendoms veel
te weinig de aandacht gevestigd." ,,Het komt er op aan, om
de overeenkomst van Christologische denkbeelde~ en ver-
wachtingen op te merken bij de meest verschillende volken
in onderscheidene eeuwen, en als het ware de eitem van den
Goddelijken Logos te hooren, die, eeuwen vóór zijne mensch-
l) A l b. S c h w e i t z e r, Zwischen Wasser und Urwald, S. 144.
2) v. O o s t e r z e e, Christologie, dl. 3, bl. 96 (cursiveering van ons).
S) J. L. v. H a s s e l t, Ber. UZ.V., 1871, bl. 3.