5 - Stichting Papua Erfgoed

in dmen vervolge zonder gouvernementssteun zelf maar verder
zien te schipperen. De regeering was zich haar overheidstaak
, ,,bewusty' en zon op middelen, om het gouvernementsonder-
wis krachtdadig te bevorderen.
Het onderwijs ging een crisis tegemoet, waarvan de oor-
zaken voornamelijk gelegen zijn in het koninklijk besluit van
1871. Door de uitbreiding in d@ jaar aan het inlandsche (gou-
vernements)onderwUs gegeven, had men zich met minder
goede leerkrachten tevreden moeten stellen, waardoor deze
regeling van het begin af aan de kiem der mislukking in zich
droeg. Daarbij kwam nog, dat de opzet overladen was. Op de
kweekscholen was Nederlandsch de voertaal, omdat de
Europeesche leerkrachten, die daar les gaven, geen Maleisch
kenden. l) Daar de leerlingen der kweekscholen bij den aan-
vang van den cursus echter nog geen woord Nederlandsch
kenden, kon er van hun opleiding onmogelijk veel terecht
komen. Dientengevolge moest het onderwijs op de gouverne-
ments-lagere scholen wel schipbreuk lijden.
Was in 1866 de schooldwang verdwenen, de perentah
haloes van het inlandsche bestuur was blijven bestaan. Niet-
tegenstaande dezen druk van bestuurszijde kwam 70O/o van
de scholieren het tweede jaar niet meer op school terug;
slechts 4 O/O der leerlingen doorliep de lagere school geheel. 2)
De regeering had aan de inlandsche bevolking een soort on-
derwijs willen geS;en, waar 'deze nog geen behoefte aan had.
Alleen het allereenvoudigste onderwijs (lezen, schrijven en
rekenen) voor de bovenste laag der bevolking - zonen van
lagere inlandsche ambtenaren, desahoofden en gegoede in-
landers - zou volgens den Raad van Indië kans van slagen
hebben. 3)
6. Voorstellen van Verkerk Pistorius.
De suikercrisis en de Atjeh-oorlog hadden het land in
financieele moeilijkheden gebracht. Tot de 80er jaren kon
het onderwijs in Indië nog geleidelijk uitbreiding vinden.
Daarna kwamen de bezwaren tegen het bestaande onderwus-
stelsel echter los: de organisatie van het inlandsch lager on-
derwijs was niet in orde, het leerplan voor de volksschool
deugde niet en gaf aanleiding tot ,,baantjesjacht", het onder-
wijs was te mechanisch, te weinig ontwikkelend en het aantal
l) Publicatie HLO.C., No. 9, di. 2, bl. 1 (volgens de voorschrSten be-
hoorde het onderwijs in de landstaal te worden gegeven).
2) ibidem, bl. 2.
3) ibidem, bl. 4. I ;